Μέσα σε δύο μέρες, ο Έλον Μασκ έφερε τα πάνω κάτω. Ξαφνικά μας ανακοίνωσε πως έχει γίνει ο μεγαλύτερος μέτοχος της Twitter. Λίγο μετά κατέλαβε και θέση στο διοικητικό συμβούλιό της, το οποίο τον υποδέχθηκε με ανοικτές αγκάλες. Οι μέτοχοι φαίνονται ενθουσιασμένοι, έχοντας εμπιστοσύνη στην επιχειρηματική ιδιοφυΐα του.
Η παρουσία του μπορεί να αποκτήσει και πολιτικές προεκτάσεις στην περίπτωση που καταφέρει να απομακρύνει την εταιρεία από την «ορθοδοξία» της Silicon Valley.
Ένα μεγάλο προσόν του Έλον Μασκ, εκτός από την επιχειρηματική του ικανότητα και διορατικότητα, είναι και η ικανότητά του να μας κρατά συνεχώς σε επαγρύπνηση. Χιλιάδες οπαδοί του, θαυμαστές του, αντίπαλοί του, μέτοχοι και στελέχη των επιχειρήσεων που διευθύνει, δημοσιογράφοι, αναλυτές, και (πιθανώς) μία ειδική πτέρυγα της επιτροπής κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ (SEC), παρακολουθούν με αγωνία τον λογαριασμό του στο Twitter.
Όπως πολύ εύστοχα έγραψε χθες ο Κωνσταντίνος Χαροκόπος, κάθε τι που έχει σχέση με τον Μασκ ξεκινάει από ένα tweet. Όταν λοιπόν ανακοινώθηκε, λίγο πριν το ξεκίνημα της χρηματιστηριακής συνεδρίασης της Δευτέρας, πως έχει στην κατοχή του το 9,2% των μετοχών της Twitter (TWTR NYSE), είναι βέβαιο πως μας αιφνιδίασε όλους, για μία ακόμα φορά.
Πέρα από την έκπληξη, η ανακοίνωση δημιούργησε και πολλές απορίες σχετικά με τις προθέσεις του μεγάλου επιχειρηματία, που αυτή την εποχή είναι ο πιο πλούσιος άνθρωπος του κόσμου.
Ο τρόπος με τον οποίον επέλεξε να γνωστοποιήσει την αγορά των μετοχών στις αρμόδιες αρχές έδειξε πως δεν έχει πρόθεση να επιδιώξει να αποκτήσει τον έλεγχο της εταιρείας, καθώς διάλεξε τη φόρμα 13G και όχι την 13D που συνήθως χρησιμοποιούν οι ακτιβιστές μέτοχοι που ανακοινώνουν πως απέκτησαν ποσοστό πάνω από 5%.
Για έναν άνθρωπο σαν τον ιδρυτή της Tesla, ο οποίος έχει εκφράσει κατ’ επανάληψη τις απόψεις του για το πώς θα έπρεπε να λειτουργεί η επιχείρηση (η Twitter) αυτό δεν μπορούσε να γίνει πολύ εύκολα πιστευτό. Απορίες δημιούργησε και η καθυστέρηση στη γνωστοποίηση της απόκτησης του 5%.
Κανονικά θα έπρεπε να έχει γίνει την 24η Μαρτίου, δέκα ημέρες αφού συγκέντρωσε το 5% των μετοχών της εταιρείας, αλλά αυτός το έκανε την 4η Απριλίου, ενώ ενδιάμεσα συνέχισε να αγοράζει μετοχές, φθάνοντας στο 9,2%. Θεωρητικά θα τιμωρηθεί με ένα πρόστιμο ύψους εκατοντάδων χιλιάδων δολαρίων, αλλά υποθέτουμε πως αυτό δεν τον απασχολεί και πολύ.
Από τη χρονολογική σειρά των γεγονότων είναι επίσης φανερό πως τη στιγμή που ξεκινούσε τη δημοσκόπηση στο Twitter, με την οποία ρωτούσε τους χρήστες αν πιστεύουν πως το κοινωνικό δίκτυο σέβεται την αρχή της ελευθερίας του λόγου, ήταν ήδη κάτοχος σημαντικού ποσοστού μετοχών.
Προφανώς, λοιπόν, δεν περίμενε να ακούσει την άποψη των χρηστών για να αρχίσει να αγοράζει μετοχές, αυτό ήταν μάλλον ένα κομμάτι της παράστασης που, για άλλη μία φορά, έστησε ο χαρισματικός επιχειρηματίας.
Όλες οι σχετικές απορίες λύθηκαν αυτομάτως χθες το μεσημέρι. Λίγο μετά την έναρξη της νέας δημοσκόπησης, με θέμα το αν το Twitter θα πρέπει να προσθέσει και ένα κουμπί επεξεργασίας των αναρτήσεων, ο Πάραγκ Άγκραγουαλ, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, ανακοίνωσε πως ο Έλον Μασκ είναι το νέο μέλος του διοικητικού συμβουλίου.
Στην ανάρτησή του, φυσικά στο Twitter, ο Άγκραγουαλ μας έλυσε και άλλη μία απορία, αφού δήλωσε πως από τις συζητήσεις με τον Μασκ τις τελευταίες εβδομάδες είχε γίνει φανερό στα μέλη του Δ.Σ. πως η παρουσία του Μασκ θα προσδώσει μεγάλη αξία στο διοικητικό συμβούλιο και την επιχείρηση.
Ο Άγκραγουαλ πρόσθεσε πως ο επιχειρηματίας είναι παθιασμένος οπαδός του κοινωνικού δικτύου, και ταυτόχρονα πολύ αυστηρός κριτής, συνδυασμός που είναι εξαιρετικά χρήσιμος για τη διοίκηση της εταιρείας.
Από την πλευρά του ο Μασκ, που μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν είχε κάνει το παραμικρό σχόλιο, πέρα από το «oh, hi, lol», εξέφρασε την ανυπομονησία του να δουλέψει με τον Agrawal και το διοικητικό συμβούλιο με σκοπό να πετύχουν σημαντικές βελτιώσεις στη λειτουργία του Twitter, μέσα στους επόμενους μήνες.
Μετά από αυτά, έγινε φανερό πως η διοίκηση ήταν σε γνώση των προθέσεων του Μασκ και πιθανώς να τον ενθάρρυνε κιόλας. Επίσης, μετά την ανάληψη θέσης στο Δ.Σ. της εταιρείας, ο Μασκ δεν επιτρέπεται να αποκτήσει ποσοστό μεγαλύτερο από 14,9% των μετοχών της εταιρείας, παρά μόνο αν περάσουν ενενήντα μέρες από την αποχώρησή του από το Δ.Σ. Ξέρουμε λοιπόν πια πως δεν υπάρχει περίπτωση εξαγοράς της εταιρείας από τον Μασκ.
Οπωσδήποτε όμως θα επηρεάσει τη λειτουργία της Twitter, αλλά θα περάσουν ίσως μερικές ημέρες ή εβδομάδες για να μάθουμε τον τρόπο. Κάτι που είναι πολύ πιθανόν να δούμε σύντομα είναι η προσθήκη του κουμπιού επεξεργασίας των αναρτήσεων των χρηστών, το λεγόμενο edit button, για το οποίο έκανε χθες Τρίτη τη σχετική δημοσκόπηση ο Μασκ.
Ενδιαφέρον εδώ έχει το γεγονός πως τη δημοσκόπηση σχολίασε και ο Άγκραγουαλ, με δική του ανάρτηση στην οποία είπε στους υπόλοιπους χρήστες να προσέξουν τι θα απαντήσουν γιατί η απάντησή τους ίσως έχει μεγάλη σημασία. Ένας άλλος τομέας στον οποίον θα πρέπει να περιμένουμε εξελίξεις είναι η προσπάθεια «αποκέντρωσης» του δικτύου, την οποία είχε ξεκινήσει ο προηγούμενος διευθύνων σύμβουλος Jack Dorsey σε συνεργασία με τον Άγκραγουαλ.
Αυτή η προσπάθεια θα έχει σαν στόχο την επιστροφή μεγάλου μέρους του ελέγχου του δικτύου στους χρήστες, όπως ήταν και ο αρχικός σκοπός των ιδρυτών του Twitter, ανάμεσα στους οποίους ήταν και ο Ντόρσεϊ. Εδώ πρέπει να σημειώσουμε πως ο Ντόρσεϊ εξέφρασε τον ενθουσιασμό του για την είσοδο του Μασκ στο διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας, προσθέτοντας πως θα αποτελέσει ένα τρομερό δίδυμο με τον Άγκραγουαλ.
Από εκεί και πέρα όμως τα πράγματα αρχίζουν και μπερδεύονται, αποκτώντας πιθανώς και πολιτική χροιά. Αναφερόμαστε βέβαια στη διαφωνία του Μασκ με την επιβολή περιορισμών στο περιεχόμενο των αναρτήσεων των χρηστών του Twitter, όπως μας υπενθύμισε με τη σχετική δημοσκόπηση που οργάνωσε πριν δέκα περίπου μέρες.
Πόσο μακριά θα θελήσει να προχωρήσει ο Μασκ σε αυτόν τον τομέα; Θα προσπαθήσει να πείσει τα υπόλοιπα μέλη του Δ.Σ. να άρουν διάφορους περιορισμούς που είχαν τεθεί παλαιότερα; Θα επιδιώξει μήπως την κατάργηση των διάφορων φίλτρων που έχουν αναπτυχθεί με σκοπό τον εντοπισμό των περίφημων fake news και τη σήμανση των αναρτήσεων που προωθούν ανακριβείς διαδόσεις ή αντιεπιστημονικές απόψεις;
Δεν είναι ο μόνος Αμερικανός που διαφωνεί με αυτούς τους περιορισμούς, και είναι δύσκολο να πιστέψουμε αφενός πως δεν θα ασχοληθεί με το θέμα και αφετέρου πως δεν έχει ήδη αποσπάσει κάποιες διαβεβαιώσεις από τον Άγκραγουαλ σχετικά με το ζήτημα.
Στις ΗΠΑ έχει ξεκινήσει ήδη μεγάλη και έντονη σχετική συζήτηση, η οποία έχει πάρει σε μεγάλο βαθμό και έναν κομματικό χαρακτήρα. Οι δημοκρατικοί που ασχολούνται με το θέμα αντιδρούν στην πιθανότητα ελέγχου του διαδικτύου από έναν ολιγάρχη (όπως χαρακτηρίζουν τον Μασκ), ενώ οι αντίστοιχοι ρεπουμπλικανοί ελπίζουν πως θα γλυτώσουν από τη δικτατορία των «υπερπροοδευτικών» στοιχείων της Silicon Valley, που έχουν (κατά την άποψή τους) επιβάλλει λογοκρισία στα κοινωνικά δίκτυα.
Δεν χρειάζεται και πολλή φαντασία για να δούμε κάπου στο βάθος τον πρώην πρόεδρο Τραμπ, ο οποίος έχει αποβληθεί από το Twitter από τις αρχές του 2021, μετά την έφοδο στο Καπιτώλιο. Είναι βέβαιο πως ορισμένοι ρεπουμπλικανοί οπαδοί του πρώην προέδρου ελπίζουν πως ο Μασκ θα ανοίξει την πόρτα της επιστροφής, ενώ πολλοί δημοκρατικοί (αλλά και ρεπουμπλικανοί που δεν αγαπούν τον Τραμπ), τρέμουν σε αυτή τη σκέψη.
Μία εξέλιξη των τελευταίων ημερών, πιθανότατα απλή σύμπτωση με την έφοδο του Μασκ στο Twitter, δημιουργεί ορισμένους ενδιαφέροντες συνειρμούς. Μιλάμε για την πολύ κακή, μέχρι στιγμής, πορεία της προσπάθειας του Ντόναλντ Τραμπ και ορισμένων συνεργατών τους για να φτιάξουν το δικό τους κοινωνικό δίκτυο, το Truth Social όπως το ονομάζουν.
Η προσπάθεια συναντά μεγάλα τεχνικά και οργανωτικά εμπόδια και μόλις προχθές Δευτέρα μάθαμε από το Reuters την αποχώρηση σημαντικών στελεχών. Αυτό φυσικά δεν αποτελεί έκπληξη για όσους έχουν παρακολουθήσει την επιχειρηματική πορεία του μέχρι πρότινος γνωστότερου χρήστη του Twitter, και δημιουργεί την υπόνοια πως αν η πόρτα του Twitter ανοίξει και πάλι γι’ αυτόν, o Ντόναλντ Τραμπ θα επιστρέψει ευχαρίστως σε αυτό, αφήνοντας τα ερείπια του Truth Social στους αφελείς επενδυτές που αγόρασαν τις μετοχές του σχετικού SPAC.
Δύσκολο να πούμε αν το τελευταίο, ελαφρώς ακραίο, σενάριο συγκεντρώνει πιθανότητες πραγματοποίησης. Αυτό που είναι πασιφανές, είναι πως οι μέτοχοι της Twitter προτιμούν να επικεντρωθούν στην αναζωογόνηση της εταιρείας τους που (ελπίζουν πως) θα φέρει η ιδιοφυΐα του Έλον Μασκ.
