Την προηγούμενη εβδομάδα μας ήρθε από την Γερμανία μία πολύ σημαντική είδηση, που δεν έτυχε της πρέπουσας «υποδοχής». Η Γερμανική κυβέρνηση αποφάσισε να αγοράσει το 25,1% της αμυντικής βιομηχανίας Hensoldt (HAG XETRA), η οποία μόλις πριν τρεις μήνες έκανε το ντεμπούτο της στο χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης, με σκοπό την αποτροπή πιθανής κίνησης εξαγοράς της.
Η είδηση από μόνη της δεν αποτελεί έκπληξη, αφού από την διαδικασία της δημόσιας εγγραφής ήταν γνωστό πως η κυβέρνηση είχε το δικαίωμα πρώτης άρνησης στην περίπτωση που η εταιρεία ιδιωτικών κεφαλαίων KKR, μέχρι τότε ιδιοκτήτρια της εταιρείας, ήθελε να πουλήσει επιπλέον ποσοστό.
Το ενδιαφέρον εδώ είναι πως το υπουργείο άμυνας δικαιολόγησε την απόφασή του να ασκήσει αυτό το δικαίωμα τονίζοντας την σημασία της Hensoldt για την άμυνα και την ασφάλεια της χώρας. Αυτό είναι αληθές, αφού η εταιρεία είναι από τους σημαντικότερους προμηθευτές του Γερμανικού Στρατού και της Αεροπορίας και συμμετέχει – ανάμεσα σε άλλα – στην κατασκευή των ραντάρ των αεροσκαφών Eurofighter και των περισκόπιων των τανκς Leopard. Όμως, η υφιστάμενη χρηματιστηριακή νομοθεσία παρέχει αρκετή προστασία σε επιχειρήσεις που μπορεί να γίνουν στόχος εξαγοράς από εταιρείες εκτός ευρωπαϊκής ένωσης, άρα η γερμανική κυβέρνηση φαίνεται πως φοβάται κάτι άλλο.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις ορισμένων δημοσιογράφων, ο πιο πιθανός «μνηστήρας» είναι η γαλλική εταιρεία αμυντικών συστημάτων Thales.
Αν αυτό αληθεύει, τότε πρέπει να υποθέσουμε πως έχει μπει σε πλήρη εφαρμογή το σχέδιο Altmaier, το οποίο εκπονήθηκε από τον υπουργό της κυβέρνησης Merkel, και βασικό οικονομικό σύμβουλο της καγκελαρίου, Peter Altmaier το 2019, δεν υιοθετήθηκε τότε από την κυβέρνηση αλλά επανήλθε δυναμικά φέτος την άνοιξη μετά την μεγάλη κρίση που προκλήθηκε από την πανδημία.
Το σχέδιο προβλέπει την ενεργή στήριξη όσων γερμανικών επιχειρήσεων θεωρούνται σημαντικές για την χώρα, την παροχή βοήθειας με οποιονδήποτε τρόπο κριθεί απαραίτητος αν αυτές βρεθούν σε δύσκολη θέση, και την διαφύλαξη, με κάθε τρόπο, του γερμανικού χαρακτήρα τους (ένας άλλος τρόπος να πούμε πως δεν πρέπει να περάσουν στον έλεγχο ξένων συμφερόντων).
Όλα αυτά με απώτερο στόχο την στήριξη των γερμανικών επιχειρήσεων απέναντι στον ανταγωνισμό από αμερικανικές και κινεζικές επιχειρήσεις. Ήδη πολλές εταιρείες έχουν δεχθεί κρατική βοήθεια, όπως η Lufthansa, η TUI και η Thyssenkrupp (περισσότερες λεπτομέρειες εδώ), και παρά το ότι στο εσωτερικό της κυβέρνησης υπάρχουν διαφωνίες σχετικά με την μορφή της βοήθειας και το αν το κράτος θα πρέπει να αποκτά οπωσδήποτε μετοχική συμμετοχή στις βοηθούμενες επιχειρήσεις, είναι φανερό πως οι βασικές κατευθύνσεις του σχεδίου έχουν γίνει δεκτές από το γερμανικό πολιτικό σύστημα.
Αυτό δεν ήταν πολύ εύκολο, καθώς μεγάλο μέρος των συνεργατών της καγκελαρίου από το χριστιανοδημοκρατικό κόμμα, καθώς και σημαίνοντα μέλη του επιχειρηματικού κόσμου εξέφρασαν σοβαρές αντιρρήσεις όταν το σχέδιο εμφανίστηκε το 2019, κυρίως διότι αποτελεί σαφή παρέκκλιση από τις βασικές αρχές της ελεύθερης αγοράς.
Οι αντιρρήσεις τους όμως κάμφθηκαν όταν φάνηκε το μέγεθος των προβλημάτων που προκάλεσε η πανδημία. Όπως έγινε και στις περισσότερες άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι κυβερνήσεις προτίμησαν να μην περιμένουν την εφαρμογή των ευρωπαϊκών προγραμμάτων στήριξης της οικονομίας και εκμεταλλεύτηκαν την χαλάρωση των κανόνων της Ε.Ε. προκειμένου να βοηθήσουν τις δοκιμαζόμενες μεγάλες επιχειρήσεις των χωρών τους.
Αυτό είναι απόλυτα λογικό και κατανοητό, στην περίπτωση της Γερμανίας όμως η δύσκολη συγκυρία στάθηκε η αφορμή για την εφαρμογή ενός σχεδίου στήριξης του Γερμανικού και όχι του Ευρωπαϊκού χαρακτήρα των επιχειρήσεων.
Αυτό, σε συνδυασμό με τις εκτιμήσεις για γερμανική ανησυχία σχετικά με πιθανή απόπειρα εξαγοράς της Hensoldt από την γαλλική Thales, μας κάνει να συμπεράνουμε πως η μεγαλύτερη οικονομική και πολιτική δύναμη της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν είναι ακόμα έτοιμη να πορευτεί από κοινού με τις χώρες εταίρους της και προτιμά να συνεχίσει να κάνει αυτό που ξέρει καλά. Να προστατεύει όσο καλύτερα μπορεί τα στενά της συμφέροντα και να φοβάται να μοιραστεί το μέλλον της ακόμα και με τους στενότερους συμμάχους της.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
