Χωρίς ακόμη να έχει πάρει διαστάσεις που θα μπορούσαν να «κρίνουν» από τώρα το μέγεθος του πλήγματος που (νομοτελειακά) θα έχει η χώρα μας φέτος στον τουρισμό από την εξάπλωση του κορονοϊού, εντούτοις το ντόμινο ακυρώσεων τις τελευταίες εβδομάδες πρωτίστως σε ξενοδοχεία των αστικών κέντρων, δείχνει ότι η βαριά βιομηχανία της χώρας κινδυνεύει να δεχτεί ισχυρότατο χτύπημα.
Ένα χτύπημα που μπορεί να μη συγκρίνεται με τη δραματικών διαστάσεων μείωση των αφίξεων που έχουν χώρες όπως Ιταλία και Γαλλία, όμως ανάλογα με την κλιμάκωση ενδέχεται να προκαλέσει τεράστιους κλυδωνισμούς στην τουριστική βιομηχανία και σ' όλη την «αλυσίδα» παροχής συνδεόμενων υπηρεσιών.
Μέσα σ' αυτό το πλαίσιο σήμερα Παρασκευή θα γίνει συνάντηση του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) κ. Γιάννη Ρέτσο, όπου θα συζητηθούν όλες οι τελευταίες εξελίξεις στον κλάδο. Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης «σκανάρει» όλα τα δεδομένα και σε συνεργασία με τους φορείς του κλάδου θα ετοιμάσει δέσμη μέτρων για τη στήριξη των εταιρειών που πλήττονται από την καραντίνα που επιφέρει η «μάχη» κατά του κορονοϊού.
Η κυβέρνηση γνωρίζει καλά ότι ένα πλήγμα στη μεγάλη βιομηχανία της χώρας, θα αλλάξει εντελώς τα δεδομένα και στο σύνολο των οικονομικών επιδόσεων του κράτους, με ό,τι συνεπάγεται αυτό ευρύτερα. Θυμίζουμε ότι το 2019 παρά την πτώχευση του Thomas Cook, καταγράφηκε μια ακόμη χρονιά – ρεκόρ, με τα έσοδα από τον τουρισμό να ξεπερνούν τα 18 δισ. ευρώ από 16,1 δισ. ευρώ το 2018, με την τουριστική δραστηριότητα να «παράγει» 1 στα 4 ευρώ του ΑΕΠ στο σύνολο των συνδεόμενων υπηρεσιών.
Παρ' ότι οι θεσμικοί παράγοντες του τουρισμού και οι ξενοδόχοι (θέλουν να) παρουσιάζονται... ψύχραιμοι – και πράττουν καλώς, η αλήθεια είναι ότι το momentum που δείχνει η εξάπλωση του ιού φέρνει ασύμμετρο και «ύπουλο» χτύπημα στη μεγάλη βιομηχανία της χώρας.
Ο τουρισμός είναι κατ' εξοχήν εξωστρέφεια, διασκέδαση, επικοινωνία, συγχρωτισμός, ταξίδι, συνύπαρξη, συνάθροιση ενώ έχει εγγενές το στοιχείο της μαζικότητας. Όλα αυτά τα χτυπάει καίρια η απειλή του κορονοϊού, καθώς η ανθρωπότητα... κλειδαμπαρώνεται, εφαρμόζοντας τη μεγαλύτερη καραντίνα της ιστορίας.
Αεροπλάνα καθηλώνονται και σταματούν την «επικοινωνία» μεταξύ ολόκληρων χωρών, κρουαζιερόπλοια, υπερωκεάνια και φορτηγά πλοία μένουν αγκυροβολημένα, συνέδρια και εκθέσεις παγκόσμιου βεληνεκούς ακυρώνονται,, τραίνα σταματούν, δημόσιες συνάξεις ματαιώνονται, προσκυνήματα αναβάλλονται, αθλητικές διοργανώσεις ακυρώνονται.
Πλήγμα στα αστικά κέντρα - Χτύπημα στον εσωτερικό τουρισμό
Στη χώρα μας, οι περισσότερες ακυρώσεις έως τώρα είναι στα αστικά κέντρα Αθήνα και Θεσσαλονίκη, λόγω ματαίωσης ή αναβολής μεγάλων event, ενώ ισχυρό είναι το πλήγμα στο συνεδριακό τουρισμό. Αντιθέτως, τα νησιά ακόμη δεν έχουν δείξει αξιοσημείωτο κύμα ακυρώσεων, δεδομένου ότι αποτελούν πιο... καλοκαιρινούς προορισμούς, ενώ το πρώτο ξεκάθαρο δείγμα θα δοθεί το Πάσχα.
Ο φόβος εξάπλωσης του ιού και τα μέτρα πρόληψης, ακυρώνουν ή αναβάλλουν όλα τα οργανωμένα event. Αυτό το διάστημα δεν… κινείται τίποτα, εν μέσω ακυρώσεως σχεδόν κάθε επιχειρηματικής εκδήλωσης, κάθε συνεδρίου (Forum Δελφών), κάθε έκθεσης μεγάλου βεληνεκούς (Food Expo), ενώ το πλήγμα στον (εσωτερικό) τουρισμό όπως φάνηκε το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας, είναι μεγάλο.
Η ακύρωση των καρναβαλικών εκδηλώσεων σε πόλεις όπως Πάτρα, Ρέθυμνο και Ξάνθη, επέφερε σοβαρό πλήγμα στις εν λόγω περιοχές και σε μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται είτε στο χώρο της φιλοξενίας, είτε της εστίασης, είτε της διασκέδασης.
Παράλληλα, πλήγμα – στον εσωτερικό τουρισμό – θα επιφέρει και η διαφαινόμενη ακύρωση των... κλασικών 5ήμερων σχολικών εκδρομών σε δημοφιλείς προορισμούς όπως Γιάννενα, Κέρκυρα κ.λπ., χωρίς βεβαίως κάτι τέτοιο να έχει συστημικούς κραδασμούς, αλλά σοβαρή επίπτωση σε μικρές, οικογενειακές επιχειρήσεις.
Η... μικρή σεζόν, ασπίδα του τουρισμού
Πάντως, ένα χαρακτηριστικό που ίσως «προστατέψει» τουλάχιστον σε ένα μεγάλο βαθμό τον ελληνικό τουρισμό, είναι ότι περίπου το 70% του συνολικού εκτοπίσματος της εγχώριας τουριστικής βιομηχανίας, σε επισκέψεις αλλά και έσοδα, συμπυκνώνεται μέσα σ' ένα τρίμηνο, μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου.
Αυτό σημαίνει πως όποιο πλήγμα υπάρχει τώρα στην αρχή, δύναται να καλυφτεί ως ένα βαθμό αργότερα, αν βεβαίως καταγραφεί αποκλιμάκωση του φόβου μετάδοσης και αν υπάρξει εμφανής ύφεση των νέων κρουσμάτων. Τώρα καταγράφεται ντόμινο ακυρώσεων αλλά και «πάγωμα» στις προκρατήσεις, οι οποίες αποτελούν βαρόμετρο σε μία τουριστική περίοδο, όμως υπάρχει η ελπίδα ότι η κατάσταση θα αλλάξει προϊόντος του χρόνου και συνδυαστικά με τη βελτίωση του κλίματος.
Ευέλικτες πρακτικές προτείνει ο ΣΕΤΕ
Μέσα στις παραπάνω εξελίξεις, ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ Γιάννης Ρέτσος, με ανακοίνωσή του προς όλα τα μέλη του συνδέσμου, εισηγείται μια «ευέλικτη πολιτική ακυρώσεων από τα τουριστικά καταλύματα» με επιστροφή των προκαταβολών, μέτρο που θα συμβάλλει στη διατήρηση και ενθάρρυνση των κρατήσεων».
Σημειώνει πως «εμείς, οι επαγγελματίες του χώρου, οφείλουμε από την πλευρά μας να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα με ψυχραιμία και νηφαλιότητα και να συμβάλουμε στην προστασία της εικόνας της χώρας και του ελληνικού τουριστικού προϊόντος. Η Ελλάδα έχει κερδίσει όλα αυτά τα χρόνια την εμπιστοσύνη των επισκεπτών της. Αυτή τη σχέση εμπιστοσύνης την έχουμε οικοδομήσει με δικές μας προσπάθειες και θυσίες και πρέπει να την επιβραβεύσουμε και να την ενισχύσουμε.
Ήδη συμβάλλουμε στο βαθμό που μας αναλογεί, στην προάσπιση της δημόσιας υγείας, ακολουθώντας τις οδηγίες των αρμοδίων αρχών ως προς τα μέτρα πρόληψης. Το οφείλουμε στους συμπολίτες, τους πελάτες και τους εργαζομένους μας.
Παράλληλα, σε αυτή τη χρονική συγκυρία, απαιτείται ένα πλέγμα πρωτοβουλιών που θα βοηθήσει στον περιορισμό των επιπτώσεων στον τουρισμό, ο οποίος είναι ο κύριος τροφοδότης της ελληνικής οικονομίας. Με δεδομένη την πτώση στην ταξιδιωτική διάθεση διεθνώς, είναι αναγκαίες συγκεκριμένες ενέργειες προκειμένου να διευκολύνουμε ή και να ενθαρρύνουμε την απόφαση του κοινού.
Αυτό, σε συνδυασμό με αντίστοιχες πολιτικές από τους υπόλοιπους κλάδους του τουρισμού, μπορεί να συμβάλει στη διατήρηση αλλά και την ενθάρρυνση των κρατήσεων.
Τι προτείνει
Για κρατήσεις που αφορούν διαμονές έως 31 Μαΐου 2020, προτείνεται η τροποποίηση της πολιτικής ακυρώσεων τόσο των μεμονωμένων, όσο και των ομαδικών κρατήσεων, ως εξής:
Εποχικά τουριστικά καταλύματα / resort: Δικαίωμα δωρεάν ακύρωσης 7 ημέρες πριν την άφιξη. Στην περίπτωση αυτή, θα επιστρέφεται η προκαταβολή που έχει καταβληθεί.
Τουριστικά καταλύματα συνεχούς λειτουργίας σε αστικά κέντρα: Δικαίωμα δωρεάν ακύρωσης 24 ώρες πριν την άφιξη. Στην περίπτωση αυτή, θα επιστρέφεται η προκαταβολή που έχει καταβληθεί.
Τουριστικά καταλύματα συνεχούς λειτουργίας σε ορεινές-ημιορεινές περιοχές: Δικαίωμα δωρεάν ακύρωσης 48 ώρες πριν την άφιξη. Στην περίπτωση αυτή, θα επιστρέφεται η προκαταβολή που έχει καταβληθεί.
Η εν λόγω πολιτική ακυρώσεων προτείνεται να εφαρμοστεί και σε κρατήσεις που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί και για τις οποίες εξακολουθεί μέχρι σήμερα να υπάρχει η δυνατότητα δωρεάν ακύρωσης.
Στην όλη προσπάθεια, όπως ήδη αναφέρθηκε, σημαντικό ρόλο έχουν και τα τουριστικά γραφεία, που ενθαρρύνονται να εφαρμόσουν την όποια αλλαγή υιοθετηθεί στην πολιτική ακυρώσεων των τουριστικών καταλυμάτων. Παράλληλα, είναι σε εξέλιξη προσπάθεια συνάντησης με τους εκπροσώπους των μεγαλύτερων Ευρωπαίων Τ.Ο, προκειμένου να ζητηθεί και η δική τους συμμετοχή στην προσπάθεια αυτή.
Με συνέργειες και συνεργασίες μπορούμε να αποδείξουμε για ακόμα μια φορά την υπευθυνότητα και τη σοβαρότητα που χαρακτηρίζει τον τουριστικό τομέα, βασικά χαρακτηριστικά που έχουν αναδείξει τον Τουρισμό πραγματικό πρωταγωνιστή της ελληνικής οικονομίας, ακόμα και κάτω από τις πλέον δύσκολες περιόδους», σημειώνει ο κ. Ρέτσος.
