Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Πόσο πιθανό είναι να δανείζεται η Ελλάδα με πολύ χαμηλότερο επιτόκιο από το επίπεδο του 2,1% που διαμορφώνεται σήμερα η απόδοση του 10ετούς και οι ελληνικές τράπεζες να έχουν... σύμμαχο στις εκδόσεις ομολόγων την ΕΚΤ; Σίγουρα δεν είναι το επικρατέστερο σενάριο αυτή τη στιγμή, ωστόσο σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αναλυτών δεν αποκλείεται οι οικονομικές συνθήκες να αναγκάσουν την ΕΚΤ να προχωρήσει σε δεύτερο γύρο ποσοτικής χαλάρωσης πριν το τέλος του 2019 και μάλιστα σε διευρυμένο πλαίσιο για να συμπεριλάβει και αγορές τραπεζικών ομολόγων.
Η προοπτική εφαρμογής ενός τέτοιου προγράμματος καθιστά ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη αναβάθμισης του ελληνικού αξιόχρεου στην «επενδυτική βαθμίδα» μέσα στο 2020. Και αν το σενάριο ενός διευρυμένου QE μοιάζει σήμερα απίθανο, η χθεσινή αποκάλυψη του Bloomberg ότι στην ΕΚΤ εξετάζουν την αναθεώρηση του στόχου για τον πληθωρισμό δείχνει ότι η κεντρική τράπεζα είναι έτοιμη για όλα.
Πληροφορίες του liberal.gr αναφέρουν ότι η «συμμετρική προσέγγιση» του στόχου για τον πληθωρισμό, το να δοθεί δηλαδή η ευελιξία στην ΕΚΤ να θέτει τον στόχο ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν, αποτελεί την «κληρονομιά» που θέλει να αφήσει ο Ντράγκι στη Λαγκάρντ, προετοιμάζοντας το έδαφος για μία εντελώς διαφορετική στρατηγική στο εξής. Σημειώνεται ότι τον Ιούνιο ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη «τσίμπησε» στο 1,3% παραμένει ωστόσο πολύ μακριά από το στόχο του «χαμηλότερα αλλά κοντά στο 2%».
Όσο για την αναβίωση του QE θα μπορούσε να ανακοινωθεί στις 24 Οκτωβρίου, στην τελευταία και ιστορική συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ με τον Ντράγκι επικεφαλής, αλλά να εφαρμοστεί από τη νέα πρόεδρο.
Όλα δείχνουν λοιπόν ότι οι πρώτες αποφάσεις που θα κληθεί να λάβει η Κριστίν Λαγκάρντ όταν την 1η Νοεμβρίου θα αντικαταστήσει τον Μάριο Ντράγκι στην προεδρία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είναι απόλυτα κρίσιμες για την ελληνική οικονομία. Με δεδομένο ότι η κυβέρνηση θέλει να επιτύχει τον διπλασιασμό του ρυθμού ανάπτυξης, το φθηνό χρήμα της ΕΚΤ θα παίξει σημαντικό ρόλο αφού θα οδηγήσει σε σημαντική πτώση του κόστους δανεισμού και για τις επιχειρήσεις ανεξάρτητα αν θα φτάσουμε στη διεύρυνση του QE.
Η Capital Economics εκτιμά ότι η ΕΚΤ θα αγοράζει κρατικούς τίτλους ύψους 30 δισ. ευρώ σε μηνιαία βάση, ενώ η Morgan Stanley ανεβάζει τον πήχη στα 45 δισ. ευρώ, δίνοντας και μία μικρή πιθανότητα διεύρυνσης στα 65 δισ. ευρώ για να συμπεριληφθούν ETFs και τραπεζικά ομόλογα, σε μία διαφορετική εκδοχή του «helicopter money», υπό την προϋπόθεση ότι θα έχουν επιδεινωθεί οι συνθήκες.
Αναμφίβολα η Ελλάδα έχει μπροστά της μία εκπληκτική ευκαιρία να βρει φθηνό χρήμα και να καταφέρει να αντισταθμίσει τις επιπτώσεις από την επιβράδυνση της ευρωπαϊκής οικονομίας. Δημόσιο, επιχειρήσεις και τράπεζες θα δουν το κόστος δανεισμού να μειώνεται πυροδοτώντας ένα ντόμινο θετικών εξελίξεων σε όλα τα επίπεδα.
Μάλιστα, η αμερικανική τράπεζα προβλέπει ότι στο θετικό σενάριο οι αποδόσεις των ευρωπαϊκών ομολόγων θα φτάσουν έως το ασύλληπτο επίπεδο του -0,6%, γεγονός που θα στείλει τεράστιες ροές κεφαλαίων προς ελληνικά assets, αφού οι αποδόσεις στην Ευρωζώνη θα είναι «απαγορευτικές».
Στη συνεδρίαση της Πέμπτης 28 Ιουλίου θα φανεί αν οι κεντρικοί τραπεζίτες έχουν στο μυαλό τους τη μείωση των επιτοκίων ή την επανέναρξη του QE, με τον Όλι Ρεν και τον Μπενουά Κερέ να έχουν ήδη ενημερώσει για τις προθέσεις της ΕΚΤ να συντηρήσει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τη φθηνή ρευστότητα στο σύστημα. Παρ'' όλα αυτά, στα πρακτικά της προηγούμενης συνεδρίασης δεν γίνεται καμία αναφορά στα τεχνικά χαρακτηριστικά ενός νέου QE αλλά ούτε και στην προοπτική περαιτέρω μείωσης των επιτοκίων.
Στο μεταξύ, ενώ ετοιμάζεται να μετακομίσει από την Ουάσινγκτον στη Φρανκφούρτη, η Λαγκάρντ βλέπει τον κίνδυνο ύφεσης στην Ευρωζώνη να απομακρύνεται, την ανεργία να υποχωρεί στο χαμηλότερο επίπεδο από τα μέσα του 2008 και το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα να ενισχύεται κατά περίπου 1,5% σε ετήσια βάση. Όμως ο πληθωρισμός δεν λέει να ξεκολλήσει από το 1,2%-1,4%, την ώρα που οι εξελίξεις στο μέτωπο του εμπορικού πολέμου θυμίζουν σκοτσέζικο ντους και η ώρα του Brexit πλησιάζει.
