Εδώ και πάρα πολλούς μήνες γίνεται μία πολύ σοβαρή συζήτηση σχετικά με το πώς θα μπορέσουν οι ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες να αντιμετωπίσουν το αναμενόμενο κύμα εισαγωγών κινεζικών φθηνών και τεχνολογικά προηγμένων ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Είναι αλήθεια όμως πως κάτι αντίστοιχο δεν ακούμε συχνά για τις ΗΠΑ, ίσως γιατί υποθέτουμε πως η αμερικανική αγορά δεν κινδυνεύει άμεσα από κάτι παρόμοιο.
Τα πράγματα όμως δεν είναι ακριβώς έτσι. Μπορεί αυτή τη στιγμή να μην υπάρχει μία τόσο άμεση απειλή όπως αυτή για την Ευρώπη, αλλά οι κίνδυνοι παραμονεύουν. Αυτό τουλάχιστον είναι το ξεκάθαρο συμπέρασμα των πολύ πρόσφατων δηλώσεων του Marin Gjaja, ανώτατου στελέχους του τμήματος ηλεκτρικών αυτοκινήτων της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας Ford (F NYSE).
Μιλώντας την προηγούμενη Τετάρτη, ο Gjaja υποστήριξε πως τα κινεζικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα χαμηλού κόστους αποτελούν μια στρατηγική κολοσσιαία απειλή η οποία στο τέλος θα φθάσει στις ακτές των ΗΠΑ.
Ο Gjaja ομολόγησε πως οι Κινέζοι είναι πιο μπροστά από τεχνολογικής πλευράς σε αυτόν τον τύπο αυτοκινήτων και πρόσθεσε πως εφόσον είναι βέβαιο πως τελικά θα φθάσουν στις ΗΠΑ, το φρόνιμο για την επιχείρησή του είναι να αρχίσει άμεσα την προετοιμασία για να γίνει καλύτερη σε αυτόν τον τομέα, γιατί αλλιώς δεν θα έχει μέλλον σαν εταιρεία.
Το σχετικό άρθρο του Bloomberg, αναφέρεται και στην πρόσφατη αποκάλυψη του Jim Farley, διευθύνοντος συμβούλου της Ford, σχετικά με την αλλαγή της στρατηγικής της στον τομέα των ηλεκτρικών αυτοκινήτων και τη στροφή της στην κατασκευή οχημάτων χαμηλού κόστους έτσι ώστε να μπορέσει να αντιμετωπίσει τον επερχόμενο κινεζικό ανταγωνισμό αλλά και τα προσιτά για τον μέσο Αμερικανό πολίτη μοντέλα της Tesla (TSLA NASDAQ) που αργά ή γρήγορα θα κάνουν την εμφάνισή τους.
Στα πλαίσια ενός συνεδρίου στο Detroit, ο Gjaja ανέφερε πως η εταιρεία του περιμένει πως οι κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες θα ανεγείρουν εργοστάσια στο Μεξικό για να μπορέσουν να ξεπεράσουν τους δασμούς 27,5% που αντιμετωπίζουν τα αυτοκίνητα που είναι φτιαγμένα στην Κίνα όταν εξάγονται στις ΗΠΑ.
Αναφέρθηκε μάλιστα στις πληροφορίες, πως ο μεγαλύτερος κατασκευαστής ηλεκτρικών αυτοκινήτων στον κόσμο, η κινεζική BYD (1211 HONG KONG), βρίσκεται σε αναζήτηση τοποθεσίας για ανέγερση εργοστασίου στο Μεξικό.
Μιλώντας στη συνέχεια σε δημοσιογράφους, ο Gjaja είπε πως αν ήταν διευθυντής μίας κινεζικής αυτοκινητοβιομηχανίας θα έψαχνε για γη στο Μεξικό, καθώς ήδη υπάρχει μία βάση προμηθευτών εξαρτημάτων για αυτοκίνητα, το κόστος κατασκευής των οχημάτων είναι χαμηλό, όπως και οι αμοιβές του προσωπικού, ενώ υπάρχει και η εμπορική συμφωνία μεταξύ Μεξικού και ΗΠΑ η οποία επιτρέπει στα προϊόντα που κατασκευάζονται στο Μεξικό να πωλούνται χωρίς περιορισμούς στις ΗΠΑ.
Την ίδια μέρα με το ρεπορτάζ σχετικά με τις δηλώσεις του υψηλόβαθμου αξιωματούχου της Ford, στο Bloomberg βρήκαμε και ένα εκτεταμένο άρθρο σχετικά με το τι γίνεται πραγματικά στο Μεξικό. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του διεθνούς πρακτορείου, ο Ίλον Μασκ καλεί τις κινεζικές επιχειρήσεις που κατασκευάζουν εξαρτήματα για αυτοκίνητα και προμηθεύουν το εργοστάσιό του στη Σανγκάη της Κίνας, να αποκτήσουν παραγωγικές εγκαταστάσεις στο Μεξικό έτσι ώστε να δημιουργηθεί μία εφοδιαστική αλυσίδα παρόμοια με αυτήν που υπάρχει αυτή τη στιγμή στην Κίνα.
Όλα αυτά βέβαια ενόψει της αναμενόμενης ανέγερσης του εργοστασίου της Tesla στην πολιτεία Nuevo Leon, το οποίο σχεδιάζεται με σκοπό την κατασκευή φθηνών ηλεκτρικών αυτοκινήτων νέας γενιάς, με χρηματική υποστήριξη ύψους 153 εκατ. δολαρίων από τις τοπικές αρχές. Η αλήθεια είναι όμως πως η Tesla αγοράζει ήδη εξαρτήματα αυτοκινήτων από κινεζικές επιχειρήσεις που τα κατασκευάζουν στο Μεξικό και τα χρησιμοποιεί στο εργοστάσιό της στο Austin της πολιτείας του Τέξας. Και δεν είναι η μόνη αμερικανική επιχείρηση που το κάνει.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ένωσης των μεξικανικών βιομηχανιών κατασκευής μερών και εξαρτημάτων για αυτοκίνητα, στη χώρα υπάρχουν 33 Κινέζοι κατασκευαστές, εκ των οποίων οι 18 κάνουν εξαγωγές στις ΗΠΑ. Το ύψος αυτών των εξαγωγών ανήλθε στα 1,1 δισ. δολάρια για το 2023, αυξημένο κατά 15% σε σχέση με το 2022. Όπως αναφέρεται στο άρθρο του Bloomberg, η παρουσία των κινέζων κατασκευαστών στο Μεξικό έχει ανεβεί κατακόρυφα από το 2018 και μετά, μάλλον και σαν συνέπεια της εμπορικής πολιτικής του Ντόναλντ Τραμπ.
Το κύμα κινεζικών επενδύσεων που ξεκίνησε το 2018 ανέβασε τη συνολική επιφάνεια των παραγωγικών τους εγκαταστάσεων από τα 118 στα 864 στρέμματα. Τα πράγματα αναμένεται όμως να γίνουν σύντομα πολύ πιο σοβαρά, καθώς ο περίφημος νόμος IRA του προέδρου Μπάιντεν αφήνει ένα αρκετά μεγάλο παράθυρο για όποια κινεζική επιχείρηση ξεκινήσει την παραγωγή αυτοκινήτων στο Μεξικό να εκμεταλλευτεί τις επιδοτήσεις ηλεκτρικών οχημάτων με ποσά έως και 7.500 δολάρια για κάθε αυτοκίνητο.
Με λίγα λόγια, οι κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες που θα κατασκευάζουν τα οχήματά τους στο Μεξικό θα μπορούν σχετικά εύκολα να τα πωλούν στις ΗΠΑ. Δεδομένου του χαμηλού κόστους κατασκευής τους, είναι βέβαιο πως αν μπουν στις ΗΠΑ χωρίς δασμούς και μπορούν να επιδοτηθούν από το αμερικανικό δημόσιο θα κάνουν πολύ μεγάλη ζημία στις αμερικανικές βιομηχανίες.
Για να μπορέσουν να φτιάξουν αυτοκίνητα που θα εντάσσονται στο καθεστώς επιδοτήσεων, οι Κινέζοι δημιουργούν πλήθος εταιρειών στο Μεξικό, έτσι ώστε όλη η εφοδιαστική αλυσίδα να φαίνεται πως αποτελείται από μεξικανικές επιχειρήσεις.
Σύμφωνα με τον Oscar Silva Eguibar, εταίρο της διεθνούς εταιρείας συμβούλων Ronald Berger στο Μεξικό, οι κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες που έχουν αρχίσει την προεργασία για την ανέγερση εργοστασίων στο Μεξικό θα πρέπει να φτιάξουν μία παραγωγική διαδικασία που θα λαμβάνει χώρα 100% εντός της χώρας, αν θέλουν να μπορούν να πωλούν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητά τους στις ΗΠΑ χωρίς δασμούς. Κατά τον Eguibar, η ανέγερση τέτοιων εργοστασίων θα μπορεί να αρχίσει σε τέσσερα χρόνια από τώρα και η παραγωγή των αυτοκινήτων σε έξι χρόνια.
Οι πληροφορίες του Bloomberg αναφέρουν πως εκτός από την BYD, ενδιαφέρον για την ανέγερση εργοστασίων δείχνουν η Chery Automobile και η MG της SAIC Motor (600104 SHENZHEN). Επίσης, φαίνεται πως η BYD και η CATL (Contemporary Amperex Technology, 300750 SHENZHEN) ενδιαφέρονται για την εξόρυξη λιθίου και την ανέγερση εργοστασίων κατασκευής μπαταριών.
Είναι φανερό πως οι Κινέζοι κινούνται πολύ δυναμικά στο Μεξικό, με το ένα τους μάτι να κοιτάζει προς τις ΗΠΑ. Η παρουσία τους στον χώρο της κατασκευής μερών και εξαρτημάτων είναι ήδη πολύ δυνατή και είναι θέμα χρόνου και η επέκτασή τους στην κατασκευή ολόκληρων αυτοκινήτων.
Το αν θα προχωρήσουν σε αυτό το βήμα θα εξαρτηθεί και από το πώς θα αντιδράσει η αμερικανική πολιτική ηγεσία, η οποία ανησυχεί βλέποντας τις εξελίξεις και ταυτόχρονα νοιώθει την πίεση των συνδικαλιστικών οργανώσεων των εργαζομένων στις αυτοκινητοβιομηχανίες οι οποίοι ανησυχούν πως αν τα κινεζικά φθηνά αυτοκίνητα φθάσουν στο αμερικανικό έδαφος, θα απειληθούν εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας.
Σε άλλο άρθρο του Bloomberg, από την 9η Φεβρουαρίου, αναφερόταν πως η κυβέρνηση Μπάιντεν σκέφτεται διάφορους τρόπους για να εμποδίσει τη ροή κινεζικών αυτοκινήτων προς τις ΗΠΑ, όπως και να περιορίσει την εξάρτηση των αμερικανικών βιομηχανιών από κινέζους κατασκευαστές μερών και εξαρτημάτων (Η ομάδα του προέδρου ανησυχεί για τον μεγάλο όγκο δεδομένων που θα περνάνε σε κινεζικά χέρια αν τα αμερικανικά αυτοκίνητα γεμίσουν με κινεζικά εξαρτήματα).
Εκτός από την επιβολή υψηλών δασμών σε ο,τιδήποτε κινεζικό, γίνονται σκέψεις και για την πιθανή ολική απαγόρευση της πώλησης κινεζικών αυτοκινήτων στις ΗΠΑ. Λογικά δεν θα αργήσουμε να μάθουμε και άλλα σχετικά με τις προθέσεις της αμερικανικής ηγεσίας και τα σχέδια των κινεζικών βιομηχανιών.
Επειδή όμως σε οκτώμισι μήνες θα έχουμε τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές, κάτι μας λέει πως αυτό το θέμα θα μας απασχολήσει αρκετές φορές μέχρι το τέλος του 2024, ίσως και πιο μετά. Όποιος πάντως και να είναι ο ένοικος του Λευκού Οίκου του χρόνου τέτοια εποχή, αποκλείεται να κάνει εύκολη τη ζωή της BYD και των συναδέλφων της, ακόμα και αν αυτό σημαίνει πως οι Αμερικανοί πολίτες θα αγοράζουν τα ακριβότερα αυτοκίνητα στον κόσμο.