Όποια και αν είναι η αντίδραση των αγορών σήμερα ή τις επόμενες ημέρες, η Δευτέρα 9 Μαρτίου θα μείνει στην ιστορία. Με τις αγορές να είναι σοκαρισμένες από την ιστορικών διαστάσεων πτώση των τιμών του πετρελαίου, ο πλανήτης «ξύπνησε» σε περιβάλλον… γενικευμένου κραχ και πλέον οι κεντρικές τράπεζες και οι ισχυροί του κόσμου καλούνται να «απαντήσουν» με τρόπο αποφασιστικό και συντονισμένο προκειμένου να βοηθηθούν νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Τα χρηματιστήρια δεν αντανακλούν με απόλυτη ακρίβεια την κατάσταση στην πραγματική οικονομία όμως η κατρακύλα των τελευταίων 2 εβδομάδων είναι από τις πιο βίαιες και σφοδρές στην ιστορία. Αυτή τη στιγμή το σενάριο της παγκόσμιας ύφεσης δεν είναι αναπόφευκτο, ως συνέπεια της εξάπλωσης του κορονοϊού, όμως και η παραμικρή «έξαρση» αρνητικών ειδήσεων θα μπορούσε, σύμφωνα με την Oxford Economics, να το καταστήσει ως το επικρατέστερο.
Ζούμε χωρίς καμία αμφιβολία μια νέα παγκόσμια κρίση, η οποία ξεκίνησε ως υγειονομική και εξελίσσεται και σε οικονομική. Αγορές και παγκόσμια οικονομία αντιμετωπίζουν το πιο εκρηκτικό, ίσως, κοκτέιλ αρνητικών ειδήσεων στη σύγχρονη ιστορία. Το παγκόσμιο outlook είναι αβέβαιο αλλά το βασικό σενάριο για την πλειονότητα των αναλυτών σήμερα είναι ότι εντέλει ο κορονοϊός θα τεθεί υπό έλεγχο και τα χρηματιστήρια θα ανακάμψουν στο β’ εξάμηνο του 2020. Θα χρειαστούν ωστόσο αρκετοί μήνες και το διάστημα αυτό θα είναι εξαιρετικά επώδυνο. Το πόσο επώδυνο θα εξαρτηθεί από την εξέλιξη της επιδημίας και τα μέτρα ενίσχυσης που θα ανακοινωθούν. Ο γνωστός διαχειριστής κεφαλαίων Κάιλ Μπας, πάντως, προειδοποιεί ότι το αποκορύφωμα της κρίσης θα είναι σε ένα μήνα από σήμερα.
Όσο η ανθρωπότητα μοιάζει ανήμπορη να αντιδράσει στην απειλή του κορονοϊού και τα «αντίδοτα» των κεντρικών τραπεζών και των κυβερνήσεων δείχνουν… λίγα απέναντι σε έναν κίνδυνο που δεν αντιμετωπίζεται με τύπωμα χρήματος, τόσο ο φόβος μεγαλώνει. Ένας φόβος που οδήγησε… στα βράχια τα χρηματιστήρια. Από νωρίς το πρωί, το -30% του πετρελαίου προκάλεσε σεισμικές δονήσεις, οι οποίες συνέχισαν να «χορεύουν» τις αγορές με αποκορύφωμα την αναστολή των συναλλαγών στη Wall Street για 15 λεπτά. Ο πανικός ήταν εμφανής σε όλα τα μήκη και πλάτη του επενδυτικού φάσματος. Έχουμε και λέμε:
Πετρέλαιο: Η απόλυτη «βουτιά». Από τα 64 δολάρια στις 5 Ιανουαρίου στα 28 δολάρια στις 9 Μαρτίου. Είναι θετική εξέλιξη για την παγκόσμια οικονομία η πτώση των τιμών του πετρελαίου και ποιες θα είναι οι γεωπολιτικές συνέπειες; Το πετρέλαιο δεν είναι απλώς ένα εμπόρευμα. Είναι οικονομικό «όπλο» και σύμβολο κυριαρχίας. Είναι επίσης το «καύσιμο» της οικονομίας αλλά και σημαντικό έξοδο για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Σύμφωνα με την Capital Economics, η πτώση του πετρελαίου δεν αλλάζει τις δυσοίωνες προβλέψεις για επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης στο 2% το 2020. «Αν κάτι κάνει είναι ότι ενισχύει την απειλή της ύφεσης», σημειώνει ο οίκος.
Μετοχές: Όταν οι κυριότεροι δείκτες του κόσμου καταρρέουν είναι εύλογο να ενισχύεται ο φόβος για γενικότερη κατάρρευση. Με απώλειες έως και άνω του 8% έκλεισαν τα χρηματιστήρια σε Νέα Υόρκη, Φρανκφούρτη, Λονδίνο, Παρίσι, Μιλάνο και Μαδρίτη. Αναλυτές προειδοποιούν για υπερβολική μεταβλητότητα στις επόμενες εβδομάδες και συνιστούν μεγάλη προσοχή. Στις συναλλαγές της Δευτέρας ο δείκτης μεταβλητότητας ή «δείκτης φόβου» VIX ανήλθε στο υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών πριν υποχωρήσει σε πιο φυσιολογικές τιμές.
Ομόλογα: Κάτω από το επίπεδο του 1% υποχώρησαν οι αποδόσεις των κρατικών αμερικανικών ομολόγων σε όλο το φάσμα της καμπύλης, με το 10ετές να φτάσει έως το ιστορικό χαμηλό του 0,318%. Ιστορικά χαμηλά και για τη Γερμανία (στο -0,9% το 10ετές) και την Ελβετία (στο -1,132%) με αυτά τα τρία κρατικά ομόλογα να δέχονται το μεγαλύτερο κύμα εισροών από επενδυτικά κεφάλαια που ψάχνουν απεγνωσμένα να προστατευθούν. Οι επενδυτές είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν 0,6% για να δανείσουν την Ελβετία για 50 χρόνια!
Χρυσός: Αφού άγγιξε τα 1.700 δολάρια τα ξημερώματα της Δευτέρας, η τιμή του χρυσού έκανε ένα βήμα πίσω για να σταθεροποιηθεί στο επίπεδο των 1.670 δολαρίων. Είναι προφανές ότι σε εποχές ακραίων ανησυχιών ο χρυσός ωφελείται όμως στο ψυχολογικό επίπεδο των 1.700 δολαρίων – τουλάχιστον χθες - επικράτησαν οι κινήσεις κατοχύρωσης κερδών. Το που θα φτάσει ο χρυσός τις επόμενες εβδομάδες δεν μπορεί να το ξέρει κανείς. Το σίγουρο είναι ότι το πολύτιμο μέταλλο είναι το όλο σκηνικό ευνοεί το πολύτιμο μέταλλο.
Μέσα σε αυτό το ομιχλώδες τοπίο, η επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Γκίτα Γκόπινατ, κάλεσε τις κυβερνήσεις να λάβουν ουσιαστικά δημοσιονομικά, νομισματικά και χρηματοπιστωτικά μέτρα. Μία γεύση αναμένουν οι αναλυτές την ερχόμενη Πέμπτη όταν η Κριστίν Λαγκάρντ θα δώσει την καθιερωμένη συνέντευξη τύπου μετά τη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ. Η Γαλλίδα γνωρίζει πολύ καλά ότι το «whatever it takes» του Μάριο Ντράγκι στην τρέχουσα συγκυρία δεν θα έχει αποτέλεσμα και καλείται να ταράξει τα νερά με θετικό τρόπο.
