Του Γιώργου Φιντικάκη
Γυμνή ετοιμάζεται να υποδεχθεί τις προκλήσεις της επόμενης ημέρας η ΔΕΗ, αφού παρ' ότι η κυβέρνηση γνώριζε εδώ και καιρό τα μελλούμενα, εντούτοις δεν έκανε το παραμικρό για να προετοιμάσει τη μεγαλύτερη βιομηχανική επιχείρηση της χώρας.
Σαν ένας γίγαντας με πήλινα πόδια, η ΔΕΗ εισέρχεται εντελώς απροετοίμαστη στη νέα εποχή, λες και ουδείς γνώριζε για τις εδώ και χρόνια πιέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να μειωθεί το μερίδιό της, που από την πώληση του 40% του παραγωγικού της δυναμικού, έφτασαν στις υποχρεωτικές δημοπρασίες ηλεκτρικής ενέργειας προς ιδιώτες.
Η ειρωνεία είναι ότι η διοίκησή της μπορεί μεν να εκφράζει δημόσια τις ανησυχίες της για τη δυνατότητα επιβίωσης της ΔΕΗ σε αυτό το νέο περιβάλλον, όπως έκανε χθες ο επικεφαλής της Μ. Παναγιωτάκης (φώτο), ακόμη και σήμερα όμως περιορίζεται σε ευχολόγια, δίχως προτάσεις και «όπλα» για την επόμενη ημέρα, παρά ελπίζοντας σε στήριξη από το βασικό της μέτοχο.
Το πλήρωμα του χρόνου όμως για τη ΔΕΗ έχει έρθει. Σε τρία χρόνια από σήμερα υποχρεούται να έχει μειώσει το μερίδιό της από το σημερινό 91% στο 50%, δίχως ωστόσο να προλαβαίνει στο μεσοδιάστημα να αναπληρώσει τα έσοδα που θα έχει στο μεταξύ χάσει.
Άγνωστο είναι πως θα σταθεί στα πόδια της μια επιχείρηση με τέτοια κόστη την ίδια στιγμή που υποχρεωτικά θα μικραίνει, τι θα απογίνει με τους 18.500 εργαζόμενους ή αν έχει σχεδιάσει κινήσεις ικανές για να ανακόψει τη καθοδική της πορεία.
Η χθεσινή πάντως συνέντευξη Παναγιωτάκη μάλλον το αντίθετο έδειξε. Αναφέρθηκε σε πρωτοβουλίες που πρόκειται να πάρει για να μειώσει το κόστος της δίχως να εξηγήσει τι εννοεί, επέμεινε ότι δεν υπάρχει περίπτωση να πουληθούν μονάδες (σσ: παρ'' ότι προβλέπεται έμμεσα ως εναλλακτική αν δεν περπατήσουν οι δημοπρασίες ενέργειας), ενώ επεσήμανε ότι η σύμπραξη με την Edison δεν προχωρά - "τώρα συζητάμε με άλλους", είπε, δίχως ούτε και εκεί να δώσει διευκρινήσεις.
Σύμφωνοι, μπορεί η ΔΕΗ σε μια προσπάθεια να προστατεύσει το λιγνιτικό και υδροηλεκτρικό της «οπλοστάσιο» να επιλέγει τις συμπράξεις στον τομέα της εμπορίας – προμήθειας, και όχι στην δημιουργία κονσόρτσιουμ που θα περιλαμβάνει και μονάδες παραγωγής. Το σκεπτικό είναι ότι έτσι αφενός θα επιτευχθεί ο στόχος μείωσης κατά 50% του μεριδίου της ΔΕΗ στον τομέα της λιανικής, αφετέρου αποσύροντας μερικές πεπαλαιωμένες μονάδες μπορεί εύκολα να πετύχει και τον αντίστοιχο στόχο μείωσης του μεριδίου της στον τομέα της παραγωγής.
Σε μια τέτοια περίπτωση βέβαια, μένει να βρει απάντηση η ΔΕΗ σε ένα άλλο ερώτημα, δηλαδή την παροχή πρόσβασης σε τρίτους στη λιγνιτική υποδομή. Διότι η λύση των συμπράξεων και στην παραγωγή και στην προμήθεια, έλυνε και το πρόβλημα της απελευθέρωσης της λιγνιτικής αγοράς για το οποίο η χώρα και η ΔΕΗ βρίσκονται εγκαλούμενες στα ευρωπαϊκά δικαστήρια.
Βίαιη μείωση μεριδίου
Τέσσερα αυτή τη στιγμή είναι συνοπτικά τα εμπόδια που πρέπει να ξεπεράσει η ΔΕΗ : Απώλεια περαιτέρω ποσοστού λόγω της υποχρεωτικής μέσω των δημοπρασιών παραχώρησης μεριδίων από το Σεπτέμβριο, "φέσια" σε σταθερά ψηλά επίπεδα, έλλειψη ρευστότητας, χειρότερα οικονομικά αποτελέσματα λόγω απόσχισης του ΑΔΜΗΕ, και αναχρηματοδοτήσεις δανείων.
Στο μέτωπο των δημοπρασιών, έως το τέλος του έτους η ΔΕΗ θα πρέπει να έχει μερίδιο όχι πάνω από 87,2% και οι ιδιώτες να σκαρφαλώσουν στο 12,7% από 8,5% σήμερα. Στο τέλος του 2017, η ΔΕΗ πρέπει να έχει πέσει στο 75,2% και οι ιδιώτες να έχουν ανέβει στο 14,7%. Στα τέλη του 2018, το μερίδιο της ΔΕΗ θα πρέπει να έχει πέσει στο 62,2% και στο τέλος του 2019 στο 49,24%.
Μείον 140-200 εκατ. ευρώ λόγω ΑΔΜΗΕ
Παράλληλα, και ενώ από τη βίαιη συρρίκνωση του μεριδίου της θα έχει δει τα έσοδά της να περιορίζονται στα 3 δισ. ευρώ από τα 6 δις. ευρώ, πρέπει να αντιπαρέλθει και την ολοσχερή απώλεια της θυγατρικής της στα δίκτυα μεταφορών, του ΑΔΜΗΕ. Η λύση που προκρίνεται για την απόσχιση του ΑΔΜΗΕ αναμένεται να αφαιρέσει από τα φετινά κέρδη της εταιρείας 140-200 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών, δίχως μάλιστα να έχει ακόμη διευκρινιστεί ποιο θα είναι το αντάλλαγμα για τη ΔΕΗ.
Τα φέσια των 2,4 δισ. ευρώ
Σαν να μην έφταναν αυτά, η ΔΕΗ έχει να αντιμετωπίσει ένα βουνό από ανεξόφλητες οφειλές νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Η κατάσταση μπορεί κατά δήλωση Παναγιωτάκη, να παρουσιάζει μικρή βελτίωση, παραμένει ωστόσο εκτός ελέγχου. Τα φέσια αφορούν 2,1 εκατ. πελάτες που χρωστούν 2,4 δισ. ευρώ, (260 εκατ. μόνο όσα οφείλει το Δημόσιο), παρ' ότι με το νέο ευνοϊκό πρόγραμμα διακανονισμών έχουν ρυθμισθεί χρέη 575 εκατ. ευρώ. Το καμπανάκι χτύπησε για πρώτη φορά το 2015, εξαιτίας της αύξησης κατά 472 εκατ. ευρώ των επισφαλειών, που έφτασαν τα 886,3 εκατ. ευρώ ή το 16,6% του τζίρου της ΔΕΗ (5,7 δισ. ευρώ).
Τα δάνεια που λήγουν
Το κερασάκι στη τούρτα είναι όταν μπαίνουν στο κάδρο οι δανειακές υποχρεώσεις της εταιρείας, η οποία για φέτος και το 2017 καλείται να αναχρηματοδοτήσει λήξεις που πλησιάζουν τα 1,5 δισ. ευρώ. Το 2018 ακολουθούν άλλες λήξεις δανείων, ύψους 300 εκατ. ευρώ.