Νέο γύρο ανακατατάξεων στην εγχώρια αγορά γάλακτος πυροδοτεί η «έξοδος» της βιομηχανίας ΦΑΓΕ, καθώς ένα σημαντικό μερίδιο κοντά στο 7% μένει «ορφανό».
Οι εγχώριοι «γαλατάδες», αλλά και οι ξένες εταιρείες έχουν πλέον ένα νέο πεδίο ανταγωνισμού, ειδικά εκείνοι που δραστηριοποιούνται ήδη στο μακράς διαρκείας.
Η απόφαση της ΦΑΓΕ συμπληρώνει το κάδρο των αλλαγών εν γένει στην αγορά γάλακτος όπου, εμφανίζονται νέοι παίκτες όπως η ΘΕΣ ΓΑΛΑ με τα ATM γάλακτος, τα private label προϊόντα βρίσκονται σε σταθερά ανοδική τροχιά έναντι των επωνύμων και η ΜΕΒΓΑΛ φαίνεται πως ξαναμπαίνει στο παιχνίδι καθώς η αναδιάρθρωση και επανεκκίνηση της βρίσκεται μια ανάσα πριν την ολοκλήρωση.
Ειδικότερα, η είδηση που αναφέρεται στην οικονομική έκθεση για το 2015, αφορά στην απόφαση της εταιρείας της οικογένειας Φιλίππου να προχωρήσει στην πώληση του συνόλου των ακινήτων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού που σχετίζονται με τη μονάδα του Αμυνταίου, σημαίνει ουσιαστικά και την αποχώρηση από την αγορά γάλακτος, δεδομένου ότι, όπως αναφέρεται «η συγκεκριμένη κατηγορία αποδεικνύεται μη επικερδής».
Την ίδια ώρα που η ΦΑΓΕ χαρακτηρίζει «ασύμφορη» την ενασχόληση με το γάλα έρχονται τα στοιχεία της IRI που αναφέρουν ότι η πτώση των πωλήσεων το πρώτο δίμηνο του έτους άγγιξε το -11%.
Οι δε πωλήσεις της συνολικής κατηγορίας γαλακτοκομικών προϊόντων (σ.σ.: περιλαμβάνει εκτός από γάλα, γιαούρτι, τυροκομικά κ.ά.), που αποτέλεσαν πέρυσι το 18% του συνολικού τζίρου των αλυσίδων σούπερ μάρκετ, άγγιξαν το τέταρτο τρίμηνο του 2015 τα 224 εκατ. ευρώ, από 244 εκατ. ευρώ που ήταν το τρίτο τρίμηνο και 260 εκατ. ευρώ που ήταν το δεύτερο τρίμηνο του 2013 (στοιχεία IRI). Με βάση πάντα τα στοιχεία της IRI, η πτώση των πωλήσεων θα συνεχιστεί καθ'' όλη τη διάρκεια της φετινής χρονιάς, υποχωρώντας το πρώτο τρίμηνο του έτους στα 218 εκατ. ευρώ, για να ανακάμψει στα 236 εκατ. ευρώ το δεύτερο τρίμηνο, να υποχωρήσει και πάλι έστω και ελαφρά το τρίτο τρίμηνο στα 230 εκατ. ευρώ και να κλείσει στα 210 στο τέταρτο τρίμηνο του 2016.
Σε κάθε περίπτωση, για την εγχώρια αγορά η «έξοδος» αυτή σηματοδοτεί ένα νέο γύρο ανακατατάξεων στον κλάδο, καθώς η Φάγε εκτιμάται ότι το 2015 εμφάνισε μερίδιο αγοράς 7% στην κατηγορία της υψηλής παστερίωσης και περί το 4,3% στο σύνολο της κατηγορίας των σοκολατούχων, μέσω των σημάτων: Γάλα 10, Φάρμα, Γάλα UHT, Choco, Yoko Choco junior και το Δροσάτο.
Η απόφαση αυτή της ΦΑΓΕ, που κανείς δεν μπορεί να προσδιορίσει τον χρόνο υλοποίησης αφού πρέπει να βρεθεί επενδυτής για την αγορά του εργοστασίου σε μια δύσκολη οικονομία με χαμηλή ρευστότητα, δεν επηρεάζει την αγορά Φρέσκου γάλακτος που έχει και το μεγαλύτερο μερίδιο, έναντι των άλλων τύπων.
Υπενθυμίζεται ότι η Φάγε είχε αποχωρήσει από την κατηγορία του «φρέσκου» γάλακτος τον Σεπτέμβριο του 2006, ενώ έχει παρουσία και στην κατηγορία της κρέμας γάλακτος, η οποία ωστόσο δεν διευκρινίζεται εάν θα διακοπεί ή θα διατηρηθεί μέσω της μεταφοράς της παραγωγής σε άλλη μονάδα της εταιρείας.
Όπως αναφέρουν, πηγές του Liberal, το ζητούμενο αν ολοκληρωθεί η έξοδος της ΦΑΓΕ είναι ποιος ανταγωνιστής μπορεί να πάρει τα μερίδια της. Αυτό σημαίνει ότι οι ανταγωνιστές θα λανσάρουν στο επόμενο διάστημα νέα προϊόντα στις κατηγορίες που δεν έχουν ενώ στο σοκολατούχο γάλα θα μοιραστεί το μερίδιο στους ήδη υπάρχοντες παίκτες.
Υπό αυτές τις συνθήκες, ΔΕΛΤΑ, Όλυμπος Nestle και Μεβγάλ, αναμένεται να ριχθούν σε νέο πόλεμο στο «ψυγείο».
Πάντως, δεν πρέπει να παραβλέψουμε το γεγονός ότι η ΘΕΣγάλα, με περισσότερα από 45 ATM''s γάλακτος σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Λάρισα, έχει καταφέρει να πάρει κάποια μερίδα καταναλωτών. Μόνο τις τρεις πρώτες ημέρες παρουσίας της στην Αθήνα φέρεται να πούλησε 20.000 λίτρα γάλα.
Την ίδια στιγμή, οι τράπεζες βρίσκονται κοντά σε συμφωνία για την αναδιάρθρωση και επανεκκίνηση της ΜΕΒΓΑΛ. Μετά από συζητήσεις μηνών, έχουν καταρχήν αποδεχθεί το σχέδιο του ενδιαφερόμενου private equity fund, Sankaty Bain Capital.
Το σχέδιο προβλέπει την απόκτηση του management της ΜΕΒΓΑΛ από το fund, με στόχο την επαναφορά της γαλακτοβιομηχανίας σε κερδοφορία.Ειδικότερα, το private equity αναλαμβάνει την υποχρέωση να βάλει φρέσκο χρήμα στη ΜΕΒΓΑΛ, μέσω δανείου πενταετούς διάρκειας, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί κατά ένα μέρος για την εξόφληση ληξιπρόθεσμων οφειλών προς Δημόσιο, εργαζόμενους, ταμεία και κατά το υπόλοιπο ως κεφάλαιο κίνησης. Οι τράπεζες θα επιμηκύνουν με τη σειρά τους τον υφιστάμενο δανεισμό ο οποίος φθάνει στα 53 εκατ. ευρώ στην πενταετία.
Το Business Plan που έχει εκπονηθεί, σύμφωνα με πηγές της αγοράς δίνει έμφαση στις εξαγωγές, αλλά και στην δυναμική της εγχώριας και ξένης αγοράς γιαουρτιού και στοχεύει σε EBITDA στα 14 εκατ. ευρώ στην τριετία και 20 εκατ. ευρώ στην πενταετία.
Όσον αφορά στη ΦΑΓΕ τέλος, βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με διάφορες εταιρείες για να πωλήσει το εργοστάσιο στο Αμύνταιο Φλώρινας. Μάλιστα, ανεξάρτητη εταιρεία έχει αναλάβει τον ρόλο της αποτίμησης της αξίας των περιουσιακών στοιχείων που σχετίζονται με τη δραστηριότητα της παραγωγής γάλακτος, προκειμένου να εκτιμηθεί η «δικαιότερη» εκ των προτάσεων εξαγοράς.
Σημειώνεται ότι για τη δημιουργία του υπερσύγχρονου εργοστασίου στο Αμύνταιο διατέθηκαν κεφάλαια ύψους 37 εκατ. ευρώ, ενώ η μονάδα εγκαινιάστηκε τον Ιούνιο του 2005 αποτελώντας τη μεγαλύτερη ιδιωτική επένδυση στη Δυτική Μακεδονία, απασχολώντας 140 εργαζόμενους. Οι κτηριακές εγκαταστάσεις εκτείνονται σε οικόπεδο 52.000 τ.μ. και είναι συνολικού εμβαδού 14.000 τ.μ.
Στον βαθμό πάντως που προχωρήσει η πώληση στο Αμύνταιο, ο όμιλος σε εγχώριο επίπεδο διατηρεί μόνο τις μονάδες του στη Μεταμόρφωση και τα Τρίκαλα, καθώς και το κέντρο διανομής στη Θεσσαλονίκη.
Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι η ΦΑΓΕ εισήλθε στην αγορά γάλακτος στις αρχές της δεκαετίας του ''90 η ΦΑΓΕ, ως απάντηση στην είσοδο της ΔΕΛΤΑ στην αγορά του γιαουρτιού, μια περίοδος που για πρώτη φορά έσπασαν οι προϊοντικοί φραγμοί που ίσχυαν στην αγορά. Η ΦΑΓΕ ήταν η πρώτη ελληνική εταιρεία που μπήκε και στην αγορά του γάλακτος υψηλής παστερίωσης το 1997. Το Ιούνιο του 2005 εγκαινίασε το υπερσύγχρονο εργοστάσιο στο Αμύνταιο Φλώρινας. Το 2006 τέλος αποχώρησε από την αγορά του Φρέσκου γάλακτος.
Αντιόπη Σχοινά