Μια απάντηση σε ένα πολύ δύσκολο ερώτημα που αφορά την μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο αναζητούν τραπεζίτες, αναλυτές, οικονομολόγοι και υψηλόβαθμα στελέχη οίκων αξιολόγησης.
Πρόκειται για την απάντηση στο ερώτημα αν η οικονομία των ΗΠΑ οδεύει τελικά προς μια μακρόχρονη ύφεση ή αν οδηγείται σταδιακά, έστω και μετ΄εμποδίων στην ανάπτυξη.
Μετά από δυο διαδοχικά τρίμηνα ύφεσης, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις του αμερικανικού υπουργείου εμπορίου, η οικονομία των ΗΠΑ επέστρεψε στην ανάπτυξη στο τρίτο τρίμηνο του 2022. Η αύξηση του ΑΕΠ ανέρχεται στο 2,6%, έναντι 2,3% του ποσοστού που έδιναν οικονομικοί αναλυτές.
Όμως, το συγκεκριμένο δείγμα ανάπτυξης θα αποτελέσει την αρχή για μια περαιτέρω θετική πορεία της οικονομίας ή στο επόμενο τρίμηνο θα δούμε αναστροφή του κλίματος;
Οι περισσότερο αισιόδοξοι μιλάνε για μια επιστροφή της αμερικανικής οικονομίας στην ανάπτυξη. Αυτή η ανάκαμψη χαρακτηρίζεται και ως μια καλή είδηση για τον πρόεδρο Μπάιντεν, δέκα ημέρες πριν από τις ενδιάμεσες εκλογές, στις οποίες οι Δημοκρατικοί ενδέχεται να απολέσουν τον έλεγχο του Κογκρέσου. Όμως ο κίνδυνος ύφεσης παραμένει για τους επόμενους μήνες. Ο ίδιος ο Μπάιντεν έκανε λόγο στις αρχές Οκτωβρίου για πιθανότητα «πολύ μικρής ύφεσης» λόγω του πληθωρισμού που παρέμεινε και τον Σεπτέμβριο σε υψηλό 40ετίας, στο 8,2%. Λόγω του πληθωρισμού άλλωστε μειώνεται η αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών.
Το σενάριο της ύφεσης ενισχύεται και από τις απόψεις κορυφαίων παραγόντων της διεθνούς οικονομίας.
Ο CEO της Goldman Sachs, David Solomon και ο CEO της JP Morgan, Jamie Dimon αναμένουν και οι δύο ύφεση στις ΗΠΑ, καθώς, όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν, η στενότητα στην αγορά εργασίας εξακολουθεί να διατηρεί την Ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) σε μια τροχιά επιθετικής σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής.
Ειδικότερα, μιλώντας σε πάνελ στο συνέδριο Future Initiative Investment που πραγματοποιήθηκε στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας την περασμένη Τρίτη, ο Solomon ανέφερε ότι αναμένει περαιτέρω σύσφιξη των οικονομικών συνθηκών και εξέφρασε την πρόβλεψη ότι η Fed θα συνεχίσει να αυξάνει τα επιτόκια μέχρι να φτάσουν στο 4,5%-4,75% μέχρι να σταματήσει την σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής.
Όπως τόνισε χαρακτηριστικά, «αν η Fed δεν δει πραγματικές αλλαγές στην αγορά εργασίας, η οποία είναι ακόμη σφιχτή, υποθέτω ότι θα προχωρήσουν περισσότερο σε πολιτική σύσφιξης».
Και πρόσθεσε ότι «νομίζω όταν βρίσκεσαι σε ένα οικονομικό σενάριο όπως αυτό όπου είναι ενσωματωμένος ο πληθωρισμός, είναι πολύ δύσκολο να βγεις από αυτό χωρίς πραγματική οικονομική επιβράδυνση».
Η άποψη των Solomon και Dimon δεν φαίνεται να απέχει πολύ από ένα μελλοντικό σενάριο ύφεσης, καθώς το επιτόκιο της Fed επί του παρόντος είναι στοχευμένο μεταξύ 3%-3,25%, αλλά οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Ανοικτής Αγοράς έχουν επισημάνει ότι θα χρειαστούν περαιτέρω αυξήσεις, καθώς ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ να εξακολουθεί να κυμαίνεται στο 8,2% τον Σεπτέμβριο.
Μάλιστα, όπως αναφέρει το CNBC, o Πρόεδρος της Fed της Φιλαδέλφειας, Πάτρικ Χάρκερ, την περασμένη εβδομάδα η μέχρι σήμερα αυστηροποίηση της πολιτικής της κεντρικής τράπεζας δεν είχε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Αντίθετα έδειξε μια αδυναμία σε ό,τι αφορά στον περιορισμό του πληθωρισμού. Μάλιστα ο ίδιος κατέληξε ότι τα επιτόκια θα πρέπει να αυξηθούν «πολύ πάνω από 4%» μέχρι το τέλος του έτους.
Εν τω μεταξύ, το Υπουργείο Εργασίας των ΗΠΑ έκανε λόγο 10,1 εκατομμύρια θέσεις εργασίας τον Αύγουστο, σηματοδοτώντας ότι η ζήτηση των εργοδοτών για εργαζομένους, αν και μειώνεται απότομα, παραμένει ιστορικά υψηλή.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Ομοσπονδιακής Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) ελπίζουν ότι η αγορά εργασίας με σταδιακή, ψύχραιμη άνοδο θα μεταφραστεί σε μικρότερη αύξηση των μισθών, η οποία σημειώνει τον υψηλότερο ρυθμό εδώ και δεκαετίες και φυσικά ευνοεί την άνοδο του πληθωρισμού.
Πάντως ο CEO της Goldman Sachs, David Solomon είναι υπέρ του δέοντος σαφής ως προς το θέμα της ύφεσης, δηλώνοντας ότι «...είμαι στο στρατόπεδο ότι πιθανότατα έχουμε ύφεση στις ΗΠΑ».
Και πρόσθεσε, «νομίζω ότι, πιθανότατα, μπορεί να βρισκόμαστε σε ύφεση στην Ευρώπη. Έτσι, ως ότου να φθάσουμε στο σημείο να διαπιστώσουμε αλλαγή στην αγορά εργασίας, κυρίως στο τομέα της ζήτησης θα βλέπουμε τις κεντρικές τράπεζες να συνεχίζουν να κινούνται σε αυτήν την τροχιά σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής».
Μάλιστα, ανέφερε ότι η δεύτερη συνεχόμενη συρρίκνωση του ΑΕΠ των ΗΠΑ για το δεύτερο τρίμηνο του 2022, κατά 0,9% είναι ένα ισχυρό μήνυμα ότι η οικονομία βρίσκεται σε ύφεση, ανεξάρτητα με τις τρέχουσες εξελίξεις.
Στο ίδιο μήκος κύματος βρίσκεται και ο Jamie Dimon, CEO της JP Morgan, ο οποίος δείχνει να συμφωνεί ότι η Fed πιθανότατα θα συνεχίσει να αυξάνει τα επιτόκια επιθετικά προκειμένου να τιθασεύσει και κάποια στιγμή να σταματήσει τον πληθωρισμό, αλλά έδωσε και έναν λιγο διαφορετικό, απαισιόδοξο τόνο στις προοπτικές για την οικονομική ανάπτυξη.
«Τα πλεονάζοντα χρήματα που διαθέτουν οι Αμερικανοί καταναλωτές, σταδιακά τελειώνουν. Αυτό πιθανότατα θα συμβεί κάποια στιγμή στα μέσα του επόμενου έτους και τότε θα γνωρίζουμε περισσότερα για το πώς επηρεάζουν οι τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου και των παρόμοιων αγαθών και υπηρεσιών. Οπότε, τότε, θα είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε και αν η οικονομία βρίσκεται σε πραγματική ύφεση», ανέφερε, χαρακτηριστικά, ο Dimon.
