Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Τράπεζα της Ελλάδος τον Ιούλιο, οι καταθέσεις επιχειρήσεων και νοικοκυριών τον Ιούνιο του 2021, αυξήθηκαν κατά 1,619 δισ. ευρώ.
Πιο ειδικά, κατά 1,077 δισ. ευρώ αυξήθηκαν οι καταθέσεις των επιχειρήσεων, ενώ κατά 542 εκατ. ευρώ αυξήθηκαν οι καταθέσεις των νοικοκυριών.
Η αυξητική τάση για τις καταθέσεις των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων δεν εμφανίζεται μόνο στην Ελλάδα βέβαια, αλλά και στις περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες, καθώς τα κυβερνητικά προγράμματα ενίσχυσης των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της πανδημίας γέμισαν τα πορτοφόλια.
Το ερώτημα είναι για πόσο, καθώς ο πληθωρισμός κόντρα στις προβλέψεις των Κεντρικών Τραπεζών, μόνο προσωρινός δεν είναι. Όσον αφορά τα του οίκου μας για παράδειγμα, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, ο πληθωρισμός τον Ιούλιο σημείωσε άνοδο 1,4% σε σχέση με τον Ιούλιο 2020, από άνοδο 1% τον Ιούνιο εφέτος και έναντι μείωσης 1,8% τον Ιούλιο πέρυσι σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2019.
Αν πάμε στα στοιχεία για τη βιομηχανία βέβαια, τα νούμερα «τσούζουν» πολύ περισσότερο. Ο γενικός δείκτης τιμών εισαγωγών σημείωσε αύξηση της τάξης του 20,5% φέτος τον Ιούνιο σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Ιουνίου 2020, έναντι μείωσης 11,4% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων δεικτών το 2020 με το 2019.
Η τεράστια αυτή άνοδος στον λεγόμενο «εισαγόμενο πληθωρισμό» οφείλεται:
- Στην αύξηση του δείκτη τιμών εισαγωγών από χώρες εκτός ευρωζώνης κατά 32,7%,
-Στην αύξηση του δείκτη τιμών εισαγωγών από χώρες ευρωζώνης κατά 3,2%.
Αν ανοίξουμε τώρα το κάδρο των στοιχείων, σημειώνουμε:
-Ο δείκτης τροφίμων μπορεί να κινήθηκε πτωτικά σε μηνιαία βάση για δεύτερο συνεχόμενο μήνα, όμως οι τιμές παραμένουν σχεδόν ένα τρίτο υψηλότερες σε σχέση με το προηγούμενο έτος, όπως δείχνουν τα στοιχεία της υπηρεσίας τροφίμων του ΟΗΕ.
Πιο συγκεκριμένα, ο δείκτης τροφίμων του FAO, που παρακολουθεί τις διεθνείς τιμές για τα πιο εμπορεύσιμα παγκοσμίως εμπορεύματα τροφίμων, διαμορφώθηκε τον περασμένο μήνα κατά μέσο όρο στις 123,0 μονάδες, από 124,6 μονάδες τον Ιούνιο. Σε ετήσια βάση όμως οι τιμές ήταν αυξημένες κατά 31% τον Ιούλιο.
Μπορεί οι ανεπτυγμένες οικονομίες να δέχονται ψύχραιμα προς το παρόν την αύξηση των τιμών των τροφίμων, όμως οι ασθενείς κοινωνικές ομάδες και χώρες έχουν αρχίσει να αισθάνονται αυτό που ονομάζουμε « επισιτιστική ανασφάλεια» .
-Tα κόστη μεταφοράς εμπορευμάτων συνεχίζουν τις υψηλές πτήσεις. Βλέπετε οι ελλείψεις των κοντέινερς και τα υψηλά ναύλα παραμένουν κληροδοτήματα της αναταραχής των εφοδιαστικών αλυσίδων που ξεκίνησαν στο πρώτο πανδημικό κύμα και αναζωοπυρώνονται εκ νέου λόγω της μετάλλαξης Δέλτα. Ως εκ τούτου, για πολλές εμπορικές διαδρομές οι ναύλοι έχουν ξεπεράσει σε αύξηση το 500%.
-Η έλλειψη πρώτων υλών και εργατικού δυναμικού, τα ιστορικά χαμηλά επιτόκια και οι υψηλές αποταμιεύσεις που συγκεντρώθηκαν στη διάρκεια της πανδημίας, καθώς και η νέα τάση των καταναλωτών για περισσότερο χώρο, έχουν εκτινάξει τις τιμές στην στεγαστική αγορά σχεδόν στο σύνολο των μεγαλύτερων οικονομιών.
Ο ετήσιος ρυθμός αύξησής τους στις χώρες του ΟΟΣΑ έφθασε στο 9,4% - το υψηλότερο επίπεδο 30 ετών – στο πρώτο τρίμηνο του 2021, ενώ μόνο τρεις από τις 40 κατέγραψαν μειώσεις στις πραγματικές τιμές των ακινήτων.
Στην Ελλάδα, οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν επίσης, αλλά λιγότερο από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ. Η αύξησή τους στο πρώτο τρίμηνο ήταν 3,3% σε ετήσια βάση και 1,9% σε σύγκριση με το τέταρτο τρίμηνο του 2020.
Τα στοιχεία μάλιστα από διάφορες χώρες δείχνουν ότι η γενική τάση αύξησης των τιμών συνεχίστηκε και στο δεύτερο τρίμηνο. Στις ΗΠΑ οι τιμές αυξήθηκαν με τον ισχυρότερο ετήσιο ρυθμό σχεδόν 30 ετών τον Απρίλιο ενώ ισχυρή ήταν η αύξηση και στη Βρετανία, τη Νότια Κορέα, τη Νέα Ζηλανδία, τον Καναδά και την Τουρκία.
Όπως πολύ εύστοχα σημειώνει report της Fed του Ντάλας, «ορισμένες χώρες δείχνουν σημάδια «στεγαστικού πυρετού» εξαιτίας τόσο της δημοσιονομικής και νομισματικής στήριξης κατά την πανδημία όσο και της έλλειψης προσφοράς και της αύξησης των τιμών των οικοδομικών υλικών.
Η ανηφόρα των τιμών θα συνεχιστεί
Οι περισσότεροι καταναλωτές λόγω της πανδημίας και ειδικά κατά την χειμερινή περίοδο στρέφονται κυρίως σε καταναλωτικά αγαθά αντί για υπηρεσίες.
Αυτή άλλωστε είναι η κινητήριος δύναμη για την αύξηση των εισαγωγών, τις ελλείψεις σε κοντέινερ, τις καθυστερήσεις στην παράδοση και παραλαβή εμπορευμάτων, το «αδιαχώρητο» στους εμπορικούς λιμένες.
Ποιο είναι το αποτέλεσμα της αυξημένης ζήτησης εν μέσω περιορισμένης προσφοράς; To κόστος σταδιακά μετακυλίεται στον καταναλωτή.
Θα αλλάξει άμεσα κάποιος παράγοντας στην παραπάνω εξίσωση;
Δυστυχώς όχι, τουλάχιστον όχι άμεσα. Η χειμερινή περίοδος στο βόρειο ημισφαίρο ξεκινάει σε λίγες εβδομάδες με ένα αρκετά κρίσιμο ποσοστό του πληθυσμού μη εμβολιασμένο και με τα νούμερα των κρουσμάτων να είναι πολύ μεγαλύτερα από την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Επομένως ούτε νέα lockdowns μπορούμε να αποκλείσουμε, ούτε άμεση εξομάλυνση των εφοδιαστικών αλυσίδων και επακόλουθα της βιομηχανικής παραγωγής να περιμένουμε.
Εν τω μεταξύ, πολλές εταιρείες προκειμένου να διατηρήσουν τα κέρδη τους και να ανταποκριθούν στις παραγγελίες τους έχουν ήδη μειώσει κατά πολύ τα αποθέματα τους. Η «μετακόμιση» των εφοδιαστικών αλυσίδων και η τακτική των περισσότερων προμηθευτών που έχουμε περιγράψει σαν τη νέα τακτική πολλών ομίλων θέλει ένα σεβαστό χρονικό διάστημα για να ολοκληρωθεί.
Δείτε για παράδειγμα τους ημιαγωγούς, τα γνωστά μας τσιπ. Οι περισσότεροι αναλυτές εκτιμούν ότι η έλλειψή τους παγκοσμίως θα διαρκέσει στην καλύτερη των περιπτώσεων μέχρι τα μέσα του 2022. Αυτό μεταφράζεται σε ελλείψεις και υψηλές τιμές για ένα πλήθος προϊόντων, από τις πιο απλές οικιακές συσκευές έως τα κινητά, τους υπολογιστές και τα αυτοκίνητα.
Η εικόνα παραμένει το ίδιο απογοητευτική για ένα πλήθος προϊόντων και πρώτων υλών, από το αλουμίνιο, το σίδερο και το ξύλο έως τα λιπάσματα και τις ζωοτροφές και από τα τρόφιμα, το φυσικό αέριο και τις τιμές της ενέργειας έως τις ηλεκτρικές συσκευές τα αυτοκίνητα και τα ακίνητα. Φωτιά στα «μπατζάκια μας» όπως έλεγαν οι παλιότεροι.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.