Όσοι έχουν προσπαθήσει να αγοράσουν ή να πουλήσουν ακίνητο θα γνωρίζουν καλά ότι απαιτούνται αρκετοί μήνες μέχρι να ολοκληρωθεί η συναλλαγή, σε τέτοιο βαθμό που να δημιουργούνται δεύτερες σκέψεις τόσο στον πωλητή όσο και στον αγοραστή.
Σε πολλές δε περιπτώσεις οι δεύτερες αυτές σκέψεις γίνονται… πρώτες, με αποτέλεσμα πολλά deals να ακυρώνονται και το κράτος να χάνει σημαντικά έσοδα. Τι αλλάζει από 1η Ιουνίου. Τι αναφέρει ανάλυση της Cerved Property Services.
«Παγώνουν» deals
Με τα σημερινά δεδομένα, ένας σημαντικός αριθμός συναλλαγών έχει «παγώσει», καθώς υπαναχωρούν είτε ο αγοραστής είτε ο πωλητής είτε -ενίοτε- και οι δύο.
Σύμφωνα με ανάλυση της Cerved Property Services, ένας από τους δύο βασικούς λόγους της σημαντικής μείωσης -έως και 40%- του όγκου των συναλλαγών το 2020 έναντι του 2019, ήταν η γραφειοκρατία.
Ειδικότερα, όπως σημειώνει η έρευνα, η μείωση του όγκου των συναλλαγών οφείλεται κυρίως σε δύο παράγοντες. Ο πρώτος είναι η έλλειψη ξένων επενδυτών της Κίνας, του Λιβάνου και του Ισραήλ λόγω των περιοριστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Βέβαια, η τάση αυτή αφορά τις περιοχές στους οποίους δραστηριοποιούνται οι ξένοι επενδυτές.
Ωστόσο, ο δεύτερος λόγος, που αφορά ολόκληρη τη χώρα, σχετίζεται με την υπαναχώρηση, λόγω γραφειοκρατίας, των εμπλεκόμενων μερών, δηλαδή του αγοραστή και του πωλητή.
Συγκεκριμένα, ο χρόνος που απαιτείται για την έγκριση ενός δανείου και την έκδοση των απαιτούμενων εγγράφων από τις αρμόδιες υπηρεσίες (εφορία, κτηματολόγιο, οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης κ.λπ.) είναι πολύ μεγάλος και εκτείνεται σε βάθος μηνών.
Αποτέλεσμα; Να χάνεται η δυναμική και το μομέντουμ της συναλλαγής και τα εμπλεκόμενα μέρη να υπαναχωρούν.
Σύμφωνα δε με στοιχεία που επικαλείται η Cerved, από τις συμφωνηθείσες, πριν ξεσπάσει ο κορωνοϊός, συναλλαγές σε μεγάλο μεσιτικό γραφείο, το 30% αυτών οριστικοποιήθηκε, ένα άλλο 30% εξακολουθεί να είναι σε εκκρεμότητα και να βρίσκεται αντιμέτωπο με μεγάλες καθυστερήσεις, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό αντιστοιχεί σε προσύμφωνα που ακυρώθηκαν.
Σύμφωνα με την πλέον πρόσφατη έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας για την ευκολία του επιχειρείν, η Ελλάδα βρίσκεται στην 156η θέση μεταξύ 190 χωρών, επειδή χρειάζεται οι εμπλεκόμενοι στην αγοραπωλησία ενός ακινήτου να συγκεντρώσουν 11 διαφορετικά έγγραφα και πιστοποιητικά. Στην αντίστοιχη έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας για το 2019, η χώρα μας βρισκόταν στην 153η θέση.
Τι αλλάζει
Ο ανηφορικός αυτός δρόμος των deals στο real estate εκτιμάται ότι θα γίνει περισσότερο προσιτός ή τουλάχιστον αυτός είναι ο στόχος, από την 1η Ιουνίου, οπότε οι μεταβιβάσεις ακινήτων και η πληρωμή των φόρων θα γίνονται, υποχρεωτικά, ηλεκτρονικά χωρίς το πήγαινε - έλα σε συμβολαιογράφους, εφορίες κλπ.
Ουσιαστικά, όλες οι δηλώσεις φόρου μεταβίβασης ακινήτων θα υποβάλλονται υποχρεωτικά μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας myProperty.
Δηλαδή καταργείται η διαδικασία της σύνταξης της δήλωσης από τον συμβολαιογράφο, της επίσκεψης αγοραστή και πωλητή στο γραφείο του συμβολαιογράφου για να υπογράψουν τη δήλωση μεταβίβασης ακινήτων και στη συνέχεια της επίσκεψης στη ΔΟΥ για την κατάθεσή της.
Έτσι, με την επιστροφή σταδιακά στην κανονικότητα, που θα οδηγήσει και στην ομαλοποίηση της λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών (του κτηματολογίου κτλ), αναμένεται ότι οι συναλλαγές θα αυξηθούν σημαντικά.
Την πραγματικότητα αυτή, εξάλλου, των αργών, δηλαδή, διαδικασιών μέχρι να ολοκληρωθεί ένα deal γνωρίζουν πολύ καλά στις επενδυτικές εταιρείες ακινήτων, όπου πολλές συναλλαγές εκκρεμούν, λόγω της γραφειοκρατίας σε συνδυασμό με την εκτόξευση της καθυστέρησης ως προς την εξυπηρέτηση των συναλλασσόμενων στις Δημόσιες υπηρεσίες.
Εννέα ψηφιακά βήματα για τις μεταβιβάσεις
Έτσι, από 1η Ιουνίου για την ολοκλήρωση της αγοραπωλησίας απαιτούνται τα παρακάτω εννέα (ψηφιακά) βήματα:
-Ο συμβολαιογράφος συντάσσει τη δήλωση για λογαριασμό αγοραστή και πωλητή.
-Η δήλωση αποστέλλεται στη θυρίδα αγοραστή και πωλητή στο myTaxisnet
-Ο αγοραστής και ο πωλητής αποδέχονται τη δήλωση
-Η δήλωση υποβάλλεται αυτόματα και βεβαιώνεται ο φόρος
-Ο συμβολαιογράφος ενημερώνεται αυτόματα για την υποβολή της δήλωσης.
-Ο αγοραστής πληρώνει τον φόρο ψηφιακά (με κάρτα ή web banking).
-Το Taxis ενημερώνεται για την πληρωμή του φόρου.
-Το αποδεικτικό καταβολής αναρτάται στο myProperty για συμβολαιογράφο και αγοραστή.
-Ο συμβολαιογράφος αναρτά το συμβόλαιο στo myProperty
Η υποχρεωτική ψηφιοποίηση μιας σειράς διαδικασιών που αφορούν τις μεταβιβάσεις είναι ένα μεγάλο βήμα πιο κοντά στον περιορισμό της γραφειοκρατίας που διέπει την ελληνική κτηματαγορά.
Υπάρχουν, όμως, πολλά ακόμη να γίνουν πριν φτάσουμε στο σημείο να πούμε ότι η χώρα μας έχει φτάσει στο επίπεδο να αποτελεί παράδεισο διευκολύνσεων στις συναλλαγές του real estate.