Τη θεσμοθέτηση ευρωπαϊκού πτυχίου, το οποίο θα μπορούν να λάβουν οι φοιτητές των πανεπιστημίων στα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρότεινε σήμερα η Κομισιόν.
Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωσή της τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα θα μπορούν να συνεργάζονται σε εθελοντικό πλαίσιο και να δημιουργούν ανταγωνιστικά κοινά προγράμματα σπουδών σε επίπεδο Bachelor, Master ή σε επίπεδο Διδακτορικού.
Στόχος, όπως αναφέρει, είναι να ωφεληθούν οι φοιτητές και η κοινότητα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ενισχύοντας τη μαθησιακή κινητικότητα και τις εγκάρσιες δεξιότητες των μαθητών, εντός της ΕΕ. Επίσης, θα συμβάλει στην κάλυψη της ζήτησης της αγοράς εργασίας και θα καταστήσει τους αποφοίτους πιο ελκυστικούς για τους μελλοντικούς εργοδότες, προσελκύοντας παράλληλα φοιτητές από όλο τον κόσμο και ενισχύοντας την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα.
Οι προτάσεις βασίζονται στη θεσμική αυτονομία και την ακαδημαϊκή ελευθερία των πανεπιστημίων. Σέβονται πλήρως τις αρμοδιότητες των κρατών μελών και των περιφερειακών κυβερνήσεων στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Το προσχέδιο για ένα ευρωπαϊκό πτυχίο
Το προσχέδιο για ένα ευρωπαϊκό πτυχίο που παρουσιάστηκε σήμερα ανοίγει το δρόμο για ένα νέο είδος κοινού προγράμματος, που παρέχεται σε εθελοντική βάση σε εθνικό, περιφερειακό ή θεσμικό επίπεδο και βασίζεται σε ένα κοινό σύνολο κριτηρίων που έχουν συμφωνηθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το ευρωπαϊκό πτυχίο αναμένεται να μειώσει τη γραφειοκρατία και να επιτρέψει σε ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης από διάφορες χώρες να συνεργάζονται απρόσκοπτα διασυνοριακά και να δημιουργούν κοινά προγράμματα.
Η ανακοίνωση προτείνει μια συγκεκριμένη πορεία συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και του τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης προς τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού πτυχίου που θα αναγνωρίζεται αυτόματα σε ολόκληρη την ΕΕ. Λόγω της ποικιλομορφίας των ευρωπαϊκών συστημάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε ολόκληρη την Ευρώπη, η Επιτροπή προτείνει μια σταδιακή προσέγγιση για τα κράτη μέλη προς ένα ευρωπαϊκό πτυχίο, με δύο πιθανά σημεία εισόδου:
Πρώτον, ένα προπαρασκευαστικό ευρωπαϊκό σήμα, το οποίο θα απονέμεται σε φοιτητές που αποφοίτησαν από προγράμματα κοινών πτυχίων που πληρούν τα προτεινόμενα ευρωπαϊκά κριτήρια. Οι σπουδαστές θα λαμβάνουν το εν λόγω σήμα ευρωπαϊκού πτυχίου μαζί με το πτυχίο που έλαβαν από το εκπαιδευτικό ίδρυμα του κράτους - μέλους στο οποίο σπούδασαν.
Δεύτερον, τη δημιουργία ενός κοινού ευρωπαϊκού πτυχίου, το οποίο θα βασίζεται στα κοινά κριτήρια και στην εθνική νομοθεσία των κρατών - μελών. Θα απονέμεται είτε από κοινού από διάφορα πανεπιστήμια διαφορετικών χωρών είτε, ενδεχομένως, από ευρωπαϊκή νομική οντότητα που έχει συσταθεί από τέτοια πανεπιστήμια: οι σπουδαστές θα λαμβάνουν το «ευρωπαϊκό πτυχίο» που θα αναγνωρίζεται αυτόματα.
Η Επιτροπή θα διευκολύνει και θα στηρίξει τα κράτη μέλη στις εργασίες για την απόκτηση ευρωπαϊκού πτυχίου μέσω μιας σειράς συγκεκριμένων δράσεων, συμπεριλαμβανομένου ενός εργαστηρίου πολιτικής για τα ευρωπαϊκά πτυχία που θα υποστηριχθεί από το πρόγραμμα Erasmus+, το οποίο θα συσταθεί το 2025, με στόχο τη συμμετοχή των κρατών μελών και της κοινότητας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών για την απόκτηση ευρωπαϊκού πτυχίου.
Το 2025, η Επιτροπή σχεδιάζει να δρομολογήσει «σχέδια για την πορεία των ευρωπαϊκών πτυχίων» στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus+ για την παροχή οικονομικών κινήτρων στα κράτη μέλη, μαζί με τους οργανισμούς διαπίστευσης και διασφάλισης της ποιότητας, τα πανεπιστήμια, τους φοιτητές, τους οικονομικούς και κοινωνικούς εταίρους, ώστε να συμμετάσχουν στην πορεία προς την απόκτηση ευρωπαϊκού πτυχίου.
Η πρόταση της Κομισιόν, παρουσιάστηκε από τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτη Σχοινά και την Επίτροπο Ιλιάνα Ιβάνοβα, αρμόδια για την καινοτομία, την έρευνα, τον πολιτισμό, την εκπαίδευση και τη νεολαίας.
Σύμφωνα με την Ιβάνοβα, για να υπάρξει η δυνατότητα απόκτησης ευρωπαϊκού πτυχίου θα είναι απαραίτητη η συνεργασία ΑΕΙ ανάμεσα σε, τουλάχιστον, δύο κράτη - μέλη της ΕΕ, ενώ ο κ. Σχοινά η συγκεκριμένη πρόταση δεν έχει σκοπό να αντικαταστήσει την εθνική νομοθεσία, και ο λόγος είναι ότι η εκπαιδευτική πολιτική είναι κυρίως αρμοδιότητα των κρατών- μελών της ΕΕ και τα πανεπιστήμια σε ολόκληρη την ΕΕ υποστηρίζουν σθεναρά την αυτονομία τους.
«Η εκπαίδευση αποτελεί βασικό δομικό στοιχείο του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής μας και υπόσχεση προς τις νεότερες γενιές μας. Τα πανεπιστήμια μας παρέχουν στους αποφοίτους στρατηγικές δεξιότητες για το μέλλον τους και χρησιμεύουν ως φάροι ενός ευρωπαϊκού σήματος ακαδημαϊκής αριστείας. Η απόκτηση ευρωπαϊκού πτυχίου αποτελεί το επόμενο βήμα και θα δώσει τη δυνατότητα στα πανεπιστήμια μας να συνεργαστούν, προς όφελος των φοιτητών, των εκπαιδευτικών, των εργοδοτών και της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης» ανέφερε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν.
Απλούστερη και καλύτερη διασφάλιση της ποιότητας
Η πρόταση της Επιτροπής για σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με ένα ευρωπαϊκό σύστημα διασφάλισης και αναγνώρισης της ποιότητας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση καλεί τα κράτη μέλη και τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης να απλουστεύσουν και να βελτιώσουν τις διαδικασίες και τις πρακτικές τους για τη διασφάλιση της ποιότητας.
Οι προϋποθέσεις αυτές είναι απαραίτητες για τη λογοδοσία και την εμπιστοσύνη - και για τη βελτίωση των επιδόσεων των πανεπιστημίων. Τα κράτη μέλη καλούνται να λάβουν μέτρα που θα επιτρέψουν στα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης να προσαρμόσουν ταχύτερα τα προσφερόμενα προγράμματα στις κοινωνικές ανάγκες.
Η παρούσα σύσταση θα εγκρίνει καινοτόμες παιδαγωγικές προσφορές και θα διασφαλίζει ότι τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μπορούν να δημιουργούν διακρατικά προγράμματα που είναι εγγυημένα και αυτομάτως αναγνωρισμένα σε ολόκληρη την ΕΕ. Ο ευρωπαϊκός τίτλος σπουδών θα εξαρτηθεί από την ισχυρή διασφάλιση της ποιότητας και την αυτόματη αναγνώριση.
Τα επόμενα βήματα
Να σημειωθεί ότι η πρόταση της Κομισιόν θα συζητηθεί με το Συμβούλιο της ΕΕ και τα βασικά ενδιαφερόμενα μέρη στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης κατά τους προσεχείς μήνες. Η Επιτροπή καλεί το Συμβούλιο, τα κράτη μέλη, τα πανεπιστήμια, τους φοιτητές και τους οικονομικούς και κοινωνικούς εταίρους να εργαστούν από κοινού για την υλοποίηση του ευρωπαϊκού πτυχίου.
