Ύστερα από την αύξηση του κόστους των πρώτων υλών και της ενέργειας, οι κατασκευαστικές εταιρίες καλούνται να διαχειριστούν και την άνοδο των επιτοκίων που επηρεάζει σημαντικά το μοντέλο χρηματοδότησης των έργων τους. ]
Σύμφωνα με το πρόσφατο δελτίο οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ, το κόστος δανεισμού λειτουργεί ως ένας επιπλέον παράγοντας αβεβαιότητας σε ένα ιδιαίτερα ευμετάβλητο περιβάλλον. Έτσι, βάσει της ίδιας ανάλυσης, η αύξηση του δανειακού κόστους αρχίζει να καταγράφεται ως προβληματισμός έστω και σε αρχικό ακόμη στάδιο.
Την ίδια στιγμή, οι επιπτώσεις από την αύξηση των επιτοκίων είναι διαφορετικές για κάθε εταιρεία. Για παράδειγμα, ορισμένοι κατασκευαστικοί όμιλοι έχουν εξασφαλίσει μακροπρόθεσμο ορίζοντα αποπληρωμής.
Κοινός όμως, παρονομαστής είναι το γεγονός ότι η αύξηση του κόστους χρήματος αλλάζει τα δεδομένα, υποχρεώνοντας τις εταιρείες να υποβάλουν προσφορές με χαμηλότερες εκπτώσεις σε ό,τι αφορά στα έργα που δημοπρατούνται ως δημόσια. Αντίστοιχα, στα ΣΔΙΤ η αύξηση των επιτοκίων αντανακλά στις ετήσιες καταβολές που εισπράττει ο ανάδοχος του έργου και είναι γνωστές και ως πληρωμές διαθεσιμότητας.
Αυτές καθορίζονται με βάση συγκεκριμένου επιτοκίου προεξόφλησης που συνδέεται άμεσα με αυτό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Με άλλα λόγια, η άνοδος των επιτοκίων έχει άμεση επίδραση στα περιθώρια κερδοφορίας των τεχνικών εταιριών, γεγονός που επιδεινώνεται επειδή η αύξηση των επιτοκίων συνήθως συνοδεύεται από αύξηση του πληθωρισμού και άρα από άνοδο του κόστους των δομικών υλικών. Με τη σειρά τους, οι προμηθευτές αυξάνουν τις τιμές λόγω του αυξημένου κόστους χρηματοδότησης.
Επίσης, οι κατασκευαστικές, που είναι λιγότερο προετοιμασμένες για να αντιμετωπίσουν το αυξημένο κόστος λόγω επιτοκίων, το αυξημένο κόστος χρήματος επηρεάζει άμεσα τη ρευστότητά τους. Όπως είναι γνωστό, οι ταμειακές ροές διασφαλίζουν ότι η κατασκευαστική εταιρεία διαθέτει επαρκές κεφάλαιο κίνησης για να λειτουργεί απρόσκοπτα. Ωστόσο, η αύξηση των επιτοκίων επηρεάζει σημαντικά τις ταμειακές ροές, δημιουργώντας ασφυκτικό περιβάλλον για τις εταιρείες που δυσκολεύονται να βρουν επιπρόσθετη ρευστότητα για να αποπληρώσουν τα δάνειά τους.
Αυτό με τη σειρά, σύμφωνα με τους αναλυτές, ενισχύει τις ανάγκες αναχρηματοδότησης των τεχνικών εταιρειών για τις οποίες μπορεί να αποτελέσει μονόδρομο η αναστολή επενδύσεων σε νέα projects. Το γεγονός αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει επιβράδυνση στον κατασκευαστικό κλάδο όπου, σύμφωνα με τον ΙΟΒΕ, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών αν και βελτιώθηκε σημαντικά τον Οκτώβριο, στις 110,4 μονάδες (από 97,9 μον. τον Σεπτέμβριο) είναι χαμηλότερος από τον αντίστοιχο περσινό (148,5 μονάδες). Αυτή η μεταβολή σχετίζεται κυρίως με τη σημαντική βελτίωση των προσδοκιών στα δημόσια έργα, που αντιστάθμισαν εν μέρει την επιδείνωση στις ιδιωτικές κατασκευές.
Τα αποτελέσματα λόγω της αύξησης του κόστους χρήματος είναι εμφανή στην Μεγάλη Βρετανία όπου η βιωσιμότητα αρκετών κατασκευαστικών εταιρειών κλυδωνίζεται λόγω των αυξήσεων των επιτοκίων της εκεί Κεντρικής Τράπεζας. Έτσι, το δημοτικό συμβούλιο στο Knowsley της Μ.Βρετανίας, αποφάσισε να παγώσει τα σχέδια για την κατασκευή ενός πολυκινηματογράφου, επειδή το κόστος αυξήθηκε κατά 5 εκατ. ευρώ εξαιτίας της αύξησης των επιτοκίων.
Στο Highland της Σκωτίας, το δημοτικό συμβούλιο αναθεωρεί επενδυτικό πλάνο 1 δισ. στερλίνων που είχε εγκρίνει τον περασμένο Δεκέμβριο οπότε τα επιτόκια βρίσκονταν σε χαμηλό επίπεδο. Μάλιστα, αν τα επιτόκια στην Αγγλία αυξηθούν στο 5%, εκτιμάται ότι το κόστος κατασκευής δημοτικού σχολείου στην περιοχή θα αυξηθεί κατά 121% ή κατά 50,7 εκατ. στερλίνες.
