Του Γιώργου Φιντικάκη
Τα μηνύματα των Ευρωπαίων προς την Αθήνα να μη διανοηθεί να πάρει πίσω ψηφισμένα μέτρα, όπως μειώσεις σε συντάξεις και αφορολόγητο, πληθαίνουν καθημερινά. Όπως όμως πληθαίνουν και οι εκτιμήσεις ότι τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους που θα αποφασίσουν για την Ελλάδα οι δανειστές στο Eurogroup της 21ης Ιουνίου, δεν θα είναι γενναία. Και ότι για μια ακόμη φορά θα κλωτσήσουν το τενεκεδάκι του χρέους λίγο παρακάτω, στη λογική ότι αφού μπορούμε να το εξυπηρετούμε με τα υπερπλεονάσματα, δεν μας χρειάζεται σημαντική μείωση.
Το είπε όσο πιο ξεκάθαρα μπορούσε σήμερα ο επικεφαλής του ESM, Κ. Ρέγκλινγκ στο συνέδριο του Economist, υποστηρίζοντας ότι “δεν είναι δυνατόν να προβλεφθούν σε αυτό το στάδιο όλα τα μακροπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους”. Δήλωση που ερμηνεύεται ως “βολευτείτε προς το παρόν με τα μεσοπρόθεσμα μέτρα, και μετά το 2022 το ξανασυζητάμε”.
Σαν κατεύθυνση, ότι τα μέτρα μείωσης του χρέους παραπέμπονται στις ελληνικές καλένδες, έχει διαφανεί εδώ και καιρό. Το έκανε σαφές προ ημερών, δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας «Sueddeutsche Zeitung» που ανέφερε ότι η γερμανική κυβέρνηση είναι έτοιμη να στηρίξει την Ελλάδα με ένα μαξιλάρι δισεκατομμυρίων, αντί ενδεχόμενης ελάφρυνσης του χρέους.
Στο ίδιο μήκος κύματος, και οι προ ημερών δηλώσεις Ρέγκλινγκ ότι κακώς επικεντρώνεται τόσο πολύ η δημόσια συζήτηση στα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, όταν αυτό που θα πείσει τις αγορές είναι η προσήλωση στις μεταρρυθμίσεις. Εξάλλου προχθές στο πλαίσιο δείπνου για τα 90 χρόνια της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών, ο επικεφαλής του ESM ενίσχυσε την αίσθηση ότι τα μακροπρόθεσμα μέτρα για το χρέος έχουν ήδη μπει στο συρτάρι. Συγκεκριμένα εξέφρασε αισιοδοξία για την επίτευξη συμφωνίας στο Eurogroup της 21ης Ιουνίου αναφορικά με τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, όμως “εφόσον αυτά χρειάζονται”, όπως είπε, και υπό την προϋπόθεση υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων.
Ετσι αυτό που μένει τελικά είναι η μόνιμη επωδός των Ευρωπαίων για προσήλωση στις μεταρρυθμίσεις. Μετά τις χθεσινές προειδοποιήσεις του Ολλανδού επικεφαλής του Euroworking Group Χ. Φάιλμπριφ, τη σκυτάλη πήραν σήμερα από το βήμα του Economist οι Κοστέλο (Κομισιόν) και Τζαμαρόλι (ESM).
“Δεν μου αρέσει να ακούω ότι η Ελλάδα γυρίζει σελίδα”, είπε με νόημα ο Ν. Τζαμαρόλι από τον ESM, προσθέτοντας ότι η Ελλάδα χρειάζεται “μεταρρυθμίσεις, μεταρρυθμίσεις, και μεταρρυθμίσεις για να διασφαλιστεί η ανάπτυξη”. Στο ίδιο μήκος κύματος και ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στους θεσμούς, Ντέκλαν Κοστέλο που όχι μόνο εστίασε στην ανάγκη συνέχισης των μεταρρυθμίσεων, αλλά και τόνισε ότι “η Ελλάδα πρέπει να επιδείξει φιλοδοξία για τις νέες μεταρρυθμίσεις”.
Η άλλη βέβαια μόνιμη επωδός των Ευρωπαίων είναι η γενικόλογη επισήμανση ότι η χώρα χρειάζεται μια εμπροσθοβαρή μείωση του χρέους, προκειμένου να περάσει σε διατηρήσιμη ανάπτυξη. Ετσι ο Κοστέλο επανέλαβε από το βήμα του Economist ότι “η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποστηρίζει μια σημαντική εμπροσθοβαρή μείωση του ελληνικού χρέους”, ενώ για την ανάγκη “μιας δίκαιης συμφωνίας που θα διευθετεί τη βιωσιμότητα του χρέους, σε βαθμό που να το καθιστά ρεαλιστικό και να μειώνει τα ρίσκα”, έκανε λόγο ο εκπρόσωπος της ΕΚΤ στους θεσμούς Φραντσέσκο Ντρούντι.
Πιο σαφής απ' όλους ωστόσο ήταν ο αναπληρωτής διευθυντής του Ευρωπαϊκού Τομέα του ΔΝΤ Φίλιπ Γκέρσον. Επανέλαβε ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο, είπε πως απαιτείται άμεσα η εμπροσθοβαρής ελάφρυνσή του, “χωρίς πολλά εάν και εφόσον”, και τόνισε ως χωρίς κάποια γενναία ρύθμιση, το βάρος του χρέους, αργά ή γρήγορα, θα εκτροχιάσει ξανά την Ελλάδα.
Στην πράξη η Γερμανία δεν θέλει να φανεί πως είναι εκείνη που δυναμιτίζει τη συζήτηση, γι' αυτό και συνδέει την ελάφρυνση στο χρέος με το μαξιλάρι ασφαλείας. Και ενώ ΔΝΤ και Ευρωπαϊκοί θεσμοί υποστηρίζουν την επέκταση των δανείων του EFSF έως και 15 έτη, το Βερολίνο ανακόπτει τις πιέσεις αυτές, αντιπροτείνοντας στην Ελλάδα να επιλέξει το πόσα χρήματα θα τραβήξει από τα αδιάθετα 25 δισ. ευρώ του προγράμματος του ESM συνδέοντας το ποσό αυτό με τα χρόνια επιμήκυνσης των δανείων του EFSF. Επιδιώκει έτσι να καλυφθεί η εξυπηρέτηση όλων των δόσεων των δανείων προς την Ελλάδα έως και το 2022 με ένα μεγάλο μαξιλάρι, το οποίο ωστόσο θα αυξήσει περαιτέρω το ύψος του χρέους. Κάτι που δεν θα συνέβαινε αν η χώρα έπαιρνε μια προληπτική γραμμή πίστωσης, η οποία θα προσμετρούνταν στο χρέος, μόνο εφόσον χρησιμοποιούνταν.
