Του Γιώργου Φιντικάκη
Κόκκινη από παρατηρήσεις για τα προαπαιτούμενα που εκκρεμούν είναι η δεύτερη έκθεση ενισχυμένης εποπτείας της Κομισιόν για την Ελλάδα, καθιστώντας σαφές ότι η επιστροφή της δόσης του 1 δισ. ευρώ βρίσκεται στον αέρα.
Κριτική ασκείται στο νέο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας που θα αντικαταστήσει το νόμο Κατσέλη, στις καθυστερήσεις εξυγίανσης των «κόκκινων» χαρτοφυλακίων των τραπεζών, στο ναυάγιο με την πώληση λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ και στους κινδύνους που εγκυμονεί η μεγάλη αύξηση του κατώτατου μισθού.
Κανένα από τα πιο βασικά από τα 16 προαπαιτούμενα δεν έχει ολοκληρωθεί εγκαίρως, με αποτέλεσμα η Κομισιόν να δίνει στην Ελλάδα προθεσμία έως το Eurogroup τις 11ης Μαρτίου.
Στην έκθεση που δόθηκε στη δημοσιότητα μαζί με εκείνη για τις υπερβολικές μακροοικονομικές ανισορροπίες, οι ελληνικές αρχές καλούνται μέσα στις 12 ημέρες που απομένουν έως το επόμενο Eurogroup να ανεβάσουν ταχύτητες, καθώς «ο ρυθμός σε ορισμένες περιοχές ήταν αργός και οδήγησε σε καθυστερήσεις βασικές μεταρρυθμίσεις».
Χαρακτηριστική είναι η επισήμανση του αρμόδιου επιτρόπου, Πιέρ Μοσκοβισί, που μιλά για τομείς στους οποίους απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες και παροτρύνει τις ελληνικές αρχές «να τις ολοκληρώσουν εγκαίρως, έως την επόμενη σύνοδο του Eurogroup». Είναι προφανές ότι έως τότε, παγώνει η εκταμίευση των περίπου 970 εκατ. ευρώ της επιστροφής των κερδών που διακρατούν από τα ελληνικά ομόλογα οι κεντρικές ευρωπαικές τράπεζες.
Τουλάχιστον 3 από τα 16 προαπαιτούμενα (διάδοχο σχήμα ν. Κατσέλη, πώληση μονάδων ΔΕΗ και στελέχωση ΑΑΔΕ) που συνδέονται άμεσα με την εκταμίευση της δόσης, βρίσκονται στο κόκκινο. Στο λογαριασμό των εκκρεμοτήτων προστίθεται επίσης η αντιμετώπιση των δημοσιονομικών προκλήσεων, η στήριξη του τραπεζικού τομέα και η ενίσχυση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
Ανησυχίες για το σχέδιο προστασίας α' κατοικίας
Στο επίκεντρο των παρατηρήσεων βρίσκεται το διάδοχο σχήμα του ν. Κατσέλη για το οποίο εγείρονται ανησυχίες ως προς την επίπτωση που θα έχει στην κουλτούρα πληρωμών και στους προϋπολογισμούς των τραπεζών.
Χαρακτηριστικά επισημαίνεται ότι «υπάρχει μεγάλος αριθμός σχεδιαστικών και τεχνικών λεπτομερειών οι οποίες πρέπει να διευθετηθούν προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το νέο πλαίσιο είναι απολύτως προσωρινό, σωστά στοχευμένο, λειτουργικό στο άμεσο μέλλον και βελτιώνει την κουλτούρα πληρωμών».
Τονίζεται ταυτόχρονα ότι το σχέδιο δράσης για τη μείωση των εκκρεμών δικαστικών υποθέσεων του πλαισίου Κατσέλη έως το 2021 πρέπει να εξειδικευτεί περαιτέρω λαμβάνοντας υπόψη το νέο νομικό πλαίσιο της α'' κατοικίας και αντιμετωπίζοντας προβλήματα τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς.
Κριτική για κατώτατο μισθό
Ειδική μνεία γίνεται επίσης και για την αύξηση 11% του κατώτατου μισθού και τους κινδύνους που αυτή εγκυμονεί να οδηγήσει σε διόγκωση της γκρίζας απασχόλησης και να βάλει φρένο στην αποκλιμάκωση της ανεργίας.
Σύμφωνα με την έκθεση, «η μεγάλη αύξηση του κατώτατου μισθού προκαλεί ένα βραχυπρόθεσμο θετικό αντίκτυπο στην οικονομική δραστηριότητα αλλά εγκυμονεί κινδύνους για χαμηλότερους ρυθμούς αύξησης της απασχόλησης και μια διαρκή απώλεια ανταγωνιστικότητας σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα».
Στη λογική αυτή, οι ελληνικές αρχές καλούνται να αναπτύξουν «στρατηγική μεταρρυθμίσεων που ενισχύουν τις επενδύσεις και το δυνητικό ρυθμό ανάπτυξης σε τομείς κλειδιά, όπως η ενέργεια και οι αποκρατικοποιήσεις».
ΔΕΗ, Εγνατία Οδό
Κριτική ασκείται και για την καθυστέρηση στην πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, όπου ο διαγωνισμός ναυάγησε, και τώρα η ελληνική πλευρά (Γ. Σταθάκης) και η DG Comp συζητούν τους όρους προκήρυξης ενός νέου. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι η πώληση έχει καθυστερήσει επειδή στη διαδικασία δεν υπήρξαν ικανοποιητικές προσφορές, ότι τα επόμενα βήματα πρέπει να συμφωνηθούν με την Κομισιόν και ότι οι ελληνικές αρχές έχουν διαβεβαιώσει για την πρόθεσή τους να υποβάλουν νέα πρόταση.
Τα παραπάνω δεν είναι τα μόνα εκκρεμή προαπαιτούμενα. Τα υπόλοιπα εντοπίζονται στις αποκρατικοποιήσεις (και συγκεκριμένα στην Εγνατία Οδό), στους τομείς του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, στην ΑΑΔΕ, όπου εκκρεμούν θέματα προσωπικού και η έκδοση κοινής υπουργικής απόφασης που σχετίζεται με την αγορά καυσίμων, και στο ΤΧΣ όπου εκκρεμεί η επικύρωση από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους της επέκτασης της διάρκειας ζωής του Ταμείου.
Όπισθεν για τις 120 δόσεις
Στο κείμενο της έκθεσης αποκαλύπτεται επίσης ότι η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί στους δανειστές να μην προχωρήσει άμεσα σε ρυθμίσεις οφειλών προς τις εφορίες και στα ασφαλιστικά ταμεία. Και τούτο προκειμένου να διεξάγει αναλυτικότερους τεχνικούς ελέγχους των επιπτώσεων για τέτοιες κινήσεις.
Όπως αναφέρει η Κομισιόν, η κυβέρνηση ενημέρωσε τους θεσμούς ότι δεν θα προχωρήσει «στο εγγύς μέλλον σε αλλαγές στις υφιστάμενες ρυθμίσεις χρεών, καθώς απαιτείται περαιτέρω τεχνική ανάλυση και εξέταση». Η έκθεση αναφέρεται τόσο στις ρυθμίσεις προς την εφορία όσο και στις ρυθμίσεις προς τα ασφαλιστικά ταμεία, οι οποίες έχουν ήδη εξαγγελθεί επισήμως από το υπουργείο Εργασίας αλλά και από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό.
