Του Γιώργου Φιντικάκη
Σαν καράβι σε φουρτούνα μοιάζουν οι ελληνικές ιδιωτικοποιήσεις που όλο πάνε να τσακιστούν σε κάποιο βράχο, αλλά στο παρά πέντε τη γλιτώνουν, και η δουλειά τελικά γίνεται, έστω με αυτό το ιδιότυπο "τανγκό", ένα βήμα μπρος-δύο πίσω, που μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ ξέρει τόσο καλά να χορεύει.
Στο ταμπλό, το σκορ για την κυβέρνηση γράφει "4 στα 4", καθώς μετά τα αεροδρόμια, τον ΟΛΠ, και το Ελληνικό, χθες το Συμβούλιο της Επικρατείας ξεμπλόκαρε μια τέταρτη μεγάλη αποκρατικοποίηση, αυτή του Αστέρα Βουλιαγμένης, που παίρνοντας το πράσινο φως από το ανώτατο δικαστήριο, μπαίνει επίσης στην τελική ευθεία.
Τώρα είναι η σειρά της 5ης και πιο αβέβαιης από τις αποκρατικοποιήσεις που περιέχονταν στο προεκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ το Σεπτέμβριο του 2015. Έπειτα από πέντε συνεχείς παρατάσεις, εκπνέει αύριο η προθεσμία για την υποβολή προσφορών στο διαγωνισμό πώλησης για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ και τη "δίδυμη" εταιρεία συντήρησης τροχαίου υλικού του ΟΣΕ, (ΕΕΣΣΤΥ).
Ένας διαγωνισμός που διεξάγεται εν μέσω στάσεων εργασίας στα δρομολόγια όλου του σιδηροδρομικού δικτύου, οι οποίες κορυφώνονται αύριο, ημέρα κατάθεσης των προσφορών, και συνδέονται με τη γενικότερη αναταραχή που επικρατεί στις αστικές συγκοινωνίες. Από το μετρό και το τραμ έως τα λεωφορεία και τα τρόλεϊ, το κλίμα βράζει, καθώς το προσωπικό τους ανησυχεί ότι η ένταξή τους στο υπερ- Ταμείο, θα οδηγήσει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στην ιδιωτικοποίησή τους.
Τα πράγματα ωστόσο για τους ελληνικούς σιδηρόδρομους είναι διαφορετικά. Αν ο διαγωνισμός για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ αποβεί άγονος, το μέλλον της δεν θα είναι μόνο αβέβαιο, αλλά και θα οδηγηθεί πιθανότατα σε "βίαιο θάνατο". Αυτόματα, θα τεθεί θέμα ανάκτησης κρατικών ενισχύσεων ύψους 750 εκατ. ευρώ, τα οποία φυσικά δεν υπάρχουν στα ταμεία της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, και επομένως η εκκαθάριση της εταιρείας φαντάζει ως η πιο πιθανή λύση.
Αυτό σημαίνει ότι θα μείνει η χώρα δίχως σιδηροδρομικό μεταφορέα; Όχι, αφού όπως λέγεται η διοίκηση της ΓΑΙΑΟΣΕ, δρομολογεί ήδη τη δημιουργία διάδοχου σχήματος της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, μέσω θυγατρικής εταιρείας, και ενώ δύο ιδιωτικές εταιρείες έχουν ήδη λάβει άδεια για εκτέλεση εθνικών και διεθνών εμπορευματικών σιδηροδρομικών μεταφορών. Η πρώτη συμφερόντων Cosco, είναι η Piraeus Europe Asia Rail Logistics LTD, ενώ η δεύτερη αποτελεί κοινοπραξία των Αυστριακών Σιδηρόδρομων (Rail Cargo Logistics GmbH) με την ελληνική εταιρεία διαμεταφορών Goldair.
Ποιος θα συντηρεί το δίκτυο;
Ακτινογραφώντας το πρόβλημα που λέγεται ΤΡΑΙΝΟΣΕ, στο παρά ένα του διαγωνισμού, και ακόμη οι φερόμενοι ως υποψήφιοι επενδυτές (σσ: οι Ιταλικοί και οι Ρωσικοί Σιδηροδρόμοι), δεν γνωρίζουν ένα από τα σημαντικότερα θέματα: Ποιος και με ποιους όρους θα συντηρεί το σιδηροδρομικό δίκτυο, πάνω στο οποίο θα ταξιδεύουν τα βαγόνια της ΤΡΑΙΝΟΣΕ!
Σε ένα συνεχές κρυφτούλι που κρατάει τέσσερα χρόνια, και δεν αποκλείεται να συνδέεται με αντικρουόμενα επιχειρηματικά συμφέροντα, οι εκάστοτε υπουργοί Υποδομών και οι διοικήσεις του ΟΣΕ δεν έχουν καταφέρει ακόμη να αποφασίσουν πως θα εξασφαλισθεί η αναβάθμιση του πεπαλαιωμένου ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου. Σύμφωνα με πληροφορίες, προ ημερών, υπήρξε, για μια ακόμη φορά, παρέμβαση των συνδικαλιστών του ΟΣΕ, ώστε να μη συζητηθεί το θέμα της συντήρησης μέσω σύμπραξης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ), όπως έχει προτείνει το υπουργείο Υποδομών.
Για να αποφορτιστεί το κλίμα, αποφασίστηκε το θέμα, που επείγει αφού οι επενδυτές της ΤΡΑΙΝΟΣΕ (εφόσον υπάρχουν…) πρέπει να γνωρίζουν ποιος και με ποιους όρους θα συντηρεί το δίκτυο, να συζητηθεί εκ νέου σήμερα, Τρίτη.
Υπό αυτές τις συνθήκες διεξάγεται ο διαγωνισμός για τη ΤΡΑΙΝΟΣΕ, και μένει να φανεί αν θα δοθεί παράταση ή αν όχι, αν θα μετατραπεί σε δεσμευτική προσφορά το ενδιαφέρον της ιταλικής Ferrovie dello Stato Italiane (Trenitalia) και της ρωσικής RZD που ήταν ενεργό το προηγούμενο διάστημα. Παράλληλα, ο γαλλικός όμιλος Alstom και η γερμανική Siemens ενδιαφέρονται για την αποκρατικοποίηση της ΕΕΣΣΤΥ, υπό την προϋπόθεση όμως ότι θα ιδιωτικοποιηθεί η ΤΡΑΙΝΟΣΕ.
Θα μείνει στις γραμμές;
Σε τέσσερις μέχρι τώρα αποκρατικοποιήσεις, η δουλειά έγινε άσχετα αν έγινε και σωστά, (αλλά αυτό είναι άλλο θέμα). Άραγε αύριο το ταμπλό θα γράψει το "5 στα 5" ή ο "καρβουνιάρης" των ιδιωτικοποιήσεων αλά ΣΥΡΙΖΑ θα εκτροχιαστεί στις γραμμές του ΟΣΕ; Όσο για τον αρμόδιο υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Χρήστο Σπίρτζη δεν φαίνεται να επείγεται για το διαγωνισμό, ούτε και για το φλέγον θέμα της συντήρησης του σιδηροδρομικού δικτύου. Κι ας ρωτούν κάθε φορά να μάθουν στις επιστολές τους προς το ΤΑΙΠΕΔ "σε ποιο σημείο βρισκόμαστε με το δίκτυο", οι φερόμενοι ως ενδιαφερόμενοι επενδυτές…