Η Ρωσική εισβολή στις 24 Φεβρουαρίου στην Ουκρανία, εκτός από το ανθρωπιστικό δράμα άλλαξε τα οικονομικά δεδομένα στην Ευρώπη αλλά και τον κόσμο. Οι δυο χώρες μεγάλοι παραγωγοί και προμηθευτές ενέργειας και επισιτιστικών προϊόντων δημιούργησαν σοβαρές αναταράξεις ιδίως στην Ευρώπη, με αποτέλεσμα την εκτόξευση του ενεργειακού κόστους και των βασικών ειδών διατροφής. Ο πληθωρισμός στην Ευρώπη καταγράφει επίπεδα ρεκόρ και πολυετή υψηλά ακόμα και σε οικονομίες διαφορετικής οικονομικής διάρθρωσης. Δεν είναι τυχαίο ότι στη Δανία καταγράφηκε υψηλό 37 ετών και στην Ισπανία ο πληθωρισμός προσέγγισε το 10% (9,8% τον Μάρτιο).
Αναπόφευκτα η Ελλάδα παρά την καλή πορεία της οικονομίας το 2021 με υψηλό ρυθμό ανάπτυξης (+8,3%), με εντυπωσιακή αύξηση των άμεσων ξένων επενδύσεων με καθαρές εισροές που ξεπέρασαν τα 5 δισ. ευρώ (έναντι 2,9 δισ. το 2020), υψηλό 20 ετών και επίσης εντυπωσιακή μείωση της ανεργίας κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες, θα βρεθεί αντιμέτωπη με προβλήματα που θα επηρεάσουν την αναπτυξιακή διαδικασία.
Η αρνητική επίδραση του πληθωρισμού και παρά την αναμενόμενη αύξηση του κατώτατου μισθού στο διαθέσιμο εισόδημα, θα περιορίσει την αύξηση της ιδιωτικής δαπάνης κάτι που αναπόφευκτα θα μετριάσει τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ. Η εκτόξευση του ενεργειακού κόστους αυξάνει το κόστος παραγωγής των επιχειρήσεων και σε συνδυασμό με τη μικρότερη κατανάλωση θα πληγεί η κερδοφορία τους. Ζητούμενο είναι επίσης κατά πόσον θα επηρεαστούν ανειλημμένες επενδυτικές αποφάσεις λόγω του κλίματος αβεβαιότητας που επικρατεί και κατά πόσον θα επηρεαστεί και ο τουρισμός δεδομένης της μείωσης της αγοραστικής δύναμης των επισκεπτών.
Από την άλλη υπάρχουν θετικές προσδοκίες: Η άρση των περιορισμών λόγω πανδημίας θα επιφέρει αύξηση της κινητικότητας, επιδρώντας θετικά στο τουριστικό ρεύμα. Ήδη φαίνεται σύμφωνα με τα στοιχεία, ότι οι προ-κρατήσεις για τη χώρα μας δεν έχουν επηρεαστεί, καθώς και ότι θα καταγραφεί αριθμός - ρεκόρ απευθείας πτήσεων από την Αμερική.
Η έναρξη των επενδυτικών έργων του εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, του οποίοι η πρώτη δόση ύψους 3,6 δισ. ευρώ, έχει ήδη εγκριθεί ύστερα από την ικανοποίηση 15 προαπαιτούμενων, ορόσημων και στόχων, όπως αποκαλούνται. Θα τονωθεί η απασχόληση με δεδομένο ότι ήδη τον Ιανουάριο του 2022 η χώρα είχε το χαμηλότερο ποσοστό ανεργίας από τον Ιούλιο του 2010 (12,8%) και τον χαμηλότερο αριθμό ανέργων από τον Μάρτιο του 2010 (587,1 χιλ.).
Σημαντική θετική συμβολή η συνεχιζόμενος ρυθμός αύξησης των εξαγωγών, που διατήρησαν τη δυναμική που είχαν αναπτύξει το 2021 με σημαντική άνοδο τον Φεβρουάριο κατά 24,5% για δεύτερο συνεχόμενο μήνα. Αρνητική παράμετρος η αύξηση του εμπορικού ελλείμματος κυρίως λόγω των αυξημένων τιμών των εισαγόμενων προϊόντων.
Σε ό,τι αφορά στο ελληνικό χρηματιστήριο, ξεκίνησε ιδιαίτερα θετικά από την αρχή της χρονιάς και η αντίδρασή του μετά τις 8 Μαρτίου που κατέγραψε τα τοπικά χαμηλά λόγω της πολεμικής σύρραξης, ήταν εξαιρετική συνεχίζοντας να διατηρεί τη θετική αυτονόμησή του από τις ξένες αγορές.
ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ
Κατ' αρχάς τα εξαιρετικά αποτελέσματα των εισηγμένων για το 2021 (Η ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ εμφάνισε το μεγαλύτερο τζίρο στην ιστορία της ελληνικής επιχειρηματικότητας στα 10,26 δισ. ευρώ) φαίνονται ότι θα αποτελέσουν υγιή βάση και για αυτήν τη χρονιά παρά τις μετριασμένες προσδοκίες για επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης που ίσως πλήξει την κερδοφορία αρκετών επιχειρήσεων. Οι χρηματικές διανομές που αναμένονται πιθανόν να είναι η καλύτερη επίδοση από το 2010. Μπορεί να έχει κάπως καμφθεί η αισιοδοξία των διοικήσεων λόγω της πολεμικής σύρραξης αλλά αν εξαιρέσει κανείς την ΕΕΕ οι ελληνικές εισηγμένες δεν έχουν ιδιαίτερη έκθεση στις χώρες που εμπλέκονται στον πόλεμο. Άλλωστε υπάρχουν πολλοί τομείς που δραστηριοποιούνται εισηγμένες, που ουδόλως επηρεάζονται από το αυξημένο κόστος ενέργειας.
Η Κριστίν Λαγκάρντ στη συνεδρίαση της Πέμπτης της ΕΚΤ τόνισε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία αυξάνει τους κινδύνους για ανάπτυξη και πληθωρισμό. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) διατήρησε αμετάβλητη τη νομισματική της πολιτική, όπως αναμενόταν, ενώ επιβεβαίωσε την προσδοκία για τερματισμό της αγοράς ομολόγων μέσω του προγράμματος APP το γ' τρίμηνο του 2022, νωρίτερα από ότι αναμενόταν, ενώ επιβεβαιώθηκε η στήριξη στην Ελλάδα εάν και εφόσον χρειαστεί.
Επιπροσθέτως και αυτό εξηγεί την κινητικότητα πολλών δεικτοβαρών τίτλων και την ανοδική δυναμική της αγοράς, πως στο δεύτερο μισό του Απριλίου ο ΜSCI θα προβεί σε rebalancing και θα πρόκειται για την πρώτη αναθεώρηση του δείκτη μετά την έξοδο των ρωσικών εταιρειών, ως αποτέλεσμα της εισβολής του στρατού του Πούτιν στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου.
Αυξημένες πιθανότητες εισόδου στους δείκτες διατηρούν η Εθνική Τράπεζα και ο Μυτιληναίος, μετά τις έκτακτες εισαγωγές των Alpha Bank και ΔΕΗ, που πραγματοποιήθηκαν μετά τις αντίστοιχες αυξήσεις κεφαλαίου. Όλες οι ήδη συμμετέχουσες στους δείκτες (JUMBO-OTE-ΟΠΑΠ-ΔΕΗ-ΕUROBANK- AΛΦΑ) εκτιμάται ότι θα μπορούσαν να ωφεληθούν από τα κεφάλαια που θα απελευθερωθούν από την έξοδο των ρωσικών εισηγμένων.
Τέλος, υπάρχουν και αναλυτές, όπως αυτοί της DZ BANK, που θεωρούν ότι ο Οίκος Standard & Poors στις 22 Απριλίου θα μπορούσε να αναβαθμίσει την πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας στο BB+ καθώς θεωρούν πως ότι καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα δεν έχει πετύχει μια τόσο μεγάλη βελτίωση του πιστωτικού προφίλ της.
