Η φράση «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες» έχει ακουστεί ουκ ολίγες φορές το τελευταίο χρονικό διάστημα ακόμη και στο πλαίσιο της συνέντευξης τύπου που παραχώρησε ο πρωθυπουργός μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου Κορυφής. Αιτία; Άλλο να αποφασίζουν οι ηγέτες των ευρωπαϊκών χωρών ότι «πρέπει να δράσουμε για να ελεγχθεί η τιμή του φυσικού αερίου» και άλλο να ανακοινωθεί με ποιο τρόπο (και πότε) θα ενεργοποιηθούν τα μέτρα ελέγχου των τιμών. Ξεκινάει λοιπόν η… μεγάλη εβδομάδα του φυσικού αερίου.
Οι αγορές ως «προεξοφλητικός μηχανισμός» έχουν επηρεαστεί από τις προβλέψεις για ήπιο χειμώνα, από τις γεμάτες αποθήκες στην Ευρώπη σε ποσοστό άνω του 95%, αλλά και από τις ανακοινώσεις των Ευρωπαίων ηγετών για συμφωνία προκειμένου να ελεγχθεί η τιμή του φυσικού αερίου με παρεμβάσεις και στο σκέλος της ζήτησης και στο σκέλος της προσφοράς.
Τώρα όμως είναι η ώρα που οι αγορές θα δοκιμάσουν την αξιοπιστία των Ευρωπαίων. Αν οι ανακοινώσεις που θα γίνουν μετά την Σύνοδο των υπουργών Ενέργειας δεν πείσουν, είναι πιθανό η τιμή του φυσικού αερίου στο χρηματιστήριο του Άμστερνταμ να πάρει και πάλι την ανηφόρα. Άλλωστε, η εβδομάδα ξεκινάει με την τιμή του φυσικού αερίου στα 113 ευρώ που είναι και το χαμηλότερο επίπεδο από τον περασμένο Ιούνιο.
Για τα νοικοκυριά που ετοιμάζονται να ανάψουν τους καυστήρες του φυσικού αερίου για τη θέρμανση -καθώς πλέον ο Νοέμβριος είναι προ των πυλών- αυτό που απασχολεί είναι με ποια τιμή θα ξεκινήσει ο χειμώνας. Τα αποτελέσματα του διπλωματικού παιχνιδιού στην Σύνοδο των υπουργών Ενέργειας είναι προφανώς καθοριστικής σημασίας παράγοντας αλλά δεν είναι και ο μόνος.
O δεύτερος έχει να κάνει με την επιδοματική πολιτική που θα ακολουθηθεί για τον Νοέμβριο. Αν το φυσικό αέριο κλείσει τον Οκτώβριο στα σημερινά επίπεδα των 113 ευρώ ανά μεγαβατώρα, τα 700.000 νοικοκυριά που θερμαίνονται με το συγκεκριμένο καύσιμο θα πάρουν βαθιά ανάσα καθώς βάσει της τιμής στο χρηματιστήριο της Ολλανδίας (TTF) του προηγούμενου μήνα, τιμολογούνται τα νοικοκυριά τον επόμενο μήνα. Προφανώς, η πτώση από τα επίπεδα των 350 ευρώ του Αυγούστου ή των 200-250 ευρώ του Σεπτεμβρίου είναι εντυπωσιακή καθώς μόνο στις τελευταίες 30 ημέρες καταγράφεται αποκλιμάκωση άνω του 40%.
Από εκεί και πέρα, ο βασικός λόγος για τον οποίο η τιμή λιανικής του Οκτωβρίου έχει διαμορφωθεί στα 0,11-0,12 ευρώ ανά κιλοβατώρα, δεν είναι άλλος από την γενναία επιδότηση στην οποία προχώρησε η ΔΕΠΑ ύψους 9 λεπτών ανά κιλοβατώρα. Θα παραταθεί η επιδότηση με την ίδια τιμή και για τον Νοέμβριο; Πολλοί εκτιμούν ότι κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να συμβεί.
Πρώτον διότι η μείωση της τιμής του φυσικού αερίου μειώνει και τα έσοδα της ΔΕΠΑ (και κατά συνέπεια τα περιθώρια επιδοτήσεων). Και δεύτερον διότι είναι πολιτική επιλογή να υπάρξει «στροφή» στο πετρέλαιο θέρμανσης και να περιοριστεί η κατανάλωση φυσικού αερίου.
Από τη στιγμή που το φυσικό αέριο θα καθίσταται φθηνότερο από το πετρέλαιο θέρμανσης εξαιτίας των επιδοτήσεων, η λογική συνέπεια θα είναι να μειωθούν οι επιδοτήσεις. Πόσο; Θα ανακοινωθεί εντός των επόμενων ημερών. Ενδεχομένως οι ανακοινώσεις για το φυσικό αέριο να μην γίνουν μαζί με αυτές για το ηλεκτρικό ρεύμα προκειμένου να ξεκαθαρίσει προηγουμένως το τοπίο και την πορεία των τιμών του φυσικού αερίου στο χρηματιστήριο του Άμστερνταμ.
