Δυσοίωνη προμηνύεται η επανεκκίνηση της οικονομίας για χιλιάδες επιχειρήσεις οι οποίες παρέμειναν κλειστές ή υπολειτουργούσαν για αρκετούς μήνες. Πολλές από αυτές κουβαλούν ήδη βάρη και «αμαρτίες» του παρελθόντος όντας σε διαρκείς διαπραγματεύσεις με τις τράπεζες, ενώ όλη αυτή την περίοδο παρέμειναν εν ζωή εισπράττοντας τις κρατικές επιδοτήσεις.
Όμως με τον λογαριασμό των μέτρων στήριξης να έχει φθάσει ήδη τα 40 δισ. ευρώ, ούτε η κυβέρνηση, ούτε οι τράπεζες έχουν τη δυνατότητα να κρατήσουν «στον αναπνευστήρα» ειδικά τις υπερχρεωμένες επιχειρήσεις.
Ενώ τα δεδομένα της οικονομίας είναι πολύ συγκεκριμένα, η αξιωματική αντιπολίτευση προετοιμάζεται από αυτή την εβδομάδα να ανοίξει ακόμη ένα μέτωπο ανέξοδης και μη κοστολογημένης παροχολογίας, τάζοντας ειδικά στον επιχειρηματικό κόσμο «Σεισάχθεια», διευκολύνσεις και διαγραφή των χρεών της πανδημίας και ειδικά προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Γεγονός είναι πάντως πως εταιρείες, οι οποίες δεν έχουν τις δυνατότητες να αντεπεξέλθουν σε περιβάλλον ανταγωνισμού την επόμενη ημέρα, εκτιμάται ότι θα δεχθούν και τη μεγαλύτερη πίεση, παρά τις πρόνοιες που ήδη λαμβάνονται ή βρίσκονται στο τραπέζι των συζητήσεων για τη «σταδιακή επάνοδο» στην ομαλότητα.
Είναι ενδεικτικό ότι από την πρώτη κιόλας εβδομάδα που άνοιξε η πλατφόρμα για την ένταξη των επιχειρήσεων στο πρόγραμμα επιδότησης δανείων ΓΕΦΥΡΑ υποβλήθηκαν 4.000 αιτήσεις. Οπότε έως τις 9 Μαΐου που θα παραμείνει ανοικτή η πλατφόρμα, μπορεί κανείς να εικάσει για τα επίπεδα στα οποία θα φθάσει ο αριθμός των επιχειρήσεων που θα αιτηθούν κρατικής στήριξης για το χρέος τους.
Από την πλευρά του, τo οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης μελετά τις λεγόμενες «στοχευμένες παρεμβάσεις» μετά τη λήξη των οριζόντιων μέτρων, οι οποίες και θα γίνουν σε επιχειρήσεις που εμφανίζουν προοπτικές βιωσιμότητας και όχι στις λεγόμενες επιχειρήσεις «ζόμπι».
Οι δεύτερες είναι οι εταιρείες τα δάνεια των οποίων ήδη πριν από την κρίση του κορονοϊού, είτε είχαν κοκκινίσει είτε βρίσκονταν σε οριστική καθυστέρηση. Τα στοιχεία των τραπεζών δείχνουν ότι εντός του επιχειρηματικού χαρτοφυλακίου, ο δείκτης για το χαρτοφυλάκιο τόσο των ελεύθερων επαγγελματιών και πολύ μικρών επιχειρήσεων όσο και των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων παραμένει ιδιαίτερα υψηλός.
Καλύτερες επιδόσεις παρατηρούνται στο χαρτοφυλάκιο των μεγάλων επιχειρήσεων και στο χαρτοφυλάκιο των ναυτιλιακών δανείων.
Οι κλάδοι που εμφανίζουν αρνητικό ρεκόρ στα κόκκινα δάνεια είναι του εμπορίου, της μεταποίησης και των κατασκευών. Ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων στους συγκεκριμένους κλάδους ανέρχεται σε περίπου 33%, 26% και 36% αντίστοιχα, ενώ σε κλάδους συναφείς με τον τουρισμό, όπως των καταλυμάτων και της εστίασης, ο αντίστοιχος λόγος μη εξυπηρετούμενων δανείων ανέρχεται σε περίπου 20% και 51% αντίστοιχα.
Τόσο ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας, όσο και τραπεζικά στελέχη γνωρίζοντας τα παραπάνω δεδομένα έχουν επιστήσει την προσοχή προκειμένου η «αποσωλήνωση» των επιχειρήσεων να γίνει με τις μικρότερες δυνατές απώλειες, με τη σταδιακή άρση των μέτρων στήριξης που εφαρμόζει η κυβέρνηση.
Ο διοικητής της ΤτΕ παρουσιάζοντας την ετήσια του έκθεση, είχε κάνει λόγο «για λουκέτα στην αγορά και αύξηση της ανεργίας μετά την επιστροφή στην κανονικότητα».
Ένας από τους λόγους που πιθανόν θα δούμε να επηρεάζεται η ανεργία, εντοπίζεται κυρίως στο μεγάλο αριθμό ψηφιακών εφαρμογών οι οποίες υλοποιήθηκαν πολύ ταχύτερα από όσο η αγορά εργασίας μπορεί να απορροφήσει, σε τομείς όπως το λιανικό εμπόριο, η ιδιωτική εκπαίδευση και γενικά οι υπηρεσίες.
Ο ρόλος του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι ιδιαίτερα υποστηρικτικός σε αυτό το σημείο, καθώς διαμορφώνει τις συνθήκες για την άνοδο της ζήτησης εργασίας πλήρους απασχόλησης και νέων ειδικοτήτων.
Με δεδομένο ότι η δημοσιονομική πολιτική θα παραμείνει ευέλικτη και το 2022, οπότε πιθανότατα θα συνεχίσει να ισχύει η ρήτρα διαφυγής που τέθηκε σε εφαρμογή τον Μάρτιο του 2020, η Κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να συνεχίσει την επιλεκτική στήριξη.
Στοχευμένη στήριξη
Στο τραπέζι ήδη έχουν πέσει διάφορες προτάσεις προκειμένου να αντικατασταθούν τα μέτρα όπως η Επιστρεπτέα Προκαταβολή η οποία ήδη μετρά επτά κύκλους, η ενισχυμένη αποζημίωση ειδικού σκοπού για τους κλειστούς ΚΑΔ, ή η παροχή κρατικής εγγύησης για τη χορήγηση δανείων με άλλης φιλοσοφίας μέτρα.
Μία πρώτη συζήτηση για αυτά αναμένεται να γίνει με τους θεσμούς στις 20 - 21 Απριλίου στο πλαίσιο των διαβουλεύσεων που θα πραγματοποιήσει ενόψει της κατάθεσης του νέου Προγράμματος Σταθερότητας.
