Η επέκταση της περιοχής ερευνών στην Κρήτη, έπειτα από αίτημα της ExxonMobil, νοτιότερα των ορίων που είχαν τεθεί με τη Navtex της 7ης Νοεμβρίου, δείχνει αναμφίβολα το ενδιαφέρον του αμερικανικού ομίλου για την Ελλάδα.
Η επιβεβαίωση φυσικά των όποιων εκτιμήσεων θα έρθει μόνο με την πρώτη ερευνητική γεώτρηση, που εφόσον συμπτυχθούν οι χρόνοι και επισπευσθεί η πρόσκτηση των σεισμικών δεδομένων, θα μπορούσε να γίνει και στις αρχές του 2025, με βάση τον προγραμματισμό. Τότε θα αποκτήσουμε μια πρώτη, καλή εικόνα για το αν έχουμε ή όχι υδρογονάνθρακες στις θάλασσες της Κρήτης.
Η εμπειρία άλλων χωρών δείχνει ότι προηγήθηκαν χρόνια άκαρπων ερευνών και γεωτρήσεων μέχρι να βρεθούν τα πρώτα εμπορικά αξιοποιήσιμα κοιτάσματα.
Στα νερά της Βόρειας θάλασσας, οι μεγάλες εταιρείες τρυπούσαν από το 1950, χωρίς αποτέλεσμα, και χρειάστηκε να φτάσουμε στη δεκαετία του 1970 για να βρεθούν υδρογονάνθρακες. Τις ανακαλύψεις των Βρετανών «ζήλεψαν» οι Νορβηγοί που κατάφεραν μια δεκαετία μετά, το 1980, να βρουν τα κοιτάσματα που τους έχουν κάνει σήμερα την πλουσιότερη χώρα της Ευρώπης.
Στο Ισραήλ μεσολάβησαν δύο δεκαετίες άγονων ερευνών, προκειμένου η Noble Energy να ανακαλύψει τα κοιτάσματα Ταμάρ (2009) και Λεβιάθαν (2010). Στην Αίγυπτο πέρασαν πολλά χρόνια ερευνών από τη Shell, μέχρις ότου το 2015 η ιταλική Eni ανακαλύψει το Ζορ, το μεγαλύτερο κοίτασμα της Μεσογείου, διπλάσιο του Λεβιάθαν. Και στην Κύπρο, το μεγαλύτερο μέχρι σήμερα κοίτασμα, (Αφροδίτη), εντοπίστηκε το 2011 - έπειτα από άκαρπες γεωτρήσεις σε πολλά υποσχόμενους στόχους (μπλοκ 9, Αμαθούσα, Ονασαγόρας)- με τις αρχικές εκτιμήσεις να μιλούν για 8-9 τρισ. κυβικά πόδια, αλλά τη γεώτρηση να δείχνει 4-4,5 τρισ.
Η Ελλάδα δεν είναι ούτε Ισραήλ, ούτε Κύπρος, καθώς αποτελεί χώρα «frontier» όπως λέγεται, δηλαδή αχαρτογράφητη και ανεξερεύνητη σε πολύ μεγάλο βαθμό περιοχή, γεγονός που μετριάζει τις πιθανότητες για γρήγορο εντοπισμό κοιτασμάτων. Στατιστικά, άλλωστε, οι πιθανότητες να πετύχει μια ερευνητική γεώτρηση, ανάλογα και με το είδος των σεισμικών ερευνών, κυμαίνονται γύρω στο 25% (μία στις τέσσερις).
Βέβαια, οι ενδείξεις για το δυναμικό υδρογονανθράκων της ευρύτερης περιοχής είναι ενθαρρυντικές. Έχουν προηγηθεί τα σεισμικά της νορβηγικής PGS το 2012, η ερμηνεία των οποίων δείχνει την ύπαρξη παγίδων φυσικού αερίου, όπως ανέφερε μελέτη της Petronas που είχε παρουσιαστεί σε συνέδριο στο Ριάντ, για τα δύο οικόπεδα στην Κρήτη που ερευνά η κοινοπραξία ExxonMobil- Helleniq Energy. Επίσης, το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει μπει ξανά στο ραντάρ πετρελαϊκών κολοσσών ενισχύει την αισιοδοξία για εύρεση κοιτασμάτων.
Το επόμενο βήμα έγινε σήμερα με την έκδοση της νέας Navtex, με την οποία επεκτείνεται νοτιότερα η περιοχή ερευνών του πλοίου Sanco Swift όπως την είχε προσδιορίσει η προηγούμενη Navtex της 7ης Νοεμβρίου. Στόχος, η σύμπτυξη του ερευνητικού προγράμματος, προκειμένου να διενεργηθούν 11.000 χιλιόμετρα δισδιάστατων δεδομένων έναντι 6.500 του αρχικού πλάνου, τα οποία, εφόσον δείξουν ξεκάθαρα δείγματα μεγάλων οικονομικών μεγεθών, η πρώτη γεώτρηση θα γίνει μέσα στο 2025.
Και στο παρελθόν βέβαια η Ελλάδα είχε βρεθεί στο μικροσκόπιο κορυφαίων ξένων εταιρειών, όπως η Total και η Repsol, πλην όμως για μια σειρά λόγων τελικά αποχώρησαν από τη χώρα. Οι οιωνοί είναι θετικοί, αλλά υπερβολές για κοιτάσματα τρισεκατομμυρίων, βλάπτουν το εγχείρημα.
Η χώρα χάνει σε σοβαρότητα και η βιομηχανία υδρογονανθράκων προβληματίζεται, όταν καθηγητές που δεν έχουν βγει ποτέ από το γραφείο τους, παραθέτουν νούμερα, χωρίς να έχουν γίνει χειροπιαστές έρευνες, δηλαδή πραγματικές γεωτρήσεις σε μεγάλα βάθη. Κάθε στόχος δεν κρύβει και από ένα κοίτασμα, όπως γνωρίζουν καλά οι Κύπριοι.
Κάποιοι θα επικαλεστούν την παρουσία της ExxonMobil στην Ελλάδα, ωστόσο η αλήθεια είναι ότι δεν κοστίζει τίποτα σε ένα κολοσσό, όπως ο συγκεκριμένος, να δαπανήσει μερικά εκατομμύρια, όσο θα της κοστίσουν οι έρευνες σεισμικών 2D. Ακόμη και αν τα σεισμικά δεν επιβεβαιώσουν τις προσδοκίες, ο πετρελαϊκός όμιλος, ο οποίος στο εννεάμηνο είχε κέρδη 42 δισ δολάρια, δεν θα έχει χάσει παρά μερικά εκατομμύρια.
Το πρόσφατο ιστορικό των ερευνών υδρογοναθράκων στην Ελλάδα. Το 2011 προκηρύσσεται ο πρώτος διεθνής διαγωνισμός για σεισμικές έρευνες, το 2012 η νορβηγική PGS διεξάγει σεισμικές έρευνες «σαρώνοντας» μια έκταση 225.000 τετραγωνικών χλμ. από το Ιόνιο έως νότια της Κρήτης, ενώ το 2014-2015 «τρέχει» ο διεθνής διαγωνισμός για 20 οικόπεδα. Το 2017, προκηρύσσονται εκ νέου δυο διεθνείς διαγωνισμοί για την παραχώρηση δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στην Κρήτη έπειτα από αίτημα της κοινοπραξίας Total-ExxonMobil-ΕΛΠΕ, και στο Ιόνιο έπειτα από αίτημα της Energean Oil. Και το 2019, πάντα επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, υπογράφονται οι συμβάσεις για Κυπαρισσιακό (ΕΛΠΕ), Ιόνιο (ΕΛΠΕ- Respol) και Κρήτη (Total -ExxonMobil - ΕΛΠΕ). Εκ των παραπάνω εταιρειών, παρούσες σήμερα στην Ελλάδα, είναι μόνο η ExxonMobil, τα ΕΛΠΕ και η Energean.
Διαβάστε επίσης: Επεκτείνονται οι έρευνες νότια της Κρήτης - Η νέα Navtex
