Του Χρήστου Ν. Κώνστα
Το τελευταίο που χρειάζεται σήμερα η πανικόβλητη κυβέρνηση, είναι μια προεκλογική περίοδο με τους «ανάλγητους τραπεζίτες» να «ξεσπιτώνουν φτωχούς ιδιοκτήτες», παρουσία δικαστικού επιμελητή και με μια διμοιρία των ΜΑΤ να κρατά σε απόσταση τις ομάδες αγανακτισμένων πολιτών του Λαφαζάνη και της Κωνσταντοπούλου.
Η αποκρουστική εμπειρία της Ισπανίας με τις χιλιάδες εξώσεις είναι ο προεκλογικός εφιάλτης του Τσίπρα και γι'' αυτό η εντολή Δραγασάκη προς τους τραπεζίτες είναι:
«Σβήστε, ρυθμίστε, τακτοποιείστε, πουλήστε αλλά προς θεού μην διώξετε κόσμο από τα σπίτια του».
Από την άλλη πλευρά, κάθε φορά που οι Τράπεζες πωλούν ένα πακέτο «κόκκινων» σε κάποιο fund, είναι προφανές ότι καταγράφουν μια σημαντική λογιστική ζημιά. Τα πακέτα «κόκκινων δανείων» σπανίως πωλούνται σε τιμή που ξεπερνά το 5% έως 10% της ονομαστικής αξίας τους.
Είναι προφανές ότι οι τράπεζες έχουν κίνητρο να «πρασινίσουν» τα ληξιπρόθεσμα δάνεια προσφέροντας ευνοϊκές ρυθμίσεις εκμεταλλευόμενες το -ακόμη εξαιρετικά χαμηλό- κόστος του χρήματος.
Για να πείσουν όμως και τους τελευταίους «απρόθυμους» δανειολήπτες να προσέλθουν στις τράπεζες για ρύθμιση πρέπει να υπάρξουν πλειστηριασμοί ακινήτων. Πρέπει επώνυμοι και ανώνυμοι πολίτες να χάσουν την περιουσία τους για να παραδειγματίσουν τους υπολοίπους.
H επιτάχυνση των πλειστηριασμών που ξεκινά την μεθαύριο Τετάρτη από την ηλεκτρονική πλατφόρμα δεν αποσκοπεί κυρίως σε ταμειακά έσοδα για τις τράπεζες (εκτιμώνται συνολικά σε 2,5 δισ. ευρώ) αλλά στο γεγονός ότι ένας σημαντικός αριθμός δανειοληπτών που μέχρι πρόσφατα απέφευγε να ρυθμίσει τις οφειλές, βλέποντας 3.000 πλειστηριασμούς να πραγματοποιούνται κάθε μήνα, οδηγείται εκών άκων σε διακανονισμό, προκειμένου να αποφύγει τη ρευστοποίηση της περιουσίας του.
Σήμερα, η αξία των «κόκκινων» (μη εξυπηρετούμενων) στεγαστικών δανείων των τραπεζών ανέρχεται σε 27,6 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι το 43,4% των στεγαστικών δανείων που έχουν χορηγήσει οι τράπεζες δεν εξυπηρετείται. Από αυτά, δάνεια ύψους 11,6 δισ. ευρώ έχουν ήδη καταγγελθεί από τις τράπεζες.
Ένα από τα σοβαρά προβλήματα της ηλεκτρονικής διαδικασίας είναι ότι από τα ακίνητα που αναρτώνται στην πλατφόρμα eauction.gr, μόνο τα μισά βρίσκουν αγοραστή (περίπου το 55%). Οι υπόλοιποι πλειστηριασμοί είτε αναστέλλονται λόγω ρύθμισης με τον οφειλέτη την τελευταία στιγμή είτε κηρύσσονται άγονοι λόγω έλλειψης αγοραστικού ενδιαφέροντος.
Εδώ λοιπόν βρίσκεται το μεγάλο μυστικό.
Αν η αγορά των ακινήτων ανακάμψει κάποια στιγμή μέσα στην επόμενη δεκαετία, πολλές χιλιάδες από τους εγκλωβισμένους δανειολήπτες θα μπορέσουν ρευστοποιώντας έστω και με χασούρα να απαλλαγούν από το άγχος. Το ίδιο θα συμβεί και με τα ακίνητα που σήμερα συσσωρεύονται στα χαρτοφυλάκια των Τραπεζών.
Μετά από 10 χρόνια πτώσης, η αγορά ακινήτων δείχνει κάποια σημάδια ζωής, κυρίως στο τουριστικό της κομμάτι. Τα χιλιάδες όμως ακίνητα που είναι υποψήφια προς άμεση ρευστοποίηση εμποδίζουν την ανάκαμψη των τιμών.
Συμπέρασμα: Αν η κυβέρνηση δεν αλλάξει πολιτική, δεν υιοθετήσει αναπτυξιακές μεταρρυθμίσεις που θα φέρουν ξένες επενδύσεις και άρα ανάκαμψη στις τιμές των ακινήτων, ο «εφιάλτης της Ισπανίας» θα είναι μία ακόμη «πρώτη φορά» για την κυβέρνηση της Πρώτη Φορά Αριστερά.