Η εξαγορά της Viva Wallet από τη JP Morgan Chase, η εξαγορά της Accusonus από την Meta / Facebook, καθώς και η εξαγορά της Pollfish από την Protégé, αποδεικνύουν σήμερα ότι υπάρχει και μια άλλη Ελλάδα, που πολλές φορές επισκιάζεται, από την αρνητική περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Είναι η Ελλάδα των startups, των καθαρών μυαλών και των ανθρώπων, που δημιουργούν, ρισκάρουν και πετυχαίνουν. Είναι η Ελλάδα της καινοτομίας, της ψηφιακής τεχνολογίας, της προσπάθειας και της ανάπτυξης. Είναι η Ελλάδα των εξειδικευμένων επενδυτών, που αναζητούν ευκαιρίες και στηρίζουν εγχειρήματα. Είναι η Ελλάδα των καλοπληρωμένων θέσεων απασχόλησης και της μετοχικής συμμετοχής των εργαζομένων.
Μέχρι πριν από λίγα χρόνια ο όρος startup ή νεοφυής επιχείρηση, ήταν άγνωστος στη χώρα μας. Τι είναι όμως μία startup; Είναι μια νέα μορφή επιχειρηματικότητας, που φέρνει μια σειρά από σημαντικές αλλαγές στα επιχειρηματικά δρώμενα, όπως τα γνωρίζαμε μέχρι σήμερα. Οι startups είναι επιχειρήσεις που ξεκινούν με ελάχιστους οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους και που αναπτύσσονται ραγδαία, με σκοπό να καταλήξουν σε εντυπωσιακές κερδοφορίες και υπεραξίες.
Το κυρίαρχο συστατικό της startup φιλοσοφίας, δεν είναι άλλο από την καινοτομία! Ο πυρήνας μίας νεοφυούς επιχείρησης είναι η αναζήτηση καινοτόμων λύσεων υπό τη μορφή προϊόντων ή υπηρεσιών, και η εναρμόνιση τους με ένα πρωτοποριακό επιχειρηματικό σχέδιο και ένα πρότυπο μοντέλο λειτουργίας.
Μια startup έχει τη δυναμική να μεγαλώσει με εκθετικούς ρυθμούς, παρά να ακολουθήσει μια συμβατική γραμμική πορεία ανάπτυξης. Ταυτόχρονα μια startup, κινείται σε καινοτόμα πεδία που δεν έχουν δοκιμαστεί στις αγορές, υπό τη μορφή υπηρεσιών και προϊόντων.
Είναι όλες οι startups επιτυχημένες; Ασφαλώς και όχι. Το 50% των startups, εγκαταλείπουν την προσπάθεια τους μέσα στους πρώτους 36 μήνες. Και αυτό συμβαίνει, είτε επειδή το επιχειρηματικό πλάνο στην πορεία αποδεικνύεται ανεφάρμοστο, είτε επειδή το τελικό προϊόν ή η τελική υπηρεσία δεν καταφέρνει τα αναμενόμενα, είτε επειδή η startup, δεν πετυχαίνει να προσελκύσει τα αναγκαία κεφάλαια για να συνεχίσει απρόσκοπτα την ανάπτυξη της.
Αλλά και κεφάλαια να βρει, δεν είναι σίγουρο ότι η startup θα επιτύχει. Σύμφωνα με την έκθεση του αμερικανικού Startup Genome's 2019, μόλις η 1 στις 10 ή στις 12 startups, καταφέρνει να καταλήξει σε μια επιτυχημένη επιχείρηση.
Οι λόγοι της αποτυχίας ποικίλουν. Όπως βλέπουμε στο ακόλουθο γραφικό, το 34% αποτυγχάνει να παραδώσει ένα προϊόν που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της αγοράς, το 22% έχει προβλήματα με το μάρκετινγκ του προϊόντος, το 18% παρουσιάζει εσωτερικά προβλήματα, το 16% έχει χρηματοδοτικό πρόβλημα, το 6% παρουσιάζει τεχνικά προβλήματα, το 2% έχει λειτουργικά προβλήματα και το 2% αντιμετωπίζει προβλήματα νομικής φύσεως.
Οι startups, που στην πορεία επιτυγχάνουν να βρουν χρηματοδότηση από venture capitals και εξειδικευμένους επενδυτές, έχουν ασφαλώς περισσότερες πιθανότητες να επιτύχουν, από τις αντίστοιχες startups που βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο. Όμως και εδώ, τα ποσοστά δίνουν την πραγματική εικόνα των δυνατοτήτων επιτυχίας. Όπως φαίνεται και στο ακόλουθο γραφικό, το 75% των επενδυτών που συμμετέχουν σε αυτά τα σχήματα δεν παίρνουν πίσω το σύνολο των καταβεβλημένων των κεφαλαίων τους. Και το 30% με 40% των επενδυτών χάνουν το σύνολο της αρχικής κεφαλαιακής συμμετοχής τους.
Όπως φαίνεται και στο ακόλουθο γράφημα, από τα 100 startups στα οποία συμμετέχουν εξειδικευμένοι επενδυτές, μόλις τα 10 πετυχαίνουν. Και από αυτά, μόνο το 1 καταφέρνει να γίνει Μονόκερος, δηλαδή να αποτιμηθεί πάνω από $1 δισ. όπως πέτυχε η Viva Wallet.
Τι σημαίνει η επέλαση των αμερικανικών εταιρειών στο χώρο των ελληνικών startups; Σημαίνει ότι η JP Mοrgan Chase, η Meta / Facebook και η Protégé, βρήκαν σε αυτές τις ελληνικές εταιρείες που εξαγόρασαν, κάποιες λύσεις και κάποιες συνέργειες, που δεν βρήκαν πουθενά αλλού στον κόσμο. Σημαίνει ότι η καινοτομία και η τεχνολογική ανάπτυξη της Viva Wallet, της Accusonus, καθώς και της Pollfish, τους κέντρισαν το ενδιαφέρον και αποτελούν πλέον στοιχεία της ανάπτυξης των αμερικανικών κολοσσών.
Τι σημαίνουν αυτά τα τρία deals για την ελληνική οικονομία; Η θεωρία λέει ότι οι ζωντανές οικονομίες και αγορές είναι αυτές στις οποίες γίνονται deals. Η Ελλάδα εισέρχεται στο στόχαστρο και άλλων διεθνών οίκων, που έχουν ενεργοποιημένα τα ραντάρ τους, αναζητώντας επενδυτικές και επιχειρηματικές ευκαιρίες. Επομένως, η Ελλάδα αρχίζει να αποκτά την εικόνα ενός “startup nation”, δηλαδή ενός έθνους που μπορεί να γεννά startups. Μιας χώρας που μπορεί να αντλεί με πιο εύκολο τρόπο κεφάλαια, να προσελκύει μεγαλύτερες επενδύσεις, να δημιουργεί νέες καριέρες και καλοπληρωμένες θέσεις απασχόλησης και να δίνει χώρο στην καινοτομία και στην επιχειρηματικότητα.
Παράλληλα, τα τρία αυτά εμβληματικά deals, πιθανότατα να μεταβάλουν σε σημαντικό βαθμό τον τρόπο σκέψης των πολιτών, να δημιουργήσουν νέα πρότυπα και να οδηγήσουν την κοινωνία στο να διαμορφώσει νέες διαφορετικές τάσεις και προσεγγίσεις απέναντι στην καινοτομία, στην τεχνολογία, στην επιχειρηματικότητα και στην ανάπτυξη.
Τα παραδείγματα της Viva Wallet, της Accusonus και της Pollfish δεν είναι τα μόνα. Είχε προηγηθεί το deal της Beat με την Daimler. Υπάρχουν και άλλες startups που έπονται. Η Skroutz, η Blueground, η Workable, η Aisera, η Hellas Direct, η Oimilia, η Persado, η Epignosis, η Prosperty, η Roadcube, η Dog Bakery, η Flexcar, η DeepSea Technologies, η Workathlon, η BibeCoffee, η Syncbnb, η GX Block Energy, η Biopix Dna Technology είναι μερικές από τις ελληνικές startups που συνθέτουν αυτό το καινοτόμο οικοσύστημα.
Ένα οικοσύστημα που αξίζει να αποτελέσει την εικόνα της Ελλάδας του 2022. Η επιτυχία αυτού του οικοσυστήματος, είναι και επιτυχία της Ελλάδας. Το μέλλον αυτών των startups, ταυτίζεται με το μέλλον της Ελλάδας, που πρέπει να προσφέρει ευκαιρίες στους νέους ανθρώπους που θέλουν να προοδεύσουν, που πρέπει να προσφέρει νέες εξειδικευμένες και καλοπληρωμένες θέσεις απασχόλησης και που πρέπει να προσφέρει όλα τα εφόδια για την παραγωγή πλούτου και ευημερίας.
Θα κλείσω το άρθρο με μια αναφορά στα καυστικά, αλλά αληθινά λόγια ενός γκουρού των startups στη χώρα μας: «Τα startups πάνε καλά, γιατί δεν έχουν την παραμικρή επαφή, με το δημόσιο και το κράτος».