Μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται να μεταβιβαστεί η ΕΛΒΟ στους το ελληνο-ισραηλινό σχήμα που χθες ανακηρύχθηκε προτιμητέος επενδυτής. Η ένωση των προσώπων που υπέβαλε την μοναδική προσφορά στον πλειοδοτικό διαγωνισμό και την οποία έκανε αποδεκτή ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, έχει περιθώριο δύο μηνών να συστήσει την εταιρεία, στην οποία θα αναλάβει (σχεδόν όλα) τα περιουσιακά στοιχείων της παλιάς ΕΛΒΟ, δηλαδή τα ακίνητα, τον εξοπλισμό, τις πατέντες κ.λπ.
Η νέα εταιρεία που θα δεχθεί τα περιουσιακά στοιχεία της ΕΛΒΟ, φυσικά θα έχει έδρα στην Ελλάδα. Το προσφερόμενο τίμημα των επενδυτών ανήλθε σε τρία εκατομμύρια ευρώ και μπορεί να προβλημάτισε, ωστόσο δεν σταμάτησε την αποκρατικοποίηση. Η κυβέρνηση και ο υπουργός Χρήστος Σταϊκούρας, πήραν την πολιτική απόφαση, ο διαγωνισμός να προχωρήσει, καθώς το «κουφάρι» της Ελληνικής Βιομηχανίας Οχημάτων (ΕΛΒΟ) κόστιζε ετησίως στο Ελληνικό Δημόσιο περίπου τέσσερα εκατ. ευρώ. Στα επτά χρόνια που η εταιρεία βρίσκεται σε καθεστώς εκκαθάρισης, έχει συνολικά επιδοτηθεί από το ελληνικό Δημόσιο με 29 εκατ. ευρώ.
Εξάλλου ο συγκεκριμένος διαγωνισμός ήταν ο τέταρτος κατά σειρά για την πώληση ή και εξυγίανση επιχείρησης και στους τρεις προηγούμενους δεν υπήρξε ούτε μια προσφορά. Τον Απρίλιο του 2017 ο διαγωνισμός ακυρώθηκε καθώς οι φάκελοι των ενδιαφερομένων δεν πληρούσαν τους όρους της προκήρυξης, τον Αύγουστο του 2017 ο διαγωνισμός κρίθηκε άγονος αφού κανένας δεν υπέβαλε προσφορά και ο τρίτος, τον Φεβρουάριο 2019, απλά ματαιώθηκε.
Το γεωστρατηγικό επίπεδο
«Δεν υπήρχε χρόνος για 5ο διαγωνισμό», παραδέχεται κυβερνητική πηγή, η οποία σημειώνει επίσης και την πίεση που υπάρχει από τις εξελίξεις σε γεωστρατηγικό επίπεδο. Η απόφαση δε αυτή, φέρνει πιο κοντά δύο χώρες, Ελλάδα και Ισραήλ, με κοινές επιδιώξεις στην περιοχή, δεδομένου ότι η νέα ΕΛΒΟ θα ελέγχεται από ελληνικά και ισραηλινά συμφέροντα. Αυτό φάνηκε και στο πρόσφατο δημοσίευμα της Yeni Safak όπου έκανε λόγο για «ισραηλινούς που θα κατασκευάζουν άρματα μάχης μπροστά στη μύτη των τούρκων».
Το πιο σημαντικό είναι ότι ο προτιμητέος επενδυτής αναμένεται να φέρει τεχνογνωσία, ζωή στις εγκαταστάσεις της ΕΛΒΟ στην Σίνδο και κυρίως νέες θέσεις εργασίας. Μέσα στην πρώτη χρονιά αναμένεται να απασχοληθούν 250 άτομα και σε βάθος χρόνου το προσωπικό θα φτάσει τους 600 εργαζομένους. Η εταιρεία έχει υποσχεθεί επενδύσεις ύψους 25 εκατ. ευρώ σε πρώτη φάση.
Το ελληνικό Δημόσιο έχει την προαίρεση (option) να αποκτήσει σε δεύτερο χρόνο το 21% των μετοχών της νέας αποκρατικοποιημένης ΕΛΒΟ, σε τίμημα που θα καθοριστεί μετά την αποτίμηση της αξίας της επιχείρησης. Η πρόβλεψη αυτή συνιστά κληρονομιά της προηγούμενης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ που ήθελε το Ελληνικό Δημόσιο να έχει παρουσία μέσα στην αμυντική βιομηχανία.
Σειρά παίρνουν ΕΑΒ, Ναυπηγεία Σκαραμαγκά
Η αποκρατικοποίηση της ΕΛΒΟ αποτελεί το πρώτο βήμα για την εξυγίανση της πάλαι ποτέ κρατικής αμυντικής βιομηχανίας. Ακολουθεί η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ) για την οποία ήδη έχει ξεκινήσει η διαδικασία επιλογής νέου διευθύνοντα συμβούλου. Εκτιμάται ωστόσο ότι θα αλλάξει ευρύτερα το διοικητικό συμβούλιο της υπερχρεωμένης αμυντικής εταιρείας.
Το σχέδιο εξυγίανσης εδώ, σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές, δεν αφορά απαραίτητα μετοχικές συνεργασίες ή και πώληση της εταιρείας. Ανοικτό είναι το ενδεχόμενο να υπάρξει και συνεργασία (π.χ. συμπαραγωγή υλικού, εμπορική συνεργασίες κ.λπ.). Επίσης ανοικτό είναι και το ενδεχόμενο του στρατηγικού επενδυτή, δηλαδή κάποιος με μειοψηφικό ή και πλειοψηφικό μερίδιο να αποκτήσει την διοίκηση της επιχείρησης.
Ενδιαφερόμενοι για συνεργασίες είναι πολλοί, λένε καλά ενημερωμένες πηγές. Όλα δείχνουν όμως ότι η αμυντική βιομηχανία της ΕΑΒ είναι εκείνη που έχει τις περισσότερες πιθανότητες να παραμείνει στον έλεγχο του Ελληνικού δημοσίου.
Η τρίτη επιχείρηση που θα περάσει σε χέρια ιδιωτών είναι η ΕΝΑΕ, δηλαδή τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά. Ωστόσο η διαγωνιστική διαδικασία θα καθυστερήσει να προκηρυχθεί μερικές εβδομάδες καθώς δεν έχει ολοκληρωθεί η επίλυση όλων των τεχνικών ζητημάτων που καθιστούν βιώσιμη την επιχείρηση. Την εταιρεία, σύμφωνα με εταιρείες, έχουν «κοιτάξει» το τελευταίο διάστημα τουλάχιστον πέντε επενδυτικά σχήματα, χωρίς ωστόσο να προεξοφλείται η συμμετοχή τους στην διαγωνιστική διαδικασία που θα προκηρυχθεί τις επόμενες εβδομάδες.
