Τα μικρής χωρητικότητας slots LNG στην Ρεβυθούσα, πέρυσι νοικιάστηκαν προς 250.000, το πολύ 500.000 ευρώ. Φέτος έκλεισαν σε τιμές μέχρι και 2,5 εκατ ευρώ το χρόνο!
Οι μεγάλες χρονοθυρίδες υγροποιημένου αερίου του ΔΕΣΦΑ στην Ρεβυθούσα, αυτές που χωράνε 1 TWh αερίου, από 500-750.000 ευρώ πέρυσι, «κλείδωσαν» φέτος σε τιμές 3 και 4 εκατομμύρια ευρώ! Δηλαδή, για το ίδιο slot δόθηκαν πέντε φορές περισσότερα χρήματα απ' ότι το 2021.
Τέτοια μισθώματα σαν αυτά που προσφέρθηκαν από ελληνικές και ξένες εταιρείες στην δημοπρασία για τα slots της Ρεβυθούσας του 2023, η οποία ολοκληρώθηκε χθες, δείχνουν μόνο ένα πράγμα. Τις τεράστιες προοπτικές κερδοφορίας από τις εξαγωγές φυσικού αερίου μέσω Ελλάδας στην Ανατολική Ευρώπη, η οποία επείγεται να υποκαταστήσει το ρωσικό φυσικό αέριο και να αφήσει πίσω της για πάντα, τους αγωγούς της Gazprom.
Δεν θα κατέβαλλαν διαφορετικά τέτοια ποσά στον ΔΕΣΦΑ, που εξελίσσεται σε μια από τις πιο «χρυσοφόρες» επιχειρήσεις, οι 4 ελληνικές και οι 3 βουλγαρικές εταιρείες που μονοπώλησαν τον διαγωνισμό. Η μετατροπή της Ελλάδας σε βασικό εξαγωγέα φυσικού αερίου στην περιοχή είναι που έκανε τις Mytilineos, ΔΕΠΑ, ΔΕΗ και Motor Oil, μαζί με τις βουλγαρικές, Bulgragaz, ΜΕΤ Energy και Kolmar, να βάλουν τόσο βαθιά το χέρι στην τσέπη.
Στο σκέλος που αφορούσε «πακέτα» χρονοθυρίδων, επικράτησαν η Mytilineos (5 slots, 5 TWh), η ΔΕΠΑ (8 slots, 4 TWh) και η βουλγαρική ΜΕΤ Energy (5 slots, 5 TWh). Ενώ, στο κομμάτι των μεμονωμένων slots, από 3 λέγεται ότι πήρε η ΔΕΗ (1,5 TWh), και από ένα οι Motor Oil, Bulgargaz και Kolmar.
Η σημερινή αξία του ΔΕΣΦΑ
Τι δείχνουν τα παραπάνω; Καταρχήν ότι η κατοχή χρονοθυρίδων σε ευρωπαϊκούς τερματικούς σταθμούς, όπως στην Ρεβυθούσα, απαραίτητων για την αεριοποίηση του LNG και τη διάθεσή του στα ευρωπαϊκά δίκτυα αερίου, γίνεται ολοένα και πιο πολύτιμη, εκτινάσσοντας και τις τιμές ενοικίασης τους. Η κρίση γεννά μια δευτερογενή αγορά, με ενοίκια αστρονομικού επιπέδου, που επηρεάζει καθοριστικά και τις τελικές τιμές.
Και η σημασία της κατοχής πολλών slots, μαζί με τις μεγάλες προοπτικές εξαγωγών υγροποιημένου αερίου από Ελλάδα προς Ανατολική Ευρώπη, έχει ανοίξει για τα καλά το παιχνίδι στην Ρεβυθούσα. Η αξία του βασικού asset του ΔΕΣΦΑ, που ελέγχεται κατά 66% από την κοινοπραξία Selfluga (δηλαδή την ιταλική Snam, την ισπανική Enagas, τη βελγική Fluxys και την ελληνική Damco) και κατά 34% από το ελληνικό Δημόσιο, ανεβαίνει διαρκώς.
Αρκεί κανείς να θυμηθεί σε τι τίμημα είχε γίνει η πώληση του 66% του ΔΕΣΦΑ το 2018 στο ξένο πολυμετοχικό σχήμα: Τα 535 εκατ. ευρώ της εξαγοράς, εν μέσω του 3ου Μνημονίου, είχαν θεωρηθεί λίαν ικανοποιητικά χρήματα για τα δεδομένα της χώρας και τις συνθήκες της εποχής. Τότε που η Ευρώπη ζούσε αμέριμνη χάρη στην ενεργειακή ασφάλεια που της παρείχε ο Πούτιν και η τιμή στο ολλανδικό χρηματιστήριο του Αμστερντάμ (TTF), πάσχιζε να ξεπεράσει τα... 24 ευρώ η μεγαβατώρα.
Ο νέος ρόλος της Ελλάδας
Η μάχη των εταιρειών για τα slots στην Ρεβυθούσα και τα πολύ μεγάλα ποσά που «μπίνταραν» τις τελευταίες ημέρες, πέραν από τις προσδοκίες κερδοφορίας για τις ίδιες, δείχνουν και το κεντρικό ρόλο που διεκδικεί η χώρα στην μεταφορά LNG προς την Αν.Ευρώπη. Ο νέος ρόλος της Ελλάδας ως κόμβου εισόδου LNG στην Ευρωπαϊκή Ένωση αναβαθμίζει προφανώς τη στρατηγική σημασία της χώρας, αφού ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια της Γηραιάς Ηπείρου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και για τα εθνικά μας θέματα.
Οι θαλάσσιες «λεωφόροι» του υγροποιημένου αερίου, παίρνουν τη θέση των ρωσικών αγωγών και ο δρόμος για να φτάσουν στην Αν.Ευρώπη, περνάει από την Ελλάδα. Κατά τους πρώτους εννέα μήνες του έτους, οι εξαγωγές αερίου από την Ελλάδα εκτοξεύτηκαν κατά 293%, ξεπερνώντας τις 20 τεραβατώρες, με βασικό αποδέκτη την Βουλγαρία, τις ανάγκες της οποίας καλύπτει σταθερά εδώ και πολλούς μήνες η χώρα μας. Τέτοιες ανάγκες εξυπηρετεί και η προ ημερών έναρξη λειτουργίας της νέας πλωτής δεξαμενής FSU του ΔΕΣΦΑ, αυξάνοντας κατά 60% τη χωρητικότητα της Ρεβυθούσας, από τα 220.000 στα 360.000 κυβικά.
Και ενώ παραδοσιακά, οι χρονοθυρίδες της Ρεβυθούσας μοιράζονταν στους πέντε γνωστούς εγχώριους χρήστες (ΔΕΠΑ, Mytilineos, Elpedison, ΔΕΗ, Motor Oil), από φέτος στο παιχνίδι μπήκαν και τρεις ξένοι.
Πλέον, φορτία απ’ όλο τον κόσμο φτάνουν στο μικρό νησάκι του Σαρωνικού, και από εκεί μέσω του ελληνικού συστήματος αγωγών, που συνδέεται με τον ελληνο-βουλγαρικό IGB, καταλήγουν στην Βουλγαρία, με προοπτική από τα τέλη του 2023, όταν θα πάρει μπροστά το τέρμιναλ της Αλεξανδρούπολης, να τροφοδοτούν την Β. Μακεδονία, τη Ρουμανία, τη Σερβία, ακόμη και την Ουκρανία.
Τι ποσότητες LNG μέσω Ρεβυθούσας θα καταλήξουν του χρόνου στη Βουλγαρία; Ενα πολύ μεγάλο μέρος από αυτές που θα γεμίσουν τα slots τα οποία έκλεισαν τα τελευταία 24ωρα οι επτά ενεργειακές εταιρείες. Διότι η ζήτηση σε φυσικό αέριο στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι δεν θα ξεπεράσει τις 60 TWh, εκ των οποίων 30-35 TWh θα μπορούσαν να προέλθουν από αγωγούς, γεγονός που σημαίνει ότι οι υπόλοιπες 25-30 TWh θα είναι LNG. Συνολικά οι εξαγωγές LNG μέσω Ελλάδας εκτιμάται ότι θα φτάσουν του χρόνου τις 15-20 TWh.
Το νούμερο θεωρείται λογικό, καθώς οι προβλέψεις των ξένων αναλυτών, χαρακτηρίζουν τον χειμώνα του 2023 εξίσου δύσκολο με το φετινό από πλευράς κάλυψης των αναγκών. Κατά την προσεχή άνοιξη, οι γεμάτες σήμερα ευρωπαϊκές αποθήκες, υπολογίζεται ότι θα έχουν αδειάσει και ένα νέο ράλι να γεμίσουν θα αρχίσει ξανά.
Και επειδή η παγκόσμια προσφορά σε υγροποιημένο φυσικό αέριο εκτιμάται πως ούτε το 2024 θα είναι σε θέση να καλύψει την ζήτηση, οι προσφορές στην επόμενη δημοπρασία του ΔΕΣΦΑ, αυτή για το 2024, η οποία αναμένεται να γίνει στις επόμενες ημέρες, θα είναι μάλλον εξίσου υψηλές με αυτές για το 2023.
