Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Δεν θα μπορούσε να ξεκινήσει με καλύτερο τρόπο το 2020 για την ελληνική οικονομία και τα καλύτερα φαίνεται πως είναι μπροστά μας. Η Fitch διέψευσε τις… κασσάνδρες που τις δύο προηγούμενες εβδομάδες τόνιζαν σε κάθε ευκαιρία ότι ο οίκος θα αναβάθμιζε μόνο το outlook της Ελλάδας και έδωσε στο ελληνικό αξιόχρεο την πολυπόθητη ώθηση. Αμέσως μετά, και σε συνδυασμό με την παγκόσμια ανησυχία για τον κορονοϊό, που οδήγησε τους επενδυτές σε τίτλους της Ευρωζώνης, τα ελληνικά ομόλογα σημείωσαν νέο εντυπωσιακό ράλι με την απόδοση του 10ετούς να καταγράφει νέο ιστορικό χαμηλό στο 1,13%.
Η έκδοση 15ετούς ομολόγου από το ελληνικό δημόσιο αποτελεί το… κερασάκι στην τούρτα των θετικών εξελίξεων με τη ζήτηση να ξεπερνά κάθε προσδοκία. Η άντληση 2,5 δισ. με επιτόκιο 1,88% για 15 χρόνια αποτελεί ιστορική στιγμή. Πρόκειται για ένα τεράστιο βήμα για την πλήρη αποκατάσταση του επενδυτικού κλίματος απέναντι στην Ελλάδα αφού είναι το πρώτο ομόλογο η διάρκεια του οποίου ξεπερνά το 2032, που είναι ο ορίζοντας των μέτρων ελάφρυνσης και «όριο» βιωσιμότητας του χρέους.
Συνεπώς, είναι η πρώτη φορά που οι επενδυτές τοποθετούν τα χρήματα σε ελληνικούς τίτλους - ποντάροντας στην ανάκαμψη - χωρίς κάποιο "δίχτυ προστασίας" και αυτό είναι ίσως το μεγαλύτερο κέρδος για τη χώρα, που αποδεικνύει παράλληλα ότι όντως κάτι αλλάζει.
Τα ελληνικά ομόλογα γίνονται ανάρπαστα στη δευτερογενή αγορά και παρά τη σημαντική πτώση των τίτλων όλων των χωρών της Ευρωζώνης, το spread με τα γερμανικά υποχωρεί προς τις 150 μ.β. Η ελληνική οικονομία δείχνει να κερδίζει τα πρώτα στοιχήματα και η συνέχεια δεν αποκλείεται να είναι ακόμη πιο θετική. Και αυτό γιατί η Fitch συνόδευσε τη νέα αξιολόγηση «BB» με «θετικό outlook», βάζοντας στην ουσία το ελληνικό δημόσιο στον… προθάλαμο μιας νέας αναβάθμισης.
Στον ίδιο προθάλαμο βρίσκεται η Ελλάδα και με βάση τις αξιολογήσεις των S&P και DBRS οι οποίες θα ανακοινώσουν τη δική τους απόφαση μαζί στις 24 Απριλίου και δεν αποκλείεται να δούμε δύο αναβαθμίσεις στην ίδια ημέρα. Το θετικό outlook της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από τον οίκο Fitch, συνεπάγεται πως αν η κυβέρνηση συνεχίσει στον ίδιο ρυθμό και καταφέρει αφενός να προχωρήσει σε νέες φοροελαφρύνσεις και αφετέρου να σημειώσει περαιτέρω πρόοδο στην εφαρμογή του Ηρακλή, δεν αποκλείεται να αναβαθμίσει εκ νέου το ελληνικό αξιόχρεο στις 20 Ιουλίου σε «ΒΒ+».
Σε αυτό το σενάριο, η Ελλάδα θα βρεθεί σε λίγους μήνες από σήμερα, ένα «σκαλί», μία «ανάσα» από την «επενδυτική βαθμίδα». Πρόκειται για μία εξαιρετικά σημαντική εξέλιξη αφού η επίτευξη της επενδυτικής βαθμίδας θα σηματοδοτήσει την επιστροφή των ελληνικών τίτλων στα χαρτοφυλάκια των θεσμικών επενδυτών, με αποτέλεσμα να βελτιώνονται αισθητά οι μακροπρόθεσμες προοπτικές της οικονομίας. Ίσως γι’ αυτό ξένοι αναλυτές όπως της Citi και της Capital Economics εμφανίστηκαν τόσο αισιόδοξοι προβλέποντας πτώση της απόδοσης του ελληνικού 10ετούς κάτω από το επίπεδο του 1% μέσα στο 2020.
Με τα σημερινά δεδομένα το πιθανότερο είναι να δούμε αναβάθμιση τον Απρίλιο τουλάχιστον από την DBRS Morningstar η οποία τον περασμένο Νοέμβριο αναβάθμισε μόνο το outlook και έχει χαρακτηρίσει πολύ θετικές τις κινήσεις της κυβέρνησης. Η αναβάθμιση από την Fitch, η επερχόμενη έκδοση 15ετούς ομολόγου, η έναρξη υλοποίησης μεγάλων επενδύσεων όπως το Ελληνικό , θα παίξουν σημαντικό ρόλο στην απόφαση της DBRS. Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι μία αναβάθμιση λειτουργεί πάντοτε πιεστικά και προς του υπόλοιπους οίκους αφού είναι ελάχιστα τα παραδείγματα μεγάλων αποκλίσεων μεταξύ τους για την ίδια χώρα. ,
Η S&P αναβάθμισε την Ελλάδα στις 25 Οκτωβρίου σε «ΒΒ-» με θετικό outlook, ωστόσο δεν είναι σαφές αν θα επιλέξει να φτάσει την Fitch ή θα περιμένει έως τον Οκτώβριο που είναι η επόμενη αξιολόγησή της. Η Moody’ s, από την πλευρά της, έχει επιλέξει τα δύο τελευταία χρόνια να προχωρήσει σε διπλή αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας, όμως και πάλι βρίσκεται μία βαθμίδα πίσω από τις S&P, DBRS και δύο βαθμίδες πίσω από την Fitch, με την επόμενη ετυμηγορία της να είναι προγραμματισμένη για τις 8 Μαΐου. Μία μονή αναβάθμιση είναι το πιθανότερο.
Συμπερασματικά, το σενάριο που συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες είναι η Ελλάδα να έχει αξιολόγηση «ΒΒ+» στο τέλος του 2020 από δύο τουλάχιστον οίκους, ίσως και τρεις και θα χρειάζεται μόλις μία αναβάθμιση για να πετύχει το investment grade.