Ο πρωτοφανής πολυήμερος καύσωνας σε συνδυασμό με τις καταστροφές στο δίκτυο που έχουν δημιουργήσει οι δασικές πυρκαγιές, έχουν ανεβάσει τη ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια πάνω από τις 430 γιγαβατώρες, συμπληρώνοντας το καρέ στο προϋπάρχον δίπτυχο των υψηλών τιμών δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων και του φυσικού αερίου.
Το αποτέλεσμα είναι οι τιμές χονδρεμπορικής στο ηλεκτρικό ρεύμα να έχουν κυριολεκτικά εκτοξευτεί και η τιμή της μεγαβατώρας στην χώρα μας σύμφωνα με στοιχεία του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας να καταγράφει τη μεγαλύτερη τιμή στην Ευρώπη.
Και μπορεί ο καύσωνας να υποχωρήσει, όπως και οι βλάβες στο δίκτυο να αποκατασταθούν σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα, όμως δεν αναμένεται το ίδιο για την αποκλιμάκωση των τιμών στα δικαιώματα εκπομπής ρύπων και του φυσικού αερίου, καθώς δεν φαίνεται να αναιρούνται άμεσα οι παράγοντες που οδήγησαν στην εκτίναξή τους.
-Καταρχήν πρέπει όλοι μας να καταλάβουμε ότι η ενεργειακή μετάβαση έχει κόστος. Το πρώτο μέρος αυτού του κόστους αποκαλύφθηκε όταν η πολιτική απόφαση της Ευρώπης να σπρώξει τους παραγωγούς προς τις ΑΠΕ, αύξησε τις τιμές των δικαιωμάτων ρύπων CO2 από τα 4 ευρώ/τόνο προ τριετίας, σε πάνω από 55 ευρώ σήμερα.
Ειδικά το τελευταίο εξάμηνο, ο ρυθμός της αύξησης είναι ραγδαίος. Αρκεί να αναφέρουμε ότι το πρώτο εξάμηνο του 2021 οι τιμές των δικαιωμάτων αυξήθηκαν κατά 43%, συγκριτικά με τα τέλη του 2020. Σημαντικό ρόλο σε αυτή την άνοδο έπαιξε η ανακοίνωση από την Ε.Ε. των αναθεωρημένων στόχων για μείωση κατά τουλάχιστον 55% των εκπομπών έως το 2030, με συνέπεια στο τέλος Ιουνίου τα δικαιώματα να ξεπεράσουν τα 58 ευρώ/ τόνο.
Όπως γίνεται κατανοητό, η ανοδική τάση των δικαιωμάτων ρύπων δεν πρόκειται να αντιστραφεί. Το αντίθετο μάλιστα, καθώς η προοπτική για ακόμη μικρότερη προσφορά δικαιωμάτων έως το 2030 αναμένεται να διπλασιάσει σχεδόν τις τιμές τους έως το τέλος της τρέχουσας 10ετίας.
Κάτω από αυτό το πρίσμα κατανοούμε ότι ειδικά κάθε φορά που θα επιστρατεύονται για περισσότερες ώρες οι λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ- λόγω άπνοιας για παράδειγμα- τόσο τα μεγαλύτερα κόστη για δικαιώματα ρύπων θα επιβαρύνουν την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος.
-Όσον αφορά τώρα τον δεύτερο βασικό παράγοντα της εκτίναξης του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας, το φυσικό αέριο έχει πάρει την σκυτάλη στην ηλεκτροπαραγωγή-μερίδιο άνω του 40%-με αυξητικές τάσεις τις ημέρες αυτές λόγω της αδρανοποίησης των αιολικών εγκαταστάσεων εξαιτίας της άπνοιας και της καταπόνησης των ηλεκτρονικών συστημάτων των φωτοβολταϊκών εξαιτίας των υψηλών θερμοκρασιών.
Δεδομένου όμως ότι η τιμή του έχει ξεπεράσει τα 40 ευρώ ανά μεγαβατώρα, η αυξημένη χρήση του φυσικού αερίου είναι μια ακριβή λύση τη δεδομένη χρονική στιγμή.
Γιατί δεν αναμένουμε σύντομα προσγείωση στις τιμές του φυσικού αερίου
Το πρόβλημα με το φυσικό αέριο είναι ότι από πλευράς πρόσθετης προσφοράς δεν υπάρχουν και πολλές εναλλακτικές. Βλέπετε, ο παρατεταμένος χειμώνας εξάντλησε τα αποθέματα της Ευρώπης, ενώ ο μεγαλύτερος προμηθευτής, η Ρωσία, στέλνει μικρότερες ποσότητες στην Ευρώπη σε σχέση με τα προ πανδημίας επίπεδα, σε μια απροκάλυπτη πίεση στην Ε.Ε προκειμένου να εγκρίνει τη λειτουργία του Nord Stream 2.
«Σφιχτοί» είναι και οι υπόλοιποι προμηθευτές φυσικού αερίου, καθώς προσπαθούν να ικανοποιήσουν πρώτα την αυξημένη εσωτερική ζήτηση μετά την άρση των lockdowns και επιπλέον καλούνται να εξυπηρετήσουν την εξαιρετικά υψηλή ζήτηση από την Ασία.
Και κάπως έτσι οι τιμές φυσικού αερίου στην Ευρώπη έχουν σκαρφαλώσει σε επίπεδα-ρεκόρ, με τους περισσότερους αναλυτές να εκτιμούν ότι θα πρέπει να περιμένουμε τις αρχές του 2022 προκειμένου να δούμε μια σχετική αποκλιμάκωση.
Όπως πάντα, για κάποιους το ποτήρι είναι μισογεμάτο. Για παράδειγμα μεγάλοι ενεργειακοί όμιλοι όπως ο γερμανικός όμιλος RWE και η γαλλική Engie SA, βλέπουν τα κέρδη τους να ίπτανται.
Για τις μικρότερες επιχειρήσεις όμως που βλέπουν την εκτίναξη των τιμολογίων ενέργειας να ανεβάζει κάθετα τα σταθερά κόστη τους, το ποτήρι είναι σίγουρα μισοάδειο.
Για δε τους καταναλωτές το ποτήρι είναι μάλλον εντελώς άδειο, καθώς όπως εξηγήσαμε οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας θα αργήσουν να αποκλιμακωθούν.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.