Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Από διαφορετική αφετηρία ξεκινά για κάθε τράπεζα ο πολυετούς διάρκειας μαραθώνιος για την καλύτερη δυνατή διαχείριση των «κόκκινων» δανείων. Και αυτό γιατί τα δανειακά χαρτοφυλάκια των συστημικών τραπεζών έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά και διαφορετική «σύσταση».
Κοινός, ωστόσο, στόχος είναι η ταχύτερη δυνατή «αναβίωση» του βασικού όγκου των δανείων που είτε βρίσκονται στο... κόκκινο, είτε κινδυνεύουν να καταστούν μη εξυπηρετούμενα. Σε αυτά περιλαμβάνονται δάνεια που βρίσκονται σε οριστική καθυστέρηση, άλλα που έχουν ξεπεράσει τις 90 ημέρες –χρονικό όριο που χαρακτηρίζει τα NPLs– και άλλα που είτε εμφανίζουν μικρότερη καθυστέρηση και άρα κινδυνεύουν να γίνουν... κόκκινα, είτε έχουν ρυθμιστεί αλλά δεν εξυπηρετούνται ομαλά.
Όπως έχει αναφέρει το liberal.gr, τα πρώτα δάνεια που θα «δοκιμάσουν» τις πρακτικές διαχείρισης των τραπεζών και μεταγενέστερα των distressed funds που ενδεχομένως θα εμπλακούν είναι τα μεγάλα επιχειρηματικά. Αυτά προσεγγίζουν τα 40 δισ. ευρώ, εκ των οποίων πάνω από τα μισά είναι δάνεια που απαιτούν τη συνεννόηση μεταξύ των τραπεζών, ενώ προτεραιότητα έχει ο κλάδος του τουρισμού με δάνεια άνω του 1 δισ. ευρώ.
Μόνο μέσω της συνολικής και βιώσιμης αναδιάρθρωσης επιχειρηματικών κλάδων εκτιμάται ότι μπορεί να εισέλθει η οικονομία σε τροχιά ανάκαμψης. Αναλυτές εξηγούν πως όσο ομαλοποιείται η δραστηριότητα επιχειρηματικών κλάδων, τόσο ταχύτερη θα είναι η μείωση της ανεργίας, με αποτέλεσμα να καθίσταται αποτελεσματικότερη η διαχείριση και των υπόλοιπων δανείων (στεγαστικών και καταναλωτικών).
Επιχειρήσεις που θεωρούνται «τελειωμένες» θα βγουν από... την πρίζα και όπου υπάρχει ελπίδα ανάκαμψης θα υιοθετείται μία σειρά ενεργειών που θα βασίζονται στις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές. Οι Εποπτικές Ομάδες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θα ελέγχουν τη διαδικασία και θα βγάζουν... κίτρινη κάρτα όπου χρειάζεται. Βασικό, επίσης, στοιχείο της διαδικασίας είναι ότι τα δάνεια δεν θα χωρίζονται απλώς σε εξυπηρετούμενα και μη εξυπηρετούμενα, αλλά θα υπάρχει πιο λεπτομερής κατηγοριοποίηση.
Ποιος θα σηκώσει το βάρος;
Όπως σημειώνει η Credit Suisse σε έκθεσή της για τις ελληνικές τράπεζες, η διαχείριση και αναδιάρθρωση των δανείων λιανικής (στεγαστικά, καταναλωτικά) είναι πιο δύσκολη, καθώς η δυνατότητα αναβίωσής τους εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη βελτίωση των μακροοικονομικών συνθηκών και των προοπτικών της απασχόλησης.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι τράπεζες που θα δείξουν μεγαλύτερη κινητικότητα τους επόμενους μήνες είναι η Alpha Bank και η Τρ. Πειραιώς, καθώς είναι οι πιστωτικοί όμιλοι με τον μεγαλύτερο όγκο επιχειρηματικών χορηγήσεων. Συνολικά, τα επιχειρηματικά δάνεια των τεσσάρων συστημικών τραπεζών που χρειάζονται προσοχή (NPLs και NPEs) ξεπερνούν κατά πολύ τα 50 δισ. ευρώ, ενώ μόνο των Alpha Bank και Πειραιώς αγγίζουν τα 38 δισ ευρώ.
Πόσο «κόκκινα» είναι τα δάνεια
Σύμφωνα με τα στοιχεία εννεαμήνου, τα συνολικά δάνεια της Τρ. Πειραιώς διαμορφώνονται στα 68,847 δισ. ευρώ, με το ποσοστό των χορηγήσεων με καθυστέρηση άνω των 90 ημερών στο 40,5%, ήτοι 27,8 δισ. ευρώ. Τα επιχειρηματικά δάνεια διαμορφώνονται στα 48 δισ. ευρώ και τα επιχειρηματικά NPLs στα 21 δισ. ευρώ.
Τα μη εξυπηρετούμενα επιχειρηματικά δάνεια της Alpha Bank διαμορφώθηκαν στο εννεάμηνο στα 12,3 δισ. ευρώ, ενώ τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα φτάνουν τα 17,5 δισ. ευρώ. Σημειώνεται ότι στα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα περιλαμβάνονται τα δάνεια που εμφανίζουν καθυστέρηση άνω των 90 ημερών, αυτά που εμφανίζουν καθυστέρηση μικρότερη των 90 ημερών αλλά έχουν ρυθμιστεί και άρα βρίσκονται υπό στενή παρακολούθηση και άλλα δάνεια που έχουν υποστεί απομείωση.