Χαβιέ Μιλέι: Ο υποψήφιος που θέλει το δολάριο για επίσημο νόμισμα
Αργεντινή

Χαβιέ Μιλέι: Ο υποψήφιος που θέλει το δολάριο για επίσημο νόμισμα

Δυστυχώς για τους κατοίκους της, η Αργεντινή βρίσκεται πολύ συχνά στη δημοσιότητα για τους λάθος λόγους. Έτσι έχει γίνει και τους τελευταίους μήνες, με τον πληθωρισμό να κινείται στην περιοχή του 100%, το νόμισμά της (το πέσο) να υποτιμάται συνεχώς και τις συζητήσεις με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να μην έχουν καταλήξει ακόμα σε συμφωνία για την αντιμετώπιση της δύσκολης κατάστασης.

Τα καθαρά συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας βρίσκονται πάλι σε αρνητικό έδαφος, η μεγάλη ξηρασία έκανε μεγάλη ζημιά στη συγκομιδή των φασολιών σόγιας και του καλαμποκιού μειώνοντας σημαντικά τα έσοδα της χώρας και η πιθανότητα αδυναμίας πληρωμής κάποιων δόσεων για την εξυπηρέτηση του εξωτερικού της δανεισμού έχει αρχίσει να αυξάνεται.

Η κυβέρνηση ελπίζει πως το ΔΝΤ θα συμφωνήσει να επισπεύσει την καταβολή δόσεων ύψους 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων έτσι ώστε η χώρα να ανακουφιστεί για λίγο από την έλλειψη ρευστότητας. 

Τα πράγματα γίνονται όμως πιο δύσκολα γιατί τον ερχόμενο Οκτώβριο θα διεξαχθούν οι προεδρικές εκλογές, πράγμα που σημαίνει πως υπάρχει σημαντικό ενδεχόμενο να αλλάξει ριζικά - για μία ακόμα φορά - η οικονομική πολιτική της χώρας.

Εκτιμήσεις για το ποιο θα μπορούσε να είναι το αποτέλεσμα των εκλογών είναι εξαιρετικά πρόωρες, αφού τα δύο μεγάλα βασικά κόμματα δεν έχουν επιλέξει ακόμα τους υποψήφιους τους. Αυτό έχει δώσει την ευκαιρία σε έναν μέχρι πρότινος εντελώς άγνωστο πολιτικό να βγει στο προσκήνιο.

Ο Χαβιέ Μιλέι είναι ο ηγέτης του κόμματος La Libertad Avanza (Η ελευθερία προχωρά μπροστά). Είναι ομοσπονδιακός βουλευτής στην περιφέρεια του Μπουένος Άιρες και σε πολλά πράγματα θυμίζει συχνά τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Τραμπ και τον Βραζιλιάνο πρώην πρόεδρο Μπολσονάρου ενώ ο ίδιος πολύ συχνά αναφέρεται στον παλαιό Αργεντινό πρόεδρο Κάρλος Μένεμ. Γενικά οι απόψεις του έχουν ταξινομηθεί ως συντηρητικές και ελευθεριακές (libertarian). 

Ο Μιλέι προηγείται αυτή τη στιγμή στις δημοσκοπήσεις που έχουν ξεκινήσει εν όψει των προκριματικών εκλογών που θα γίνουν τον Αύγουστο, συγκεντρώνοντας ένα ποσοστό κοντά στο 20%. Αυτό του έχει δώσει τη δυνατότητα να αναπτύξει τις απόψεις του σχετικά με την οικονομία της χώρας και την πολιτική που θα πρέπει να ακολουθηθεί προκειμένου να βγει από τη δύσκολη κατάστασή στην οποία βρίσκεται.

Όπως κάνουν πολλοί υποψήφιοι που θέλουν να πετύχουν μεγάλη δημοσιότητα, έτσι και ο Μιλέι προσπαθεί να εντυπωσιάσει με τα λόγια του και να στρέψει την προσοχή πάνω του. Όταν εξελέγη βουλευτής το 2021, είχε σαν βασικό του σύνθημα το «θα διώξω τις ελίτ της χώρας με τις κλωτσιές».

Καθώς πλησιάζουν οι προεδρικές εκλογές, έχει στρέψει την προσοχή του στην οικονομία και χρησιμοποιεί δύο βασικά συνθήματα/υποσχέσεις. Την υιοθέτηση του δολαρίου ΗΠΑ ως επίσημου εθνικού νομίσματος και τον παραγκωνισμό της κεντρικής τράπεζας της χώρας.

Η αλήθεια είναι πως δεν αναφέρεται ακριβώς στον παραγκωνισμό της κεντρικής τράπεζας αλλά υπόσχεται πως θα την ανατινάξει. Σχετικά με το πέσο και το δολάριο, ο Μιλέι υποστηρίζει πως ο μόνος τρόπος για την καταπολέμηση του τριψήφιου πληθωρισμού είναι η κατάργηση του πέσο, το οποίο κατ’ αυτόν «λιώνει σαν παγωτό στην έρημο Σαχάρα», αφού σε έναν μόλις χρόνο έχει χάσει την μισή του αξία.

Σύμφωνα με το Bloomberg, ο Μιλέι έχει ασπασθεί δημοσίως το σχέδιο δολαριοποίησης του Εμίλιο Οκάμπο, ενός Αργεντινού οικονομολόγου γόνου μίας από τις πιο επιφανείς οικογένειες της χώρας και πρώην επενδυτικού τραπεζίτη. Το σχετικό βιβλίο του Οκάμπο εξαντλήθηκε πέρυσι στα βιβλιοπωλεία του Μπουένος Άιρες αλλά αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως η πλειοψηφία των Αργεντινών ασπάζεται τις απόψεις του.

Ούτε σημαίνει πως ο Μιλέι θα πραγματοποιήσει αυτή την «υπόσχεση» αν καταφέρει να εκλεγεί πρόεδρος της Αργεντινής, ακόμα και αν το προσπαθήσει πραγματικά. Αυτό θα είναι πάρα πολύ δύσκολο για τον εξής απλό λόγο: το κόμμα του (La Libertad Avanza) έχει πολύ μικρές πιθανότητες να εκλέξει ικανό αριθμό βουλευτών στην εθνοσυνέλευση της χώρας.

Πολύ απλά δηλαδή, και να εκλεγεί πρόεδρος δεν θα έχει ισχυρή υποστήριξη στα νομοθετικά σώματα της χώρας. Όπως επίσης παρατηρεί η ισπανική El Pais, οι μέχρι στιγμής προσπάθειες του Μιλέι να αποκτήσει σοβαρή υποστήριξη έχουν πέσει στο κενό, αφού όλοι οι υποψήφιοι που έχει στηρίξει το τελευταίο τρίμηνο σε διάφορες περιφερειακές εκλογές έχουν αποτύχει πλήρως και κανείς από αυτούς δεν έχει καταφέρει να κερδίσει τη θέση του κυβερνήτη σε κάποια από τις επαρχίες της χώρας.

Έτσι όπως εξελίσσεται η κατάσταση, τουλάχιστον σύμφωνα με την El Pais, το πιθανότερο είναι πως ο Μιλέι δεν θα έχει ούτε έναν κυβερνήτη επαρχίας φιλικό προς αυτόν στην περίπτωση που θα καταφέρει να εκλεγεί πρόεδρος. 

Διαβάζοντας τις εκτιμήσεις του διεθνούς Τύπου αντιλαμβανόμαστε πως τα πράγματα για τον Μιλέι δεν είναι πολύ εύκολα. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως οι πιθανότητες να καταφέρει να εκλεγεί είναι μηδενικές. Δεν πρέπει να ξεχνάμε την πολύ άσχημη κατάσταση στην οποία βρίσκεται η χώρα, κάτι που σημαίνει πως η απογοήτευση των πολιτών από τα βασικά πολιτικά κόμματα μπορεί να οδηγήσει σε απροσδόκητες εξελίξεις.

Ειδικά αν οι διαπραγματεύσεις με το ΔΝΤ δεν φέρουν σύντομα αποτέλεσμα και τα πράγματα χειροτερέψουν ακόμα περισσότερο. Δεν θα είναι η πρώτη φορά που ένας υποψήφιος με πρόγραμμα που μπορεί να μην «αντέχει σε κριτική» θα πείσει τους πολίτες πως αποτελεί τη μοναδική τους ελπίδα. Αν ο Μιλέι καταφέρει να κρατήσει την πρώτη θέση στις δημοσκοπήσεις και μετά την επιλογή των υποψηφίων των δύο μεγάλων παραδοσιακών κομμάτων, τότε δεν θα πρέπει να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο να τον δούμε να «χτυπάει στα ίσια» την προεδρία  της Αργεντινής.

Σε μία τέτοια περίπτωση, η συζήτηση περί υιοθέτησης του δολαρίου μπορεί να γίνει ξαφνικά πολύ πιο σοβαρή και εκεί που πολλοί μιλούν για τη σταδιακή εγκατάλειψη του δολαρίου από την Αργεντινή και διάφορες άλλες χώρες να δούμε τον κόσμο να ασχολείται με το διαμετρικά αντίθετο ενδεχόμενο. Όχι βέβαια πως θα είναι εύκολο ένα τέτοιο εγχείρημα.

Η οικονομία της Αργεντινής είναι περίπου πέντε φορές μεγαλύτερη από αυτήν του Ισημερινού, ο οποίος είναι το μεγαλύτερο από οικονομικής απόψεως κυρίαρχο κράτος που έχει υιοθετήσει το δολάριο ΗΠΑ (συνολικά επτά κυρίαρχα κράτη έχουν προχωρήσει σε αυτή τη λύση).

Αυτό όμως δεν σημαίνει πως ένας πολιτικός σαν τον Μιλέι δεν θα διστάσει να το αποτολμήσει. Αν αυτό θα είναι καλό για τη χώρα του και τους συμπατριώτες του, είναι βέβαια μια εντελώς διαφορετική συζήτηση.