Σοκ και δέος προκαλούν τα στοιχεία που βλέπουν το φως της δημοσιότητας και αντανακλούν την κατάρρευση της οικονομικής δραστηριότητας τον Μάρτιο, αυξάνοντας ακόμη περισσότερο τις ανησυχίες για τον τρόπο με τον οποίο οι οικονομίες θα κάνουν το απαιτούμενο restart, καθώς πιθανό πισωγύρισμα θα ισοδυναμεί με πλήρη καταστροφή.
Δεν είναι λίγο όταν μία από τις μεγαλύτερες οικονομίες στον κόσμο που είναι γνωστή για τη βιομηχανία της βλέπει τη βιομηχανική παραγωγή να καταρρέει κατά σχεδόν 30% μέσα σε ένα μήνα και να αναμένεται παρόμοια πτώση και τον Απρίλιο, αναγκάζοντας τα εργοστάσια της Ιταλίας να περιορίζονται σχεδόν στο 50% της παραγωγής που εμφάνιζαν κατά μέσο όρο το 2019.
Η μέτρηση του Μαρτίου ισοδυναμεί με τη μεγαλύτερη πτώση της βιομηχανικής παραγωγής που έχει καταγραφεί ποτέ στη γειτονική μας χώρα και δεν αποκλείεται να οδηγήσει σε επί τα χείρω αναθεώρηση της εκτίμησης για το ΑΕΠ α’ τριμήνου (στο -4,7% η πρώτη εκτίμηση) και να δείξει ύφεση άνω του 5%. Προσοχή, όμως! Η μεγάλη οικονομική κατάρρευση, το ιστορικό «πάγωμα» της δραστηριότητας που προκάλεσαν τα lockdown και συνολικά τα χειρότερα μάκρο θα φανούν στο β’ τρίμηνο του 2020 και όχι στο α’ τρίμηνο. Και αυτό γιατί ο Απρίλιος ήταν ο μήνας που ολόκληρη η Ευρώπη – πλην ελάχιστων εξαιρέσεων - ήταν σε καραντίνα και ο Μάιος είναι μήνας διστακτικής άρσης των πρώτων περιοριστικών μέτρων.
Ο Ιούνιος θα είναι ο πρώτος μήνας με περίπου φυσιολογική δραστηριότητα αλλά με τους πολίτες να προσπαθούν να προσαρμοστούν σε μία εντελώς νέα πραγματικότητα που σημαίνει ότι οι προσδοκίες ανάκαμψης είναι χαμηλές.
Την ίδια ώρα, με βάση τα έως σήμερα διαθέσιμα στοιχεία, η Oxford Economics εκτιμά ότι η βιομηχανική δραστηριότητα συνολικά στην Ευρωζώνη να δείξει πτώση 15% τον Μάρτιο αλλά θα είναι πολύ μεγαλύτερη τον Απρίλιο, αφού τον Απρίλιο δεν λειτούργησε σχεδόν καμία αυτοκινητοβιομηχανία και οι κυβερνήσεις επέβαλαν τους περισσότερους περιορισμούς.
Τα απογοητευτικά στοιχεία για την κατάσταση της ιταλικής οικονομίας έχουν σημάνει συναγερμό στην Ευρώπη. Αναλυτές προετοιμάζουν την κοινή γνώμη για το ενδεχόμενο να αυξηθούν τόσο πολύ τα κρούσματα που θα χρειαστεί να επιβληθούν νέα περιοριστικά μέτρα. Οι ίδιοι προειδοποιούν ότι οι σημερινές προβλέψεις για την ύφεση, ενώ είναι ήδη τρομακτικές δεν έχουν συνεκτιμήσει τον κίνδυνο διπλού Lockdown μέσα στο 2020. Επομένως, η εκτίμηση λ.χ. της Bank of Canada που είναι η πρόσφατη για παγκόσμια ύφεση της τάξης του 4% το 2020 μπορεί να χρειαστεί υποβάθμιση στο 8% ή ακόμη χαμηλότερα αν οι μεγαλύτερες οικονομίες υποχρεωθούν σε νέο «λουκέτο».
Πριν από λίγες ημέρες η Fed της Ατλάντα έκανε λόγο για ύφεση 35% στις ΗΠΑ στο β’ τρίμηνο, ενώ η Standard Chartered χαρακτηρίζει «απίστευτα βαθιά» την ύφεση των επόμενων μηνών. Όλο και περισσότεροι σήμερα συμφωνούν ότι το restart της οικονομίας δεν είναι εύκολη υπόθεση ενώ όσο υπάρχει ο φόβος νέου κύματος της πανδημίας, οι προσδοκίες θα είναι χαμηλές. Οι καταναλωτές είναι πολύ πιθανό να αλλάξουν συνήθειες, όντας ιδιαίτερα επιφυλακτικοί και οι επενδυτές θα διστάζουν να λάβουν αποφάσεις για να δεσμεύσουν χρήματα, που σημαίνει ότι θα χρειαστεί πολύς χρόνος για να επανέλθουμε στα επίπεδα που βρισκόμασταν στις αρχές του 2020.
Για όλους αυτούς τους λόγους, στην πλειονότητά τους οι εκτιμήσεις τοποθετούν την «επιστροφή» της οικονομίας μέσα στο 2022 και όχι το 2021. Όσο για τη βιομηχανική παραγωγή, οι μεγαλύτερες οικονομίες έδωσαν το πράσινο φως για να… ανάψουν ξανά τα φουγάρα όλων των εργοστασίων προς τα τέλη Απριλίου-αρχές Μαΐου (π.χ. η Ιταλία στις 4 Μαΐου). Σημειώνεται ότι ο μεταποιητικός PMI στην Ιταλία, ο δείκτης που αντανακλά τη βιομηχανική δραστηριότητα βυθίστηκε από το 48,7 του Φεβρουαρίου (σχεδόν σε ανάπτυξη) στις 31,1 μονάδες τον Απρίλιο.
