Οι προηγούμενοι δώδεκα μήνες σηματοδοτούν μια «χαμένη χρονιά» για την Τουρκία, η οποία θα είχε σημειώσει μια ισχυρή οικονομική ανάπτυξη αν δεν είχαν επιδεινωθεί οι γεωπολιτικοί συσχετισμοί της, δηλώνoυν οικονομολόγοι στο CNBC.
Συγκεκριμένα, ο επικεφαλής οικονομολόγος κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης της Unicredit, Lubomir Mitov, πιστεύει ότι η Τουρκία θα έπρεπε να έχει «επωφεληθεί εντυπωσιακά» από την κατάσταση στη Ευρώπη και τις χαμηλές τιμές του πετρελαίου. Ωστόσο, οι εσωτερικές πολιτικές διαμάχες και τα γεωπολιτικά οδήγησαν στο να εξαλειφθούν αυτά τα πλεονεκτήματα, όπως εξηγεί.
«Η Τουρκία υπολειτουργεί και υπολειτουργούσε κατά τη διάρκεια ολόκληρου του έτους… ακόμα και μετά τις εκλογές. Αν κοιτάξει κανείς τις αγορές, η Τουρκία είναι πιθανώς 3 με 4 τοις εκατό κάτω από εκεί που θα έπρεπε να είναι μετά τις εκλογές, εξαιτίας αυτών των γεωπολιτικών προβλημάτων», λέει ο L. Mitov.
Ο δείκτης κεφαλαιοποίησης των τουρκικών επιχειρήσεων έχει υποχωρήσει κατά 13,4%, ενώ το δολάριο έχει ενισχυθεί περίπου 25% σε σχέση με τη λίρα κατά τους τελευταίους δώδεκα μήνες.
Απο την πλευρά του ο Peter Toogood, διευθυντής επενδύσεων στη City Financial Investment Company Limited, υποστηρίζει επίσης ότι η απουσία δομικών μεταρρυθμίσεων αποτρέπει την Τουρκία από το να επωφεληθεί οικονομικών «δώρων», όπως οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου.
«Είναι η ναυαρχίδα των πραγμάτων που πάνε λάθος στις αναδυόμενες αγορές. Σπαταλήσανε την ευκαιρία. Αύξησαν μαζικά τις δημόσιες δαπάνες, αύξησαν μαζικά τους ονομαστικούς μισθούς... αν υπάρχει ένα παράδειγμα για το πώς να χάσεις το πλεονέκτημα παραγωγικότητας, είναι αυτό ακριβώς», δηλώνει.
«Η λίρα συνεχίζει να υποχωρεί, χωρίς κανέναν ευεργετικό αντίκτυπο... η τιμή του πετρελαίου έχει κατρακυλήσει, (και) θα έπρεπε να αποτελεί το απόλυτο παράδειγμα οφέλους, αλλά αυτό δεν έγινε».
Παρόλο που η προηγούμενη κυβέρνηση έκανε προσπάθειες να διατηρήσει καλές σχέσεις με τα γειτονικά κράτη, ο L. Mitov λέει ότι η Τουρκία τώρα «έχει μείνει σχεδόν χωρίς γείτονες», πυροδοτώντας αντιπαραθέσεις με το Ιράκ, τη Συρία και την Αίγυπτο.
Η υψηλές εντάσεις με τη Ρωσία παρεμπόδισαν επίσης τη δουλειά, όπως δηλώνει, με τη Μόσχα να σταματάει τις εισαγωγές γεωργικών προϊόντων, να θέτει αυστηρότερα όρια για έκδοση βίζας και να απαγορεύει τον τουρισμό στην Τουρκία. Αυτά προέκυψαν μετά την κατάρριψη του ρωσικού πολεμικού αεροσκάφους στα Συριακά σύνορα, στις 24 Νοεμβρίου.
Η Ρωσία ανακοίνωσε επίσης, την Τετάρτη, ότι θα αποκλείσει τις τουρκικές εταιρίες από τη συμμετοχή στον εσωτερικό τουρισμό, τις κατασκευές και ξενοδοχειακές επιχειρήσεις από την 1η Ιανουαρίου, σύμφωνα με το Reuters.
Οι προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης εκτιμούν ότι η διένεξη με τη Ρωσία ενδέχεται να επιφέρει μείωση 0,4% στους τουρκικούς δείκτες ανάπτυξης, εφόσον οι κυρώσεις εφαρμοστούν πλήρως την ερχόμενη χρονιά.
Ο L. Mitov υποστηρίζει ότι τα χρήματα από την Ευρώπη – περίπου 3,4 εκατ. δολάρια που θα μεταφερθούν στην Τουρκία ως μέρος της προσπάθειας να ανακοπούν οι προσφυγικές ροές- θα βοηθήσουν να εξισορροπηθεί η ζημιά από τις ρωσικές κυρώσεις. Συμπληρώνει, ωστόσο, ότι η Τουρκία δε λειτουργεί ακόμα στο βαθμό που θα μπορούσε. Οι τουρκικές αρχές αναθεώρησαν την εκτίμηση για την ανάπτυξη του ΑΕΠ στο 2,5%, αρκετά κάτω από το αρχικά εκτιμώμενο 4%.
«Είναι πολύ χαμηλό για μια χώρα με το μέγεθος της Τουρκίας», εκτιμά ο L. Mitov.
