Η πρόκληση για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας είναι τεράστια. Η ενεργειακή κρίση, ο πόλεμος στην Ουκρανία, η πράσινη ανάπτυξη, απαιτούν αλλαγή ταχύτητας. Κορυφαία προτεραιότητα οι νέες υποδομές για να σηκώσουν ως το 2030 μια αδιανόητη επιπλέον ποσότητα ΑΠΕ, ίση με 650 GW, όσο σχεδόν η παραγωγή αιολικής ενέργειας ολόκληρου του πλανήτη!
Σε αυτό το νέο περιβάλλον, η ανάληψη της θέσης του αντιπροέδρου της Eurelectric, της ένωσης των ευρωπαϊκών εταιρειών ενέργειας, από τον Ceo της ΔΕΗ Γιώργο Στάσση, δεν είναι μικρό πράγμα. Βάζει την επιχείρηση στην καρδιά των ενεργειακών εξελίξεων. Στο στενό εκείνο πυρήνα των συνομιλητών της Ευρωπαικής Επιτροπής, όπου λαμβάνονται οι αποφάσεις, συνάπτονται συμμαχίες και χαράσσονται οι πολιτικές του αύριο. Εκεί όπου εν πάσει περιπτώσει η Ελλάδα μέχρι πρότινος απουσίαζε.
Είναι σαν ξαφνικά η χώρα, μέσω της ΔΕΗ που πριν μια τετραετία βρισκόταν μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας όχι μόνο να μπαίνει στο «πιλοτήριο» της Ευρώπης, αλλά και να αποκτά λόγο στις πιο κρίσιμες ενεργειακές αποφάσεις. Για τους γνώστες του χώρου, η Eurelectric δεν είναι ένας απλός συντεχνιακός φορέας, που το μόνο που κάνει είναι να εκπροσωπεί τα στενά αιτήματα του κλάδου. Με πάνω από 3.500 ενεργειακές εταιρείες ως μέλη δεν συνδιαλέγεται απλώς με την Κομισιόν, παρά συνδιαμορφώνει με τις Βρυξέλλες τις αποφάσεις για την αγορά, κυρίως για τα μεγάλα θέματα της ενεργειακής μετάβασης και της πράσινης ανάπτυξης.
Κι όμως την ίδια στιγμή που η ΔΕΗ ετοιμάζεται να μπει στο κλειστό κλαμπ που καθορίζει το αύριο, ο Αλέξης Τσίπρας επαναλάμβανε από τα Χανιά το γνωστό ποίημα περί «αισχροκέρδειας» και επιστροφής της στο Δημόσιο. Λες και μια κρατική ΔΕΗ, για την οποία επί ΣΥΡΙΖΑ ο ορκωτός εκτιμητής προειδοποιούσε ακόμη και με κίνδυνο λουκέτου, θα έκανε κάτι διαφορετικό απ’ αυτό που κάνει σήμερα η επιχείρηση. Λες και θα πούλαγε σε τιμές κάτω του κόστους. ‘Η θα αγόραζε φθηνότερα το αέριο και θα έκανε κι άλλες επενδύσεις. Με τι κεφάλαια; Ποιοι επενδυτές θα τη στήριζαν; Κανείς φυσικά.
Και ενώ ο Αλέξης επιμένει στις λογικές του 3%, σερβίροντας το ίδιο ξαναζεσταμένο πιάτο, η ΔΕΗ μπαίνει σε μια νέα εποχή. Στην ευρωπαϊκή πίστα της χάραξης του οράματος για μια «καθαρή» ενεργειακή αυτονομία της Ηπείρου εν μέσω ιστορικών προκλήσεων. Όπου οι αυξημένες ανάγκες για ενέργεια που αναμένεται να διπλασιαστούν μέχρι το 2050 και η απανθρακοποίηση απαιτούν τεράστιες συστημικές αλλαγές. Και που για να επιτευχθεί το στοίχημα του εξηλεκτρισμού παντού, δηλαδή και στις ρυπογόνες μεταφορές, απαιτείται κάθε χρόνο μέχρι το 2030 διπλασιασμός των επενδύσεων ΑΠΕ.
Ένα κολοσσιαίο επίτευγμα για την επόμενη επταετία, που όπως ανέφερε στο συνέδριο που διοργάνωσε χθες στις Βρυξέλλες η Eurelectric, ο νέος της αντιπρόεδρος και Ceo της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης, «προϋποθέτει μεγαλύτερες ταχύτητες στις αδειοδοτήσεις, νέα μεγάλα δίκτυα, άφθονα υλικά, ισχυρές αλυσίδες εφοδιασμού και κυρίως διαχείριση ενός πολύ πιο ογκώδους και σύνθετου συστήματος».
Το παγκόσμιο ενεργειακό τοπίο αλλάζει ριζικά. Η Ευρώπη βρίσκεται υπό πίεση, τα επόμενα χρόνια θα πρέπει να συνδεθούν στα κορεσμένα δίκτυα αδιανόητα φορτία από ανανεώσιμες πηγές και ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Ασύλληπτη πρόκληση χωρίς εκσυγχρονισμό των υποδομών και πολλές χιλιάδες νέα συστήματα αποθήκευσης. Η επίτευξη των στόχων είναι εφικτή μόνο με ένα σταθερό επενδυτικό πλαίσιο, το κόστος του οποίου, οι κίνδυνοι και τα οφέλη του θα πρέπει να εξηγηθούν εξαντλητικά στις ευρωπαϊκές κοινωνίες, ώστε να γίνουν σύμμαχοι στην προσπάθεια, μέρος της οποίας αποτελεί πλέον και η ΔΕΗ, μέσω του νέου ευρωπαϊκού της ρόλου.
Και αν κάτι εντυπωσιάζει δεν είναι απλώς η διάκριση που συνεπάγεται η ανάληψη της θέσης της αντιπροεδρίας από τον επικεφαλής της σε ένα πανίσχυρο επιχειρηματικό φορέα. Ούτε απομονωμένα από τη μεγάλη εικόνα η μεγάλη εξαγορά της Enel στη Ρουμανία ή το γεγονός ότι στο μετοχικό της κεφάλαιο συμμετέχουν κορυφαίοι επενδυτές όπως οι CVC, Blackrock, Oak Hill.
Είναι η αλλαγή του συνολικού υποδείγματος. Η άλλη αντίληψη που έχει πλέον για το ρόλο της, ότι ωριμάζει, διεθνοποιείται, συντονίζεται με τον σφυγμό της νέας εποχής, ότι σε μια εποχή που ο έλεγχος ενεργειακών πόρων στο εξωτερικό ισοδυναμεί με γεωπολιτική ισχύ, η ΔΕΗ έμαθε να παίζει ακριβώς αυτό το παιχνίδι. Ότι συνδέει πλέον την Ελλάδα με τον έξω κόσμο.
Γι' αυτό ακριβώς και η αντίληψη που συνεχίζει να έχει ο ΣΥΡΙΖΑ για την επιχείρηση έρχεται σε τόσο κραυγαλέα αντίθεση με την κοινή λογική, που αν δεν απευθύνονταν στη μήτρα του 3% και τους θύλακες τους βαθέως κράτους τους οποίους θέλει να συσπειρώσει, θα πίστευε κανείς ότι εξυπηρετεί άλλα συμφέροντα.
