Πραγματικές αυξήσεις στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος έως 200% και του φυσικού αερίου έως 300% θα δουν οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις τον Ιανουάριο σύμφωνα με τον πρόεδρο και εκτελεστικό διευθυντή του Ινστιτούτου Ενέργεας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΙΕΝΕ) Κωστή Σταμπολή. Όπως αναφέρει σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Liberal Markets, οι αυξήσεις αυτές θα μειωθούν, απόρροια των επιδοτήσεων και των μέτρων που λαμβάνει η κυβέρνηση και εκτιμώνται έως 4 δισ. ευρώ σε βάθος χρόνου. Ο ίδιος τονίζει πως «οι τιμές δεν πρόκειται να επιστρέψουν στα επίπεδα του 2020 ποτέ», καθώς «αποτελεί ειλημμένη απόφαση να πληρώσουν καταναλωτές και επιχειρήσεις την πράσινη μετάβαση».
Ο κ.Σταμπολής επισημαίνει πως οι προμηθευτές ενέργειας θα απορροφήσουν μέρος των αυξήσεων, προκειμένου να μη συρρικνωθεί η πελατειακή τους βάση και να μην παρατηρηθεί κάμψη στην κατανάλωση. Παράλληλα, τονίζει πως κρίσιμη παράμετρος είναι τι θα συμβεί με τα ενεργειακά projects που τρέχουν στη γειτονιά μας. Όπως χαρακτηριστικά δηλώνει: «Έχουμε τον Ελληνοβουλγαρικό αγωγό, τον αγωγό Ελλάδας-Βόρειας Μακεδονίας, την επέκταση του TAP προς την Αλβανία, την Κροατία και το Μαυροβούνι, καθώς επίσης και τρία έργα FSRU.. Όταν όμως δαιμονοποιείται το φυσικό αέριο, θα προχωρήσουν; Χρειάζεται μια συνετή πολιτική στο θέμα της πράσινης μετάβασης»
Συνέντευξη στον Νικόλα Ταμπακόπουλο
Κύριε Σταμπόλη πόσο αυξημένες αναμένεται να είναι οι τιμές στο φυσικό αέριο και στο ηλεκτρικό ρεύμα για επιχειρήσεις και νοικοκυριά τον Ιανουάριο;
Πρέπει να λάβουμε υπόψη την περυσινή χρονιά, καθώς ακόμα δεν μπορούν να εξαχθούν συμπεράσματα για τις αυξήσεις συγκριτικά με τους προηγούμενους μήνες. Ένα μέρος των αυξήσεων θα απορροφηθεί από τις επιδοτήσεις που δίνει το κράτος και τις εκπτώσεις στους προμηθευτές. Αυτοί με τη σειρά τους θα μειώσουν τις αυξήσεις που θα δούμε στους λογαριασμούς του Ιανουαρίου.
Ασχέτως των επιδοτήσεων όμως οι τιμές θα είναι αυξημένες έως 200% στον ηλεκτρισμό και 300% στο φυσικό αέριο. Ωστόσο, ο καταναλωτής βλέπει στους λογαριασμούς ρεύματος μια πλασματική εικόνα, καθώς οι αυξήσεις είναι μεν σημαντικές, αλλά μικρότερες από τις πραγματικές. Οι αυξήσεις λοιπόν που θα δουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα θα είναι 30-50% στο ηλεκτρικό και 40- 80% στο φυσικό αέριο.
Αυτές οι αυξήσεις ποικίλουν ανάλογα με την πολιτική των προμηθευτών. Οι εταιρείες αναμένεται εν γνώση τους να σημειώσουν ζημιές για να απορροφήσουν μέρος των αυξήσεων. Σε διαφορετική περίπτωση, αν αποστείλουν τους πραγματικούς λογαριασμούς στους καταναλωτές , θα μειωθεί η κατανάλωση και θα συρρικνωθεί το πελατολόγιό τους.
Επομένως, να αναμένουμε ένα νέο κύμα ληξιπρόθεσμων οφειλών;
Θεωρώ πως δεν θα δούμε μεγάλο κύμα νέων οφειλών προς τους προμηθευτές. Αναμένεται να υπάρξει μια αποκλιμάκωση των τιμών από τον Μάιο. Μικρή μεν, σημαντική δε. Άλλωστε, όπως έχει αναφέρει η κυβέρνηση θα εκταμιευθούν 3,5 – 4 δις.ευρώ έως τον Απρίλιο προκειμένου να αποφευχθούν οι κραδασμοί.
Πότε προβλέπετε επιστροφή στην κανονικότητα και στις τιμές του 2020;
Το καλοκαίρι μειώνονται τα φορτία. Προς τον Μάιο –Ιούνιο θεωρώ πως θα δούμε πιο λογικές τιμές. Ωστόσο δε νομίζω να επιστρέψουμε στα επίπεδα τιμών του 2020. Ποτέ δεν θα γίνει αυτό.
Γιατί ποτέ; Τι σας οδηγεί σε αυτό το συμπέρασμα;
Είναι ειλημμένη απόφαση να κινηθούν οι τιμές σε υψηλά επίπεδα. Αυτές είναι άκρως απαραίτητες για να στηριχθεί νέο κύμα ΑΠΕ. Στην ουσία καλούμαστε να πληρώσουμε όλοι την πράσινη μετάβαση. Οι υψηλές όμως τιμές δεν έχουν σχέση μόνο με τις ΑΠΕ, αλλά και με την επαραθύρωση του άνθρακα. Ωστόσο αυτή η πολιτική μειώνει τον ανταγωνισμό. Στην ευρωπαϊκή αγορά το 2010 υπήρχαν ΑΠΕ εγκαταστημένης ισχύς 190 GW. Σήμερα από αυτές έχουν «φύγει» από την αγορά 80 GW, γιατί δεν αντέχουν τις υψηλές τιμές. Παράλληλα, οιθ ρύποι έχουν αυξηθεί από 10-15 δολάρια το 2019 σε 90 δολάρια σήμερα. Νομίζω ότι πολύ σύντομα θα κληθούμε να απαντήσουμε αν αξίζει να διαλυθεί η οικονομία για την πράσινη μετάβαση. Δεν είμαι κατά των ΑΠΕ, το αντίθετο. Πρέπει να συμμετέχουν με μεγαλύτερο ποσοστό στο ενεργειακό μείγμα της χώρας. Όμως όχι με τον τρόπο που γίνεται.
Τέλος, αμερικάνικο LNG εισάγεται στην Ευρώπη, ενώ παρατηρείται μια μικρή αποκλίκωση στην κρίση με τη Ρωσία. Οι ισορροπίες αυτές αναμένεται να επηρεάσουν την ενεργειακή κρίση;
Θεωρώ πως η Ρωσία δεν θα εγκαταλείψει την Ουκρανία και τις πάγιες θέσεις της. Είναι κόκκινη γραμμή για αυτούς. Σε ό,τι αφορά το αμερικάνικο LNG, πράγματι παρατηρείται αυτό που αναφέρετε στην ερώτησή σας. Το κρίσιμο όμως τι θα συμβεί με τα ενεργειακά έργα της γειτονιάς μας. Έχουμε τον Ελληνοβουλγαρικό αγωγό, τον αγωγό Ελλάδας-Βόρειας Μακεδονίας, την επέκταση του TAP προς την Αλβανία, την Κροατία και το Μαυροβούνι, καθώς επίσης και τρία έργα FSRU.. Όταν όμως δαιμονοποιείται το φυσικό αέριο, θα προχωρήσουν; Χρειάζεται μια συνετή πολιτική στο θέμα της πράσινης μετάβασης.