Ουδείς τρομάζει αυτή τη στιγμή για την εξέλιξη του δημοσίου χρέους παρά το γεγονός ότι αυτό έχει φτάσει να αναλογεί στο 207-208% του ΑΕΠ. Πολύ απλά διότι όλοι γνωρίζουν ότι το ετήσιο κόστος για την εξυπηρέτηση του χρέους δεν θα αυξηθεί ούτε το 2021 ούτε το 2022 και πιθανότατα ούτε μέχρι το 2030. Ποιος όμως μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν ανησυχεί για το ιδιωτικό χρέος των 235 και πλέον δισεκατομμυρίων ευρώ;
Οι βραχυπρόθεσμες αναστολές πληρωμών, το «πάγωμα» των δόσεων των στεγαστικών και λοιπών δανείων –από χθες έχουμε και περισσότερο «πάγωμα» μετά την σχετική απόφαση της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών- αλλά και η μετάθεση πληρωμών για αργότερα, διευκολύνει προσωρινά αλλά δημιουργεί ένα εκρηκτικό κοκτέιλ για αργότερα.
Τα 800 εκατομμύρια ευρώ των ασφαλιστικών εισφορών που πρέπει να πληρώσουν οι αυτοαπασχολούμενοι για να κλείσουν οριστικά τις εκκρεμότητες του 2019, δεν καταβλήθηκαν στο δίμηνο Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου αλλά θα πρέπει να πληρωθούν από τον Μάρτιο μέχρι τον Ιούλιο του 2021. Στο ίδιο διάστημα όμως, θα πληρώνονται και οι τρέχουσες ασφαλιστικές εισφορές του 2021 αλλά και οι ασφαλιστικές εισφορές της πανδημίας που επίσης θα έχουν ανασταλεί και θα πρέπει να πληρωθούν από τον Απρίλιο του 2021 και μετά. Αντίστοιχη η εικόνα και με τους φόρους. Φόροι της περιόδου Μαρτίου – Δεκεμβρίου 2020, αναστέλλονται για να πληρωθούν από τον Απρίλιο του 2021 και μετά είτε σε 12 άτοκες είτε σε 24 έντοκες δόσεις (με επιτόκιο 2,5%).
Ποιο όμως θα είναι το αποτέλεσμα; Ότι και αυτές οι υποχρεώσεις, θα συμπέσουν χρονικά με τις τρέχουσες υποχρεώσεις του 2021. Αν φανταστεί κανείς τι θα πρέπει να πληρώσει τον επόμενο Σεπτέμβριο, θα μελαγχολήσει : φόρο εισοδήματος 2021, ΕΝΦΙΑ 2021, δόση οφειλών πανδημίας, δόση παλαιότερων οφειλών, ασφαλιστικές εισφορές 2021, δόση ρύθμισης ασφαλιστικών εισφορών πανδημίας κ.ο.κ.
Όσο για το «μέτωπο» των τραπεζών; Το πάγωμα του δανείου, διευκολύνει σε αυτή τη φάση – και θα διευκολύνει μέχρι τον Μάρτιο μετά και τη σχετική ανακοίνωση που εκδόθηκε χθες από την ΕΕΤ αλλά το πρόβλημα θα επανέλθει μετά την ολοκλήρωση της περιόδου αναστολής. Τι συμβαίνει με μια δόση στεγαστικού δανείου αν η εξυπηρέτηση «παγώσει» για 9 μήνες; Πολύ απλά αυξάνεται η δόση για όλο το υπολειπόμενο διάστημα μέχρι την πλήρη αποπληρωμή της οφειλής κάτι που μπορεί να αποφευχθεί μόνο αν αυξηθεί η διάρκεια αποπληρωμής.
Το οικονομικό επιτελείο έχει πλήρη γνώση της κατάστασης. Μεταθέτει όμως την λήψη των αποφάσεων για την κατάλληλη στιγμή. Προς το τέλος Μαρτίου, όταν θα αρχίσει να φαίνεται πιο καθαρά το φως στην άκρη του τούνελ, θα γίνει η οριστική αποτίμηση της κατάστασης και θα ληφθούν αποφάσεις. Ήδη, οι αναστολές πληρωμών στην εφορία θα «μεγαλώσουν» μέσα στον Δεκέμβριο. Το ποσό που θα παραμείνει σε εκκρεμότητα, θα ξεπεράσει τα 2 δις. ευρώ. Θα είναι δηλαδή σαν να πρέπει να πληρωθεί το 2021 άλλος ένας ΕΝΦΙΑ. Μπορεί να το «σηκώσει» αυτό το βάρος μια αγορά που θα αρχίσει να βγαίνει από μια πολύμηνη οικονομική καταστροφή; Είναι τόσο πολλές πλέον οι εκκρεμότητες, που μπορούν να διευθετηθούν μόνο με έναν τρόπο: πολλές και μικρές δόσεις.