Οι… πλατφόρμες επιστρέφουν και μοιράζουν χρήμα. Μέσα στο επόμενο δίμηνο εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες θα κληθούν να υποβάλουν ηλεκτρονικές αιτήσεις για να διεκδικήσουν «ζεστό χρήμα», είτε υπό μορφή δανείων, είτε υπό μορφή οικονομικών ενισχύσεων, είτε υπό μορφή επιστροφών φόρων, συνολικού ύψους ακόμη και άνω των 2 δισ. ευρώ, ποσό μάλιστα το οποίο θα είναι πληρωτέο… εμπροσθοβαρώς.
Μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες θα ενεργοποιηθεί εκ νέου η πλατφόρμα my business support για τη β’ φάση της επιστρεπτέας προκαταβολής, η οποία αυτή τη φορά θα «μοιράσει» πάνω από 1,4 δισ. ευρώ. Το οικονομικό επιτελείο θέλει τα χρήματα να έχουν μοιραστεί πριν μπούμε στην «καρδιά» του καλοκαιριού, ιδανικά πριν τελειώσει το πρώτο 10ήμερο του Ιουλίου. Μέχρι το τέλος του μήνα αναμένεται να έχει ψηφιστεί το νομοθετικό πλαίσιο για την επιδότηση των στεγαστικών δανείων που βαραίνουν τους «κορωνόπληκτους», ώστε οι καταβολές στους τραπεζικούς λογαριασμούς να ξεκινήσουν από τις αρχές Ιουλίου. Αμεσα θα πρέπει να μπει σε λειτουργία η πλατφόρμα για την καταγραφή της απώλειας εισοδήματος που υπέστησαν οι ιδιοκτήτες ακινήτων - ώστε να πιστωθεί και στις… μερίδες τους στο Taxis η σχετική επιστροφή φόρου, ίση με το 30% της απώλειας εισοδήματος που υπέστησαν από τα ενοίκια. Μέσα στις επόμενες ημέρες, τέλος, θα ληφθεί η τελική απόφαση και για το αν θα δοθεί αποζημίωση 534 ευρώ και στους επαγγελματίες που έμειναν κλειστοί και κατά τον μήνα Μάιο.
Αν ανάψει το πράσινο φως, θα χρειαστεί μια ακόμη αίτηση μέσω του my business support. Από τα συνολικά 2 δισ. ευρώ που μαζεύονται στο συγκεκριμένο «πακέτο», το 1,4 δισ. ευρώ θα δοθεί υπό μορφή δανείων -με προοπτική αποπληρωμής έως και το 2024-, τα τουλάχιστον 400-500 εκατ. ευρώ θα είναι υπό μορφή επιδοτήσεων (είτε σε δανειολήπτες είτε σε επαγγελματίες που έμειναν κλειστοί και τον μήνα Μάιο), ενώ τα υπόλοιπα 200-300 εκατ. ευρώ (σ.σ. η τελική εκτίμηση του κόστους δεν έχει γίνει ακόμη) θα δοθούν υπό μορφή… φορολογικών voucher, δηλαδή «κουπονιών» που θα μειώνουν τις φορολογικές υποχρεώσεις αυτών που θα έχουν τα «κουπόνια» στην κατοχή τους (σ.σ. κατά κύριο λόγο ιδιοκτήτες ακινήτων).
1η πλατφόρμα: επιδότηση στεγαστικών δανείων
Το νομοσχέδιο για την επιδότηση των στεγαστικών δανείων που έχουν εκταμιεύσει πράσινοι και κόκκινοι δανειολήπτες θα πρέπει να κατατεθεί στη Βουλή μέχρι το τέλος του μήνα, καθώς η επιδότηση προγραμματίζεται να ξεκινήσει να καταβάλλεται από τις αρχές Ιουλίου. Η «απογραφή» των δανειοληπτών που μπορούν να χαρακτηριστούν ως πληγέντες από τον κορωνοϊό έχει ήδη ολοκληρωθεί.
Από το σύνολο του 1,7 εκατομμυρίου μισθωτών του ιδιωτικού τομέα που μπήκαν σε καθεστώς αναστολής αλλά και των ελεύθερων επαγγελματιών ή αυτοαπασχολουμένων με Κωδικό Αριθμό Δραστηριότητας που εντάχθηκε στη λίστα των «κορωνόπληκτων», στεγαστικό δάνειο εξυπηρετούν οι 330.000. Από αυτούς, οι 250.000 πλήρωναν κανονικά τη δόση τους μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2020΄, ενώ κόκκινο δάνειο είχαν οι υπόλοιποι 80.000. Για να πληρώνεται η μηναία δόση όλων αυτών των δανειοληπτών (και των 330.000 χιλιάδων) απαιτείται ποσό της τάξεως των 110-120 εκατ. ευρώ.
Βάσει αυτών των δεδομένων που αναδείχθηκαν από την «απογραφή» στην οποία προχώρησαν οι τράπεζες, θα γίνει και η τελική διαπραγμάτευση με τους εκπροσώπους των θεσμών προκειμένου να οριστικοποιηθεί το πλαίσιο στήριξης. Ουσιαστικά το νομοσχέδιο θα καθορίζει ποσοστά επιδότησης της μηνιαίας δόσης από το κράτος, την περίοδο επιδότησης (δηλαδή το αν θα είναι έξι ή εννέα μήνες), αλλά και τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια βάσει των οποίων θα ξεκαθαρίσει ποιοι δικαιούνται επιδότηση και ποιοι όχι.
Η διαδικασία θα γίνει μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Οι δικαιούχοι θα υποβάλουν αίτηση και, εφόσον προκύψει ότι πληρούνται τα κριτήρια που θα αποφασιστούν, κάθε μήνα θα πιστώνεται το ποσό της επιδότησης στον τραπεζικό λογαριασμό μέσω του οποίου εξυπηρετείται το στεγαστικό δάνειο. Απαραίτητη προϋπόθεση για να συνεχίζεται η καταβολή της επιδότησης, θα είναι να πληρώνει και ο δανειολήπτης το «κομμάτι» που του αναλογεί. Η τελική διαπραγμάτευση με τους θεσμούς επί των λεπτομερειών του προγράμματος «Γέφυρα», όπως είναι η ονομασία που του έχει δοθεί, θα ξεκινήσει μέσα στην εβδομάδα. Τα θέματα που θα μπουν στο τραπέζι θα είναι τα εξής:
1. Τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια που θα τεθούν. Οσο πιο αυστηρά θα είναι τα κριτήρια που θα τεθούν τόσο μικρότερος θα είναι ο αριθμός των δανειοληπτών που θα μπορούν να ενταχθούν στη ρύθμιση. Η κυβέρνηση θέλει να διευρύνει όσο το δυνατόν περισσότερο την περίμετρο, αλλά είναι δεδομένο ότι θα βρει «αντίσταση» από τους δανειστές, οι οποίοι έχουν ως πάγια τακτική να «κόβουν» δικαιούχους. Μένει να φανεί αν θα χρησιμοποιηθούν τα δηλωθέντα εισοδήματα του 2018 που είναι ήδη διαθέσιμα ή αν θα ζητηθεί από τους δανειολήπτες να ολοκληρώσουν τη διαδικασία υποβολής της φορολογικής δήλωσης προκειμένου να κριθεί η ένταξη στο πρόγραμμα βάσει των εισοδημάτων του 2019. Κανονικά η περίοδος υποβολής των φορολογικών δηλώσεων εκπνέει στο τέλος Ιουνίου, αλλά είναι δεδομένο ότι θα υπάρξει παράταση.
2. Η περίοδος κατά την οποία θα επιδοτηθούν οι δανειολήπτες. Η κυβέρνηση θέλει να επιδοτήσει τους δανειολήπτες για χρονική περίοδο 9 μηνών. Ωστόσο, επειδή θα αξιοποιηθούν πόροι του ΕΣΠΑ, η περίοδος της επιδότησης δεν μπορεί να ξεπεράσει την 31η Δεκεμβρίου. Στο τραπέζι έχει πέσει το εναλλακτικό σενάριο οι δανειολήπτες να επιδοτηθούν και για την περίοδο από τις αρχές Απριλίου. Είναι το χρονικό διάστημα κατά το οποίο δόθηκε η δυνατότητα στους πληγέντες από τον κορωνοϊό να «παγώσουν» την καταβολή των δόσεων για χρονικό διάστημα τριών μηνών, κάτι όμως που θα έχει αποτέλεσμα να αυξηθεί η μηνιαία δόση με το που θα λήξει η περίοδος της επιδότησης και για όλο το χρονικό διάστημα μέχρι την πλήρη αποπληρωμή του δανείου.
3. Τα ποσοστά της επιδότησης. Η ελληνική πρόταση που αναμένεται να υιοθετηθεί είναι να επιδοτηθούν οι πράσινοι δανειολήπτες με υψηλότερα ποσοστά σε σχέση με τους κόκκινους. Επίσης, οι συντελεστές επιδότησης θα ακολουθούν φθίνουσα πορεία. Δηλαδή, το κράτος θα πληρώνει μεγαλύτερο ποσοστό της μηνιαίας δόσης για το χρονικό διάστημα από τον Ιούλιο μέχρι τον Σεπτέμβριο και μικρότερο ποσοστό για το διάστημα από τον Οκτώβριο μέχρι τον Δεκέμβριο. Το οικονομικό επιτελείο θέλει τα ποσοστά της επιδότησης να ανέβουν ψηλά ειδικά κατά το πρώτο τρίμηνο, φτάνοντας ακόμη και στο 80%-90%. Ωστόσο, αναμένεται να μπει «πλαφόν» στο ανώτατο ποσό επιδότησης προκειμένου να μη δοθούν πόροι για την ενίσχυση πολιτών οι οποίοι έχουν πάρει πολύ μεγάλα δάνεια για αγορά πολυτελών ακινήτων. Το ανώτατο πλαφόν θα κινηθεί στο επίπεδο των 400-500 ευρώ για τους πράσινους δανειολήπτες και σε χαμηλότερα επίπεδα για όσους είχαν πάψει να εξυπηρετούν το δάνειό τους για χρονικό διάστημα 90 ημερών μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου του 2020. Προς το τέλος του προγράμματος, τα ποσοστά επιδότησης θα περιοριστούν κάτω από το όριο του 50%.
Βάσει των αποφάσεων θα κριθεί και το τελικό δημοσιονομικό κόστος, το οποίο, με βάση τις πρώτες εκτιμήσεις, θα κινηθεί από τα 300 έως τα 500 εκατ. ευρώ.
2η πλατφόρμα: αποζημίωση ιδιοκτητών ακινήτων
Για να υπολογίσει τις απώλειες εισοδήματος που έχουν υποστεί οι ιδιοκτήτες ακινήτων από το υποχρεωτικό κούρεμα των ενοικίων σε ποσοστό 40%, το υπουργείο Οικονομικών θα θέσει σε εφαρμογή μια ακόμη πλατφόρμα. Το αν θα κληθούν να κάνουν δηλώσεις και οι ενοικιαστές (προκειμένου να διασταυρωθεί το ποιος έκανε κούρεμα και ποιος υπέστη τις συνέπειες) δεν έχει αποφασιστεί ακόμη, αλλά το σίγουρο είναι ότι θα επιδιωχθεί να γίνουν διασταυρώσεις με τα όσα έχουν δηλωθεί στα ηλεκτρονικά μισθωτήρια που έχουν κατατεθεί στο Taxis.
Δεδομένου ότι το υποχρεωτικό κούρεμα έχει ήδη διαρκέσει από τον Μάρτιο μέχρι και τον Μάιο, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις θα επεκταθεί μέχρι και τον Αύγουστο, είναι δεδομένο ότι η απώλεια εισοδήματος των ιδιοκτητών θα φτάσει σε πολλές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ, ενδεχομένως δε να πλησιάσει και το 1 δισ. ευρώ. Αρα το δημοσιονομικό κόστος από την αποζημίωση που έχει «κλειδώσει» στο 30% επί της απώλειας, θα φτάνει κοντά στα 300 εκατ. ευρώ. Συνολικά, κάθε χρόνο οι ιδιοκτήτες ακινήτων εισπράττουν (για την ακρίβεια δηλώνουν) από ενοίκια ποσά της τάξεως των 8 δισ. ευρώ.
3η πλατφόρμα: β' φάση επιστρεπτέας προκαταβολής
Μέσα στις επόμενες ημέρες, οι επιχειρήσεις και οι επαγγελματίες θα κληθούν να εκδηλώσουν (για δεύτερη φορά) ενδιαφέρον για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα της επιστρεπτέας προκαταβολής με το «έπαθλο», δηλαδή τα χαμηλότοκα δάνεια που θα χορηγούνται απευθείας από το Taxis, να διαμορφώνεται στο 1,4 δισ. ευρώ. Το ποσό που θα δικαιούται η κάθε επιχείρηση δεν θα αποκαλυφθεί παρά ύστερα από μερικές εβδομάδες και πιθανότατα στις αρχές Ιουλίου. Στο πρώτο στάδιο, οι επιχειρήσεις και οι επαγγελματίες θα κάνουν τις αιτήσεις τους και ταυτόχρονα θα γνωστοποιήσουν την πορεία των εσόδων τους κατά τους μήνες Μάρτιο (αν δεν το έχουν ήδη κάνει από την πρώτη φάση), Απρίλιο και Μάιο. Ειδικά για τις εταιρείες με απλογραφικά βιβλία, αυτό προϋποθέτει ότι τα λογιστήρια θα κάνουν τον καταμερισμό των τιμολογίων, καθώς επί σειρά ετών ο τζίρος στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις της χώρας αποτυπώνεται ανά τρίμηνο προκειμένου να υποβληθεί η δήλωση ΦΠΑ. Μόλις το υπουργείο Οικονομικών αποκτήσει πλήρη εικόνα για τη μεταβολή των εσόδων, θα δημοσιεύσει δεύτερη υπουργική απόφαση με τον νέο μαθηματικό τύπο βάσει του οποίου θα υπολογίζεται το ποσό του δανεισμού. Τα βασικά χαρακτηριστικά του δεύτερου γύρου θα είναι τα εξής:
1. Θα υπάρχει κριτήριο μη απολύσεων, αλλά δεν αναμένεται να επεκταθεί πέραν του τέλους Οκτωβρίου. Και αυτό διότι κρίνεται ότι μια μακρά περίοδος δέσμευσης των επιχειρήσεων να μη μειώσουν το προσωπικό τους θα λειτουργήσει αποτρεπτικά στο να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα και να λάβουν την πολυπόθητη ρευστότητα.
2. Το ποσό που δόθηκε στις επιχειρήσεις (περίπου 52.000) κατά την πρώτη φάση της επιστρεπτέας προκαταβολής θα αφαιρείται από τη β' φάση. Και αυτό διότι στη β' φάση θα κρίνεται η μεταβολή των εσόδων για όλο το διάστημα Μαρτίου - Μαΐου, οπότε θα συμπεριλαμβάνεται και ο Μάρτιος βάσει του οποίου δόθηκαν τα περίπου 600 εκατ. ευρώ της πρώτης φάσης.
3. Δεν είναι δεδομένο ακόμη αν κατά τη β' φάση θα υπάρχουν ελάχιστα όρια δανεισμού όπως συνέβη στην πρώτη φάση (σ.σ. 2.000 ευρώ για τις εταιρείες χωρίς προσωπικό, 4.000 ευρώ για τις εταιρείες με 1 έως 5 άτομα προσωπικό κ.ο.κ.).
4. Δεν θα αποκλείονται επιχειρήσεις λόγω της νομικής μορφής τους. Εξετάζεται το ενδεχόμενο να ανάψει το πράσινο φως ακόμη και για ατομικές επιχειρήσεις που δεν απασχολούν εργαζομένους.
4η πλατφόρμα: οικονομική ενίσχυση επαγγελματιών που παρέμειναν κλειστοί και τον Μάιο
Οι επαγγελματίες που παρέμειναν κλειστοί και τον μήνα Μάιο, για αποζημίωση ακούν, αλλά αποζημίωση δεν βλέπουν. Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση θέλει να ξανανοίξει την πλατφόρμα my business support αποκλειστικά γι’ αυτούς που δεν λειτούργησαν καθόλου είτε για ολόκληρο τον Μάιο είτε για τον μισό μήνα. Η αποζημίωση θα ανέρχεται στα 534 ευρώ για όσους έμειναν κλειστοί επί 30 ημέρες και θα μειώνεται ανάλογα για όσους λειτούργησαν μετά το β' δεκαπενθήμερο.
Δανειολήπτης έχει υπόλοιπο χρέους 50.000 ευρώ και 13 χρόνια μπροστά του για να το αποπληρώσει. Το δάνειό του εξυπηρετούνταν κανονικά μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2020, πριν δηλαδή ξεσπάσει η πανδημία. Και για την εξυπηρέτηση, το μηνιαίο ποσό έφτανε στα 378 ευρώ. Ο δανειολήπτης πληροί τα εισοδηματικά κριτήρια για να λάβει επιδότηση για 9 μήνες προκειμένου να διατηρήσει πράσινο το δάνειό του. Για το πρώτο τρίμηνο, η επιδότηση υπολογίζεται με ποσοστό 90%, για το δεύτερο τρίμηνο με ποσοστό 75% και για το τρίτο τρίμηνο με ποσοστό 50%.
Αυτό σημαίνει ότι για καθένα από τους πρώτους τρεις μήνες το Δημόσιο θα πιστώνει στον τραπεζικό του λογαριασμό 340,6 ευρώ, για τους επόμενους τρεις μήνες 284 ευρώ και για τους τελευταίους τρεις μήνες 189 ευρώ. Ο ίδιος θα πληρώνει μόλις 38 ευρώ για τους πρώτους τρεις μήνες, 94 ευρώ για τους επόμενους τρεις και 189 ευρώ για τους τελευταίους τρεις. Η συνολική κρατική ενίσχυση θα φτάσει στα 2.441,55 ευρώ και ο δανειολήπτης θα βάλει από την τσέπη του μόλις 965 ευρώ για να κρατήσει ενήμερο το δάνειό του. Ονειρο θερινής νυκτός; Αυτό είναι το πλάνο που θέλει να περάσει η κυβέρνηση. Το αν θα επιβεβαιωθεί στην πράξη, θα εξαρτηθεί από τη διαπραγμάτευση που θα γίνει μέσα στην επόμενη εβδομάδα.
Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο που κυκλοφόρησε 6-7 Ιουνίου
