Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
«Αφήστε μας να χρεοκοπήσουμε» διαμηνύουν οι Ιταλοί στις Βρυξέλλες, με τον Πάολο Σαβόνα να... παίζει το ρόλο του Γιάνη Βαρουφάκη, σε μία άτυπη αναβίωση του «ελληνικού δράματος» του 2015, ζητώντας στην ουσία την αλλαγή της Ευρώπης για να μη βγει η Ιταλία από το ευρώ. Λίγο πριν την πολυαναμενόμενη παρουσίαση του πρώτου προϋπολογισμού της κυβέρνησης των λαϊκιστών και ενώ μετριοπαθή στελέχη ρίχνουν τους τόνους, ο Σαβόνα επανέρχεται στο προσκήνιο με μία πρόταση που προβλέπει την αλλαγή των δημοσιονομικών κανόνων και τη «διευθέτηση» του ιταλικού χρέους, μέσω χρεοκοπίας και αναδιάρθρωσης. Και όλα αυτά βέβαια, αφού πρώτα ο ίδιος υπογραμμίζει τη δέσμευση της ιταλικής κυβέρνησης να παραμείνει στο ευρώ.
Πρόσφατα, λοιπόν, έφτασε στις Βρυξέλλες ένα κείμενο 30 σελίδων με την υπογραφή του υπουργού Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Ιταλίας, του περιβόητου Πάολο Σαβόνα. Σε αυτό περιλαμβάνονται αρκετές λογικές προτάσεις για την μεταρρύθμιση της Ευρώπης οι οποίες συνθέτουν το όραμά του για μία διαφορετική, πιο ισχυρή και πιο δίκαιη Ένωση, καθώς και μία πρόταση για την αντιμετώπιση των υπερβολικών χρεών και των ανισορροπιών μεταξύ ελλειμματικών και πλεονασματικών χωρών-μελών.
Σύμφωνα με την πρόταση που περιλαμβάνει το «μανιφέστο» του 82χρονου ευρωσκεπτικιστή Σαβόνα, η Ιταλία θα αφεθεί να χρεοκοπήσει και θα συμφωνηθεί η αναδιάρθρωση του χρέους της με την εγγύηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και ενέχυρο τα μελλοντικά δημοσιονομικά έσοδα ή περιουσιακά στοιχεία της χώρας. Ίσως γι'' αυτό ο Σαβόνα είχε δηλώσει πρόσφατα ότι ο Ντράγκι είναι πολύ ικανός αλλά η ΕΚΤ δεν λειτουργεί όπως θα έπρεπε. Η πρόταση φέρνει στο νου το αρχικό «σύμφωνο» μεταξύ Κινήματος Πέντε Αστέρων – Λέγκας, στο οποίο γινόταν λόγος για διαγραφή του ιταλικού χρέους από την ΕΚΤ και εγγύηση του υπόλοιπου.
Μάλιστα, υπάρχει έντονο παρασκήνιο, αφού ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Ιταλίας στην Ε.Ε. φαίνεται να... ξέχασε τον φάκελο - με το έγγραφο που του έδωσε ο Σαβόνα - στο συρτάρι του, με αποτέλεσμα να μην φτάσει στα χέρια του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ για τον οποίο προοριζόταν. Έξαλλος ο Σαβόνα, ζήτησε από τους Σαλβίνι και Ντι Μάιο να απολύσουν τον μόνιμο αντιπρόσωπο της χώρας στην Ε.Ε.
Αρχικά, δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι το έγγραφο περιελάμβανε τις προσωπικές θέσεις του Σαβόνα, όμως μόλις χθες αναρτήθηκε στην επίσημη ιστοσελίδα της κυβέρνησης, που σημαίνει ότι έχει τη στήριξή της. Υπενθυμίζεται πως ο Σαβόνα δεν είναι... οποιοσδήποτε υπουργός, αλλά ο αρχικός εκλεκτός των Σαλβίνι-Ντι Μάιο για τη θέση του υπουργού Οικονομικών. Η υποψηφιότητα του Σαβόνα «τρόμαξε» την Ευρώπη και προκάλεσε την έντονη αντίδραση και τελικά το βέτο του προέδρου Σέρτζιο Ματαρέλα, με αποτέλεσμα να επιλεγεί ο Τζοβάνι Τρία, με τον Σαβόνα να αναλαμβάνει το Ευρωπαϊκών Υποθέσεων.
Η «λύση» μέσω της χρεοκοπίας
Η ιταλική κυβέρνηση θεωρεί ανεπαρκές το θεσμικό πλαίσιο για να διασφαλιστεί η πλήρης εφαρμογή των κοινών στόχων που περιλαμβάνουν οι ευρωπαϊκές συνθήκες. Αλλά αυτό το γνωρίζαμε. Όπως γνωρίζαμε, επίσης, ότι τάσσεται υπέρ της αύξησης των δημοσίων επενδύσεων, χωρίς τα χρήματα αυτά να λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό του ελλείμματος, για το οποίο γίνεται η όλη «φασαρία».
Ο Σαβόνα επισημαίνει ότι οι χώρες των οποίων το χρέος ξεπερνά το 60% του ΑΕΠ μπαίνουν σε καθεστώς «περιοριστικών μέτρων» και βρίσκονται εκτεθειμένες σε κερδοσκοπικές επιθέσεις. Γι'' αυτό το λόγο, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν οι ανισορροπίες που προκαλούνται από τις μεγάλες διαφορές στο κόστος δανεισμού. «Δεν υπάρχει λόγος να προστατευθούν οι τραπεζικές καταθέσεις όταν δεν προστατεύονται τα κρατικά χρέη», αναφέρει χαρακτηριστικά το έγγραφο.
Η πρόταση του Σαβόνα προβλέπει ότι για τις χώρες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα υπερβολικού χρέους, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία, θα πρέπει να συμφωνηθεί ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο αποπληρωμής με χαμηλά επιτόκια, ενώ ταυτόχρονα η ΕΚΤ θα εγγυηθεί για το σύνολο του χρέους των χωρών αυτών, μέχρι να μειωθεί στο 60% του ΑΕΠ.
Με άλλα λόγια, προβλέπεται επιμήκυνση του χρέους με ταυτόχρονη μείωση των επιτοκίων στα επίπεδα των επιτοκίων της ΕΚΤ, ενώ ενέχυρα για την εγγύηση της ΕΚΤ θα δοθούν τα μελλοντικά φορολογικά έσοδα ή/και δημόσια περιουσιακά στοιχεία. Στην ουσία, δηλαδή, μιλάμε για χρεοκοπία και αναδιάρθρωση χρέους εντός του ευρώ.
Όσο για τις δημόσιες επενδύσεις, ο Σαβόνα προτείνει ένα σύστημα «δυναμικών και όχι στατικών δημοσιονομικών παραμέτρων», σε μία διαφορετική προσέγγιση που θυμίζει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται οι επιχειρηματικές επενδύσεις. Προτείνει να υπολογίζεται στο δημοσιονομικό έλλειμμα μόνο ένα μέρος των δημόσιων επενδύσεων που θα ισούται με την απόσβεση της επένδυσης.
Τέλος, στο έγγραφο σημειώνεται ότι η ιταλική κυβέρνηση θα προχωρήσει στις απαραίτητες κινήσεις για να δημιουργηθεί μία ομάδα εργασίας με υψηλόβαθμα στελέχη, την οποία θα απαρτίζουν εκπρόσωποι των κρατών-μελών, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Κομισιόν. Στόχος της θα είναι να αξιολογήσει το κατά πόσο η υφιστάμενη αρχιτεκτονικής και οικονομική πολιτική της Ε.Ε. συνάδει με τους στόχους για ανάπτυξη υπό την προϋπόθεση σταθερότητας των τιμών και πλήρους απασχόλησης, που περιλαμβάνουν οι Συνθήκες. Η Ομάδα θα καταθέσει τις προτάσεις της πριν τις ευρωεκλογές με στόχο την πραγματική μεταρρύθμιση της Ευρώπης και τη συνοχή των κρατών-μελών.
AP Photo/Gregorio Borgia
