Η απειλή της απρόσωπης ψηφιακής γραφειοκρατίας
Shutterstock
Shutterstock

Η απειλή της απρόσωπης ψηφιακής γραφειοκρατίας

Ο σύζυγος, πατέρας δύο παιδιών χάνει ξαφνικά τη ζωή του. Στο βουνό των προβλημάτων που καλείται να αντιμετωπίσει η μητέρα, είναι και η έκδοση ΑΦΜ στο ανήλικο τέκνο. Η διαδικασία γίνεται -θεωρητικά- εντελώς ψηφιακά. Ένα από τα ζητούμενα όμως είναι και ο ΑΦΜ και των δύο γονέων. Εύκολο μόνο που στην προκειμένη περίπτωση ο ΑΦΜ του ενός εκ των δύο έχει απενεργοποιηθεί λόγω θανάτου. Το ψηφιακό σύστημα δεν «αισθάνεται» το πρόβλημα και η διαδικασία κολλάει μέχρι να βρεθεί τρόπος να παρέμβει ο ανθρώπινος παράγοντας και να δώσει τη λύση προφανώς με σημαντική καθυστέρηση.

Είναι ένα «μεμονωμένο» περιστατικό; Προφανώς και ναι αλλά έρχεται να προστεθεί σε εκατοντάδες άλλα μεμονωμένα περιστατικά που όλα μαζί αναδεικνύουν ένα πρόβλημα και ταυτόχρονα μια «απειλή» που αν δεν μας απασχολήσει θα συνεχίσει να διογκώνεται.

Ουδείς αμφισβητεί τη βοήθεια της τεχνολογίας και της ψηφιοποίησης διαδικασιών ούτε φυσικά την εξοικονόμηση εκατομμυρίων ανθρωποωρών ειδικά τα τελευταία χρόνια. Καθώς όμως προχωρούν τα μέτρα για τον περιορισμό έως και τον μηδενισμό των επισκέψεων στις υπηρεσίες του δημοσίου -κάτι που σημαίνει λιγότερη ουρά αλλά και περιορισμένη επαφή με τον ανθρώπινο παράγοντα- αναδεικνύεται ολοένα και πιο έντονα το πρόβλημα της ψηφιακής γραφειοκρατίας.

Το λάθος που πρέπει να διορθωθεί είναι ότι οι γραφειοκρατικές διαδικασίες ψηφιοποιήθηκαν αλλά δεν άλλαξαν. Τη μνημειώδη υπερβολή της εγκυκλίου, ο υπάλληλος που θα είχε τον πολίτη μπροστά του θα μπορούσε να την ξεπεράσει για να… προχωρήσει η ουρά. Στον ψηφιακό κόσμο, αυτό δεν συμβαίνει.

Η διαδικασία «κολλάει» και οι καθυστερήσεις μεγαλώνουν. «Όλα καλά» για όσους προσπάθησαν να δηλώσουν τον καθαρισμό του οικοπέδου τους χρησιμοποιώντας τον ΚΑΕΚ; Μήπως μερικές χιλιάδες κλήθηκαν να γράψουν πολύπλοκους αριθμούς που συνθέτουν τις συντεταγμένες του οικοπέδου; Και αλήθεια, αισθάνεται την ίδια πίεση ο υπάλληλος να περιορίσει την «ψηφιακή ουρά» με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της;

Η ψηφιακή ουρά δεν φωνάζει μπροστά στο γκισέ. Αυτοί που τη συγκροτούν δεν μπορούν να εξηγήσουν το «ανθρώπινο στοιχείο», το απρόβλεπτο, το επείγον ή το άδικο παρά μπαίνουν σε μια «άψυχη λίστα» η οποία προχωράει με τους όποιους ρυθμούς επιτρέπουν οι δυνατότητες.

Αντί για επίλογο μπορεί απλώς να γίνει μια αναφορά στην υπόθεση που μόλις χθες ήρθε στην επιφάνεια. Της εγκύου στον 8ο μήνα κυοφορίας η οποία δεν μπόρεσε να βγάλει ψηφιακά το επίδομα μητρότητας διότι ήταν περασμένη στο σύστημα ως άνδρας. Μεμονωμένο και αυτό το πρόβλημα. Αλλά χρειάστηκαν άπειρα τηλεφωνήματα, διαδικτυακά και εκ τους σύνεγγυς ραντεβού για να λυθεί και να απαντηθεί το ερώτημα που ο υπολογιστής δεν απαντάει με ευκολία: Πώς γίνεται γυναίκα ένας άνδρας στον κόσμο του ψηφιακού δημοσίου; Με ποια δικαιολογητικά;