Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά. Μόνο οι 8 στις 550 κατηγορίες ελευθέρων επαγγελματιών δηλώνουν φορολογητέο εισόδημα πάνω από 1.000 ευρώ τον μήνα. Ανάμεσα στους πολλούς που δηλώνουν ότι ζουν με «μηνιάτικο» 400-500 ευρώ είναι και δύο κλάδοι που δεν θέλουν να βάλουν POS, τα οποία καθίστανται υποχρεωτικά σε όλο το λιανεμπόριο από την 1η Μαρτίου, ειδάλλως θα πέφτουν πρόστιμα 1500 ευρώ.
Τα ταξί και τα περίπτερα. Το μέσο κέρδος, δηλαδή το καθαρό μηνιαίο εισόδημα, που δηλώνουν οι επαγγελματίες του κλάδου ιδιοκτήτες ταξί είναι 307,7 ευρώ και αντίστοιχα των περιπτεράδων, 313,2 ευρώ.
Σε αμφότερες τις περιπτώσεις, με βάση τις φορολογικές τους δηλώσεις, εμφανίζονται να ζουν με λιγότερα απ’ ότι ο καθαρός μισθός του ανειδίκευτου εργάτη, δηλαδή τα 667 ευρώ. Τόσο στη μία, όσο και στην άλλη περίπτωση οι αντιδράσεις στην προμήθεια και εγκατάσταση POS είναι πολλές. Τα παράπονα στο υπ. Οικονομικών και οι πιέσεις να εξαιρεθούν οι δύο αυτές κατηγορίες από την υποχρεωτική χρήση τερματικών αρχής γενομένης από τον Μάρτιο είναι συνεχείς, όσο το ρολόι μετρά αντίστροφα προς την 1η Μαρτίου.
Τα παραδείγματα των δύο κλάδων είναι ενδεικτικά του εύρους των αντιδράσεων και δείχνουν τις αντιστάσεις που θα συναντήσει η μάχη κατά της φοροδιαφυγής. Ένα ζήτημα που θα δυσαρεστήσει πολλούς μέσα στο 2024 και που θα ξεβολέψει ένα κομμάτι της μεσαίας τάξης, δηλαδή ψηφοφόρους της ΝΔ, αφού θα αναγκαστούν να πληρώσουν φόρους για εισοδήματα τα οποία σήμερα δεν εμφανίζουν. Κάποια στιγμή, η κυβέρνηση θα τους βρει απέναντι. Αλλά η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής είναι από τα θέματα στα οποία θα κριθεί στο τέλος της θητείας της.
Αποκτώντας POS το εισόδημα από το ταξί θα εμφανίζεται αυτόματα στην εφορία. Το ταξίμετρο δουλεύει και σήμερα, αλλά δεν είναι διασυνδεδεμένο με την ΑΑΔΕ. Μετά τον Μάρτιο, με τη χρήση του τερματικού POS, ακριβώς επειδή οι τράπεζες έχουν διασυνδεθεί με τα συστήματα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, αυτή θα γνωρίζει σε realtime τις εισπράξεις του κάθε επαγγελματία.
Το τερματικό γίνεται επί της ουσίας εργαλείο αποκάλυψης φορολογητέας ύλης και αν συνδυαστεί με το τεκμήριο της ελάχιστης επιχειρηματικής αμοιβής, τότε κάποιοι που δηλώνουν λιγότερα και από τον μισθωτό των 667 ευρώ, θα κληθούν να βάλουν φέτος βαθύτερα το χέρι στην τσέπη.
Είναι η χρήση POS υποχρεωτική από το σύνολο του λιανεμπορίου στην υπόλοιπη Ευρώπη; Ναι, ισχύουν υποχρεωτικά παντού, και στον κλάδο των ταξί. Εξάλλου, εκτός του γεγονότος ότι εξυπηρετούν τον πολίτη που μπορεί να μην έχει μετρητά πάνω του, τα τερματικά ενισχύουν και την ασφάλεια συναλλαγών για τους ίδιους τους ταξιτζήδες, ειδικά κατά τις νυκτερινές ώρες.
Τι γίνεται όμως σε εκείνες τις περιοχές μιας πόλης, εντός αστικού ιστού, όπου δεν υπάρχει σύνδεση με το διαδίκτυο; Τα τερματικά που λειτουργούν offline καθιστούν δυνατές και συναλλαγές όταν η εφαρμογή δεν μπορεί να συνδεθεί στο διαδίκτυο, ενώ πλέον ακόμη και ένα κινητό τηλέφωνο μπορεί να μετατραπεί σε POS. Έτερος λόγος γκρίνιας των ταξιτζήδων, αφορά τις προμήθειες των παρόχων. Ο ανταγωνισμός ωστόσο έχει ρίξει τις τιμές και εδώ. Και αναλόγως την τράπεζα η προμήθεια «παίζει» από 0,60% έως και 1,25% επί της κάθε συναλλαγής. Τι σημαίνει αυτό; Ότι για μια κούρσα αξίας 10 ευρώ, η χρέωση είναι 6 λεπτά. Εξάλλου, για πληρωμές χωρίς προμήθεια, υπάρχει πλέον και το σύστημα IRIS, όπου οι συναλλαγές διεκπεραιώνονται άμεσα και το εμπιστεύονται ήδη πάνω από 2 εκατομμύρια χρήστες στην Ελλάδα.
Εκτός από τα ταξί, γκρίνια για POS εισπράττει καθημερινά το υπ. Οικονομικών και από τους περιπτεράδες. Αν και η χρήση τους έχει επεκταθεί πλέον σε πάρα πολλά περίπτερα, εντούτοις ο κλάδος αντιδρά για την υποχρεωτικότητα της εφαρμογής του μέτρου, φέρνοντας ως παράδειγμα προϊόντα όπου η προμήθεια είναι μεγαλύτερη του περιθωρίου κέρδους, όπως οι κάρτες κινητής τηλεφωνίας. Άγνωστο πάντως, πόσοι χρησιμοποιούν σήμερα ακόμη κάρτες. Τα ίδια παράπονα ακούγονται για τα καπνικά προϊόντα, όπου όμως το μεικτό περιθώριο κέρδους για κάθε πακέτο τσιγάρα που πουλάει ένας περιπτερούχος είναι 3,5%, όταν η προμήθεια του POS κινείται μεταξύ 0,60%- 1,25% επί της κάθε συναλλαγής.
Συμπέρασμα: Τα περιθώρια πάταξης της φοροδιαφυγής είναι μεγάλα. Και ακριβώς επειδή στην περίπτωση της ελάχιστης τεκμαρτής αμοιβής για τους αυτοαπασχολούμενους, οι φορολογικές αρχές θα αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο μιας γενικευμένης προσπάθειας «συγκράτησης» του δηλωθέντος εσόδου όσο το δυνατόν πιο κοντά στον μέσο όρο του κλάδου, είναι πολύ σημαντική η χρήση POS στο σύνολο σχεδόν της οικονομίας.
Τα τερματικά αποκτούν πολύ μεγάλη σημασία στην μάχη με την φοροδιαφυγή, καθώς θεωρείται βέβαιο ότι πολλοί αυτοαπασχολούμενοι θα «φουσκώσουν» τις εμφανιζόμενες δαπάνες, ώστε το δηλωθέν κέρδος να προσαρμόζεται κοντά στο ελάχιστο επίπεδο που ζητάει ο νέος μαθηματικός τύπος για την ελάχιστη αμοιβή.
Η σύνδεση των POS με τις 450.000 ταμειακές θα «μπλοκάρει» τη μη έκδοση αποδείξεων στην οποία επιδίδεται σήμερα αριθμός επαγγελματιών και επιχειρήσεων, ακόμη και όταν πληρώνονται με κάρτες. Θα δυσκολευτούν να αλλοιώνουν τα δεδομένα για τον τζίρο ή να τον «εξαφανίζουν» μέσω λογισμικών από τη μνήμη των ταμειακών. Θα δυσκολέψει η χρήση POS που εκκαθαρίζονται εκτός Ελλάδος. Ούτε θα μπορούν να δικαιολογούν τον τζίρο των καρτών με αποδείξεις άλλων συναλλαγών. Κι αυτό γιατί η πληρωμή με κάρτα θα πραγματοποιείται μόνο όταν η απόδειξη εκδοθεί από την ταμειακή.
