Και τώρα αρχίζει ο αγώνας υλοποίησης των δράσεων και των μεταρρυθμίσεων ώστε να διασφαλιστεί η εκταμίευση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Το έκτασης 288 κείμενο που συνοψίζει τα 331 «ορόσημα» αποτυπώνει την πραγματικότητα που θα ζήσει η χώρα τα επόμενα χρόνια.
Ανά εξάμηνο θα ελέγχεται κατά πόσο έχουν υλοποιηθεί οι μεταρρυθμίσεις, οι δράσεις και τα μέτρα που εμείς οι ίδιοι εντάξαμε στο ΕΛΛΑΔΑ 2.0 και εφόσον διαπιστώνεται το «όλα καλά» από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τότε θα προχωράει η εκταμίευση.
Κάθε εξάμηνο, θα λαμβάνουμε επιδοτήσεις ύψους 1,7 δισ. ευρώ και μια φορά τον χρόνο δάνεια 1,8 δισ. ευρώ. Συνολικά δηλαδή, η χώρα θα εισπράττει περί τα 5,3 δισ. ευρώ ανά έτος με εξαίρεση την φετινή χρονιά κατά την οποία θα εισπράξουμε την προκαταβολή των 4 δισ. ευρώ αλλά και την πρώτη δόση των 3,5 δισ. ευρώ.
Προσοχή όμως: Τα 3,5 δισ. ευρώ που θα δοθούν στο τέλος του χρόνου, προϋποθέτουν ότι θα υλοποιηθούν τα συμφωνημένα μέτρα.
Τι περιλαμβάνει το… μενού της πρώτης δόσης ;
Την ενεργειακή ανακαίνιση των κατοικιών (ουσιαστικά την 1η φάση του Εξοικονομώ), την έγκριση του σχεδίου δράσης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας, το νομικό πλαίσιο εγκατάστασης και λειτουργίας υποδομών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, την κωδικοποίηση της φορολογικής νομοθεσίας, την υλοποίηση των περιφερειακών κέντρων επιχειρήσεων πολιτικής προστασίας αλλά και τη νομοθεσία για την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.
Παρουσιάζουμε τον κατάλογο με τα 14 «προαπαιτούμενα» για την εκταμίευση της πρώτης δόσης στο τέλος του χρόνου. Είναι τα μέτρα που πρέπει να ολοκληρωθούν έως το τέλος του 2021.
Ο κατάλογος περιλαμβάνει φυσικά το Εργασιακό (που ψηφίστηκε και τώρα πρέπει να υλοποιηθεί). Περιλαμβάνει όμως και την θέσπιση του πρώτου πράσινου φόρου. Προαπαιτούμενο γίνεται η πολιτική «πληρώνω όσο πετάω». Οι δήμοι θα επιβαρύνονται με τον φόρο ταφής προοδευτικά όλο και περισσότερο προκειμένου να συμμορφωθούν και να αυξήσουν τα ποσοστά ανακύκλωσης.
Εννοείται ότι ο φόρος ταφής θα μετακυλίεται ουσιαστικά στους δημότες. Με λίγα λόγια, οι δημότες που θα έχουν καλές επιδόσεις στην ανακύκλωση, θα έχουν και χαμηλότερα δημοτικά τέλη.
Από την άλλη, μέσα στο εξάμηνο θα δούμε τα κίνητρα συγχώνευσης επιχειρήσεων, το μέτρο των υπεραποσβέσεων, νέα μέτρα για την τόνωση των ηλεκτρονικών πληρωμών αλλά και τον μετασχηματισμό του ΟΣΕ.
Ο πλήρης κατάλογος των 14 μέτρων, έχει ως εξής:
1.Μέτρο: Αειφόρος χρήση των πόρων, ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και προστασία του περιβάλλοντος - 16772
Νομοθεσία διαχείρισης αποβλήτων για την εφαρμογή βιώσιμης υγειονομικής ταφής και ανακύκλωσης
Περιγραφή: Έναρξη ισχύος νόμου για την ανακύκλωση και την υγειονομική ταφή, θέσπιση κινήτρων για τους δήμους ώστε να επιτύχουν υψηλά ποσοστά επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης, καθώς και επιβολή φόρου υγειονομικής ταφής. Ο φόρος υγειονομικής ταφής θα εφαρμόζεται από το πρώτο τρίμηνο του 2022 και τα τιμολόγια αυξάνονται προοδευτικά, έως ότου φτάσουν στο ανώτατο όριο του φόρου υγειονομικής ταφής έως το τρίτο τρίμηνο του 2024.
Χρονικό ορόσημο: 3ο τρίμηνο του 2021
2. Μέτρο: Αειφόρος χρήση των πόρων, ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και προστασία του περιβάλλοντος - 16283
Υλοποίηση περιφερειακών κέντρων επιχειρήσεων πολιτικής προστασίας (ΠΕΚΕΠΠ) μέσω προγραμμάτων σύμπραξης δημόσιου–ιδιωτικού τομέα
Περιγραφή: Δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού για την κατασκευή 13 περιφερειακών κέντρων επιχειρήσεων πολιτικής προστασίας.
Χρονικό ορόσημο: 3ο τρίμηνο του 2021
3.Μέτρο: Προώθηση της δημιουργίας θέσεων εργασίας και της συμμετοχής στην αγορά εργασίας - 16744
Εκσυγχρονισμός και απλούστευση εργατικού δικαίου
Περιγραφή: Έναρξη ισχύος του εργασιακού νόμου με τον οποίο θα εκσυγχρονιστεί α) το ατομικό εργατικό δίκαιο, β) το εργατικό και το συνδικαλιστικό δίκαιο, γ) το πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ του Υπουργείου Εργασίας που χρησιμοποιείται για την παρακολούθηση της αγοράς εργασίας και τον της αδήλωτης και της ελλιπώς δηλωμένης εργασίας, πλαίσιο για την ισορροπία επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής.
Χρονικό ορόσημο: 3ο τρίμηνο 2021
4. Μέτρο: Φορολογικά εργαλεία πιο φιλικά για την ανάπτυξη και βελτίωση της φορολογικής διοίκησης και της είσπραξης φόρων - 16863
Υπεραπόσβεση δαπανών για την πράσινη οικονομία, την ενέργεια και την ψηφιακή μετάβαση
Περιγραφή: Έναρξη ισχύος πρωτογενούς και παράγωγου δικαίου για τη θέσπιση υπεραπόσβεσης, για φορολογικούς σκοπούς, των επιλέξιμων δαπανών των ΜΜΕ για επενδύσεις στην πράσινη οικονομία και στην ψηφιοποίηση
5. Μέτρο: Φορολογικά εργαλεία πιο φιλικά για την ανάπτυξη και βελτίωση της φορολογικής διοίκησης και της είσπραξης φόρων - 16616
Θέσπιση μέτρων και κινήτρων για την αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών
Περιγραφή: Έναρξη ισχύος τροποποίησης του πρωτογενούς και του παράγωγου νομικού πλαισίου που παρέχει ειδικά κίνητρα για την ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών
Χρονικό ορόσημο: 4ο τρίμηνο 2021
6.Μέτρο: Φορολογικά εργαλεία πιο φιλικά για την ανάπτυξη και βελτίωση της φορολογικής διοίκησης και της είσπραξης φόρων - 16643
Κωδικοποίηση και απλούστευση της φορολογικής νομοθεσίας
Περιγραφή: Αναλυτικό πρόγραμμα παραδοτέων στον τομέα της κωδικοποίησης της φορολογικής νομοθεσίας, συμπεριλαμβανομένων της σύστασης των σχετικών επιτροπών, αναλυτικού χρονοδιαγράμματος του Υπουργείου Οικονομικών και της ΑΑΔΕ για την κωδικοποίηση της φορολογικής νομοθεσίας και ρυθμίσεων διαβούλευσης.
Χρονικό ορόσημο: 3ο τρίμηνο του 2021
7.Μέτρο: Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και προώθηση ιδιωτικών επενδύσεων και εμπορίου - 16598
Καθεστώς παροχής κινήτρων για την παραγωγικότητα και την εξωστρέφεια των επιχειρήσεων (αύξηση του μεγέθους των επιχειρήσεων)
Περιγραφή: Σχέδια πρωτογενούς και παράγωγου δικαίου, για σκοπούς διαβούλευσης, που προβλέπουν τη βελτίωση του νομικού πλαισίου για την παροχή φορολογικών και οικονομικών κινήτρων, καθώς και κινήτρων σε θέματα αδειοδοτήσεων για συγχωνεύσεις, μετατροπές και εξαγορές
Χρονικό ορόσημο: 3ο τρίμηνο 2021
8. Μέτρο: Βελτίωση της αποτελεσματικότητας του συστήματος δικαιοσύνης - 16292
Νέα δικαστικά κτίρια
Περιγραφή: Κατάρτιση καταλόγου των κτιρίων που δεν θίγονται από την αναθεώρηση του δικαστικού χάρτη.
Χρονικό ορόσημο: 3ο τρίμηνο 2021
9.Μέτρο: Ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού τομέα και των κεφαλαιαγορών - 16581
Ενισχυμένη εποπτεία και αξιοπιστία των κεφαλαιαγορών
Περιγραφή: Έναρξη ισχύος νέου νόμου σχετικά με την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, ο οποίος θα τροποποιεί τις εσωτερικές διαδικασίες και την οργάνωση
Χρονικό ορόσημο: 4ο τρίμηνο 2021
10.Μέτρο: Εκσυγχρονισμός και βελτίωση της ανθεκτικότητας κύριων κλάδων οικονομίας - 16982
Οργανωτική μεταρρύθμιση του σιδηδρομικού τομέα
Περιγραφή: Κατάρτιση χάρτη πορείας με τα στάδια για την πλήρη αναδιοργάνωση του ΟΣΕ και της ΕΡΓΟΣΕ.
Χρονικό ορόσημο: 3ο τρίμηνο 2021
11.Μέτρο: Εκσυγχρονισμός και βελτίωση της ανθεκτικότητας κύριων κλάδων οικονομίας - 16593
Τροποποίηση του νομικού πλαισίου για την προσέλκυση στρατηγικών επενδύσεων
Περιγραφή: Έναρξη ισχύος νομοθετικών τροποποιήσεων για τη μεταρρύθμιση του νομοθετικού πλαισίου για την προσέλκυση στρατηγικών επενδύσεων (νόμοι 3894/2010 και 4608/2019), μεταξύ άλλων μέσω της κωδικοποίησης της νομοθεσίας για τη δημιουργία ενιαίου και συνεκτικού πλαισίου και νομοθετικών τροποποιήσεων για τη θέσπιση νέας κατηγορίας στρατηγικών «εμβληματικών επενδύσεων μεγάλης σημασίας».
Με τη μεταρρύθμιση του πλαισίου στρατηγικών επενδύσεων θα θεσπιστούν επίσης διατάξεις που θα συμβάλουν στην επιτάχυνση της διοικητικής διαδικασίας σε σχέση με την έγκριση και την αδειοδότηση μιας στρατηγικής επένδυσης (δηλαδή θα βελτιώνουν την ταχεία διαδικασία).
Νέες κατηγορίες στρατηγικών επενδύσεων θα θεσπίζονται στον νόμο με βάση κριτήρια που ευνοούν την καινοτομία ή τη διάδοση της τεχνολογίας, τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη μετάβαση σε οικονομία χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών και/ή προωθούν σημαντικά την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας σε διεθνές επίπεδο.
Χρονικό ορόσημο: 4ο τρίμηνο 2021
12.Μέτρο: Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και προώθηση ιδιωτικών επενδύσεων και εξαγωγών - 16980
Δανειακή διευκόλυνση για το σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας
Περιγραφή: Υπογραφή των επιχειρησιακών συμφωνιών μεταξύ του Υπουργείου Οικονομικών και τουλάχιστον ενός διεθνούς χρηματοπιστωτικού ιδρύματος, οι οποίες θα περιλαμβάνουν:
α) Κριτήρια επιλογής για τη συμμόρφωση με την τεχνική καθοδήγηση σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» (2021/C 58/01) των στηριζόμενων δραστηριοτήτων, βάσει της οποίας απαιτείται η χρήση ελέγχου βιωσιμότητας, ένας κατάλογος εξαιρέσεων και υποχρεωτικοί έλεγχοι νομικής συμμόρφωσης με τη σχετική ενωσιακή και εθνική περιβαλλοντική νομοθεσία από ανεξάρτητο ελεγκτή.
β) Δέσμευση για επένδυση τουλάχιστον του 38,5 % των κονδυλίων για τη στήριξη της κλιματικής μετάβασης και του 20,8 % των κονδυλίων για τη στήριξη της ψηφιακής μετάβασης, χρησιμοποιώντας τη μεθοδολογία των παραρτημάτων VI και VII του κανονισμού για τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.
Χρονικό ορόσημο: 3ο τρίμηνο 2021
13.Μέτρο: Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και προώθηση ιδιωτικών επενδύσεων και εξαγωγών - 16980
Δανειακή διευκόλυνση για το σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας
Περιγραφή: Δημοσίευση της πρόσκλησης υποβολής προσφορών για την επιλογή εμπορικών τραπεζών, η οποία θα περιλαμβάνει:
α) Κριτήρια επιλογής για τη συμμόρφωση με την τεχνική καθοδήγηση σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» (2021/C 58/01) των στηριζόμενων δραστηριοτήτων, βάσει της οποίας απαιτείται η χρήση ελέγχου βιωσιμότητας, ένας κατάλογος εξαιρέσεων και υποχρεωτικοί έλεγχοι νομικής συμμόρφωσης με τη σχετική ενωσιακή και εθνική περιβαλλοντική νομοθεσία από ανεξάρτητο ελεγκτή.
β) Δέσμευση για επένδυση τουλάχιστον του 38,5 % των κονδυλίων για τη στήριξη της κλιματικής μετάβασης και του 20,8 % των κονδυλίων για τη στήριξη της ψηφιακής μετάβασης, χρησιμοποιώντας τη μεθοδολογία των παραρτημάτων VI και VII του κανονισμού για τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.
Χρονικό ορόσημο: 3ο τρίμηνο 2021
14. Μέτρο: Τεχνική βοήθεια
Περιγραφή: Έναρξη ισχύος της νόμιμης εντολής της ΕΔΕΛ και δημιουργία του συστήματος ελέγχων, το οποίο α) διασφαλίζει τη συλλογή δεδομένων και την παρακολούθηση της επίτευξης των ορόσημων και των στόχων· β) καθιστά δυνατή την κατάρτιση των διαχειριστικών δηλώσεων και της σύνοψης του λογιστικού ελέγχου, καθώς και των αιτήσεων πληρωμής και γ) καθιερώνει τις αναγκαίες διαδικασίες για τη συλλογή και την αποθήκευση δεδομένων σχετικά με τους δικαιούχους, τους αναδόχους, τους υπεργολάβους και τους πραγματικούς δικαιούχους σύμφωνα με το άρθρο 22 του κανονισμού (ΕΕ) 2021/241, πριν από την υποβολή της πρώτης αίτησης πληρωμής. Εκπονείται ειδική έκθεση ελέγχου σχετικά με το σύστημα που έχει διαμορφωθεί. Σε περίπτωση που η έκθεση εντοπίσει τυχόν αδυναμίες, η έκθεση ελέγχου διατυπώνει συστάσεις για τη λήψη διορθωτικών μέτρων.
Χρονικό ορόσημο:3ο τρίμηνο 2021