Την Πέμπτη 9 Ιουνίου τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θα συνεδριάσουν στην Ολλανδία, σε μία συνάντηση που αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη βαρύτητα καθώς ο πληθωρισμός καλπάζει και η Κριστίν Λαγκάρντ δέχεται πιέσεις να αναλάβει δράση. Οι αποφάσεις για την αύξηση των επιτοκίων και τον τερματισμό του QE θα ληφθούν στη… φωλιά των γερακιών, αφού ο Ολλανδός κεντρικός τραπεζίτης Κλάας Νοτ, θεωρείται το πιο σκληροπυρηνικό μέλος της ομάδας των «γερακιών», ήτοι των στελεχών της ΕΚΤ που τάσσονται υπέρ της ταχύτερης σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής.
Μετά τις επιθετικές κινήσεις των κεντρικών τραπεζών σε Αμερική και Μ. Βρετανία, το ενδιαφέρον στρέφεται στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα όπου τελευταία τα γεράκια κερδίζουν έδαφος και αρκετά από τα «περιστέρια» συμφωνούν στην αλλαγή πλεύσης. Το επικρατέστερο σενάριο μέχρι σήμερα προέβλεπε ότι η ΕΚΤ θα προχωρούσε σε αύξηση του επιτοκίου αποδοχής καταθέσεων κατά 25 μονάδες βάσης στο -0,25% τον Ιούλιο και σύντομα θα το ανέβαζε στο 0%, δίνοντας τέλος στην εποχή του δωρεάν χρήματος.
Νεότερα στοιχεία, ωστόσο, δείχνουν ότι ο πληθωρισμός καλπάζει σε ολόκληρη την Ευρώπη και σε ορισμένες χώρες ξεπερνά κατά πολύ το 10%, με αποτέλεσμα τα επιχειρήματα υπέρ μίας ταχύτερης αύξησης να έχουν ενισχυθεί σημαντικά. Σε αυτό το πλαίσιο, δεν αποκλείεται να δούμε πιο επιθετικές κινήσεις, είτε υπό τη μορφή αύξησης κατά 50 μονάδες βάσης τον Ιούλιο, είτε με μία ταχύτερη αύξηση 25 μονάδων βάσης τον Ιούνιο και μία αντίστοιχη τον Ιούλιο.
Στην περίπτωση που η πρώτη αύξηση γίνει τον Ιούλιο, τότε αναμένονται άλλες δύο έως το τέλος του έτους, με το επιτόκιο καταθέσεων να περνάει σε θετικό έδαφος για πρώτη φορά τα τελευταία 10 χρόνια, από τις 11 Ιουλίου του 2012 όταν μειώθηκε από το 0,25% στο 0%. Το επιτόκιο καταθέσεων έγινε αρνητικό (-0,10%) στις 11 Ιουνίου του 2014 και μειώθηκε στο -0,50% τον Σεπτέμβριο του 2019.
Χαμηλή είναι, ωστόσο, η ορατότητα για το πως θα κινηθεί η ΕΚΤ το 2023. Και αυτό γιατί οι προβλέψεις των αναλυτών επιμένουν ότι ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει ταχύτατα τον επόμενο χρόνο που σημαίνει ότι μπορεί να σταματήσουν οι αυξήσεις επιτοκίων.
Όσον αφορά το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων, αυτό αρχικά ήταν προγραμματισμένο να ολοκληρωθεί προς το τέλος του 2022 και όσο μεγάλωνε η απειλή του πληθωρισμού το τέλος του ερχόταν πιο κοντά. Η τελευταία αναφορά της Λαγκάρντ ήταν για τερματισμό του QE τον Σεπτέμβριο. Όμως οι συνθήκες αλλάζουν με απίστευτη ταχύτητα και η χιονοστιβάδα του πληθωρισμού έχει ήδη πλήξει τα εισοδήματα των Ευρωπαίων. Με τα γεράκια, λοιπόν, να έχουν πλέον το πάνω χέρι, είναι πολύ πιθανό να ανακοινωθεί στη συνεδρίαση της 9ης Ιουνίου στην Ολλανδία η λήξη του QE από τον Ιούλιο.
Πληροφορίες από τη Φρανκφούρτη αναφέρουν ότι οι κεντρικοί τραπεζίτες ανησυχούν περισσότερο για την ακρίβεια που βρίσκεται σε εξέλιξη λόγω της ανόδου του πληθωρισμού, παρά για τον κίνδυνο μιας παρατεταμένης οικονομικής επιβράδυνσης ή μιας ύφεσης. Η στόχευση των μελών του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ είναι να μειώσουν τον πληθωρισμό παρά το γεγονός ότι αναγνωρίζουν πως πρόκειται για ένα εξωγενές φαινόμενο και παρά τις φωνές που προειδοποιούν για αυξημένο κίνδυνο ύφεσης.
Η εκτίμηση που κυριαρχεί αυτή τη στιγμή είναι του επικεφαλής οικονομολόγου της ΕΚΤ, Φίλιπ Λέιν, σύμφωνα με την οποία οι οικονομικές επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία θα επιβραδύνουν την ανάκαμψη αλλά δεν θα την εκτροχιάσουν. Ο Λέιν υποστηρίζει ότι κυρίως ο αντίκτυπος του πολέμου γίνεται αισθητός σε τιμές και κόστη και όχι σε παραγγελίες και παραγωγή και ότι το περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού ενδεχομένως βοηθά να δεχθούν οι καταναλωτές υψηλότερες τιμές, γεγονός που θα προστατεύσει τις πωλήσεις και τα εταιρικά κέρδη.
