Τα νέα δεδομένα που έχει δημιουργήσει η πανδημία στους δανειολήπτες ιδιώτες και επιχειρήσεις, σε συνδυασμό με την ανάγκη η επιστροφή στην κανονικότητα να πραγματοποιηθεί σταδιακά προκειμένου να αποφευχθεί το λεγόμενο «cliff effect», οδήγησαν την Κυβέρνηση να υιοθετήσει ένα πιο ελαστικό πλαίσιο παρακολούθησης των δανείων που θα ενταχθούν στο νέο πρόγραμμα κρατικών εγγυήσεων.
Σε αντίθεση, το ισχύον νομικό καθεστώς που διέπει τον ΗΡΑΚΛΗ Ι, προβλέπει για τους servicers οι οποίοι έχουν αναλάβει τα κόκκινα δάνεια που έχουν τιτλοποιηθεί κάτω από την «ομπρέλα της κρατικής προστασίας» απολύτως δεσμευτικούς στόχους για τις εισπράξεις. Την παρακολούθηση των δανείων αυτών έχει αναλάβει η εταιρεία Aegis η οποία μάλιστα κοινοποιεί τα αποτελέσματα των ελέγχων απευθείας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και όχι στο Υπουργείο Οικονομικών.
Το αίτημα για μεγαλύτερη ευελιξία στις τιτλοποιήσεις προς το Υπουργείο Οικονομικών το είχαν υποβάλει οι ίδιες οι τράπεζες. Πιο συγκεκριμένα, το αίτημα αφορούσε κατά κύριο λόγο στο σκέλος της υλοποίησης των business plans από τις εταιρείες διαχείρισης, καθώς οι συνθήκες της πανδημικής κρίσης έχουν διαφοροποιήσει τον αρχικώς προβλεπόμενο σχεδιασμό.
Τα ζητούμενα των τραπεζών για μεγαλύτερη ευελιξία στις τιτλοποιήσεις περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την αναφορά προόδου για την πορεία των ανακτήσεων σε τριμηνιαία αντί της μηνιαίας βάσης, καθώς και την παροχή μεγαλύτερης περιόδου χάριτος σχετικά με την επίτευξη των ανακτήσεων.
Με το υφιστάμενο πλαίσιο αν διαπιστωθεί αστοχία σε ένα ή και περισσότερους από τους παραπάνω στόχους προβλέπονται ρήτρες με ποινές οι οποίες φτάνουν μέχρι και να χάσουν οι Servicers το δικαίωμα διαχείρισης του συγκεκριμένου χαρτοφυλακίου.
Στην περίπτωση που μια εταιρεία διαχείρισης δεν πετύχει τους στόχους της όσον αφορά τις εισπράξεις που δεσμεύεται να έχει μέσω του business plan που έχει υποβάλει, έχει πέναλτι αναφορικά με τις προμήθειες που εισπράττει, ενώ ο εγγυητής, δηλαδή το Δημόσιο, μπορεί υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις ακόμη και να αλλάξει τον διαχειριστή, εάν θεωρεί ότι δεν ανταποκρίνεται στους στόχους στους οποίους έχει δεσμευτεί.
Με βάση τον ισχύοντα Νόμο που διέπει τη λειτουργία του ΗΡΑΚΛΗ οι κυρώσεις μπορούν να επιβληθούν μέσα σε δώδεκα μήνες μετά την παροχή της εγγύησης, διορία που παρατάθηκε στους 24 μήνες μετά το ξέσπασμα της πανδημίας. Τα παρατεταμένα lockdown στην οικονομία που ακολούθησαν επιβάλλουν ωστόσο την περαιτέρω επιμήκυνση της περιόδου χάριτος, η οποία συζητείται να φτάσει τους 48 μήνες.
Στην παρούσα φάση και λόγω των επάλληλων lock down, οι επενδυτές που έχουν συμμετάσχει στις τιτλοποιήσεις και οι servicers που έχουν αναλάβει τη διαχείριση των κόκκινων δανείων έχουν υποχρεωθεί να αναθεωρήσουν τα επιχειρησιακά σχέδια (business plans) για τις εισπράξεις από τα δάνεια αυτά.
Βασική αιτία που καθιστά δυσχερή την τήρηση των στόχων και την επίτευξη των επιχειρησιακών σχεδίων είναι τα γενικευμένα μορατόριουμ δανείων που έχουν εφαρμόσει για την ανακούφιση των δανειοληπτών, αλλά και μέτρα όπως η αναστολή -λόγω COVID-19- των αναγκαστικών εκτελέσεων, που ανατρέπει τους σχεδιασμούς για τους πλειστηριασμούς ακινήτων.
