Του Γιώργου Δασκαλόπουλου
Σε μια δύσκολη τουριστικά χρονιά η Αεροπορία Αιγαίου εμφανίζει για άλλη μια φορά δυνατά αποτελέσματα. Στρατηγική εξωτερικού, συντελεστής πληρότητας και hedging τα «μυστικά» της συνταγής της αεροπορικής εταιρείας.
Η είδηση των αποτελεσμάτων εννεαμήνου της Aegean ήταν από μόνη της εντυπωσιακή: +10% στο τζίρο που ξεπέρασε το 1 δις ευρώ, +12% στους επιβάτες εξωτερικού, σε μια τουριστικά δύσκολη χρονιά στην οποία όμως η αεροπορική «τόλμησε» επενδύοντας σε αυξημένη κατά 6% χωρητικότητα και καταφέρνοντας να ενισχύσει τη συνολική της πληρότητα. Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι για την Αεροπορία Αιγαίου τα εντυπωσιακά αποτελέσματα εμφανίζονται τρίμηνο προς τρίμηνο εδώ και χρόνια, διαμορφώνοντας την εικόνα μιας στιβαρής εταιρείας που κινείται μεθοδικά ανεξαρτήτως συνθηκών.
Στο ερώτημα «ποιος είναι το μυστικό της επιτυχίας» η ελληνική αεροπορική θεωρεί ότι δεν είναι τόσο θέμα …μυστικού, όσο μιας καλά προετοιμασμένης και εφαρμοσμένης «συνταγής». Ενός μίγματος στρατηγικής στην οποία κεντρικές παράμετροι είναι ή άριστη γνώση της αγοράς, η προσεκτική αλλά δυναμική ανάπτυξη, οι επενδύσεις, αλλά και το ίδιο το προϊόν. Ο επικεφαλής, της, Ευτύχης Βασιλάκης, μιλώντας παλαιότερα στη γενική συνέλευση των μετόχων, είχε προσθέσει και άλλους δύο σημαντικούς παράγοντες: σεβασμός στους ανταγωνιστές και μακριά από υπερβολικά ή υπερφίαλα σχέδια.
Αν ο πατέρας του Θεόδωρος Βασιλάκης, ήταν ο επιχειρηματίας που πίστεψε στην Aegean και έθεσε τις βάσεις για τη διαμόρφωση μιας υγιούς, ιδιωτικής αεροπορικής εταιρείας, ο συνεχιστής του, Ευτύχης Βασιλάκης, είναι ο άνθρωπος στον οποίο η Aegean οφείλει σε μεγάλο βαθμό της διεθνή της διάσταση.
Από την συγχώνευση της Olympic Air (ένα στοίχημα που ανέλαβε ο ίδιος) και μετά ο ενοποιημένος όμιλος της Αεροπορίας Αιγαίου, διασφάλισε το εσωτερικό μέτωπο, για να ρίξει το βάρος στο εξωτερικό. Τα δρομολόγια δηλαδή, που διαμορφώνουν «όγκο» για έναν αερομεταφορέα και η επέκταση στα οποία ήταν ανέκαθεν ο στόχος. Έτσι ο όμιλος σήμερα στο σύνολο των 151 προορισμών του, εξυπηρετεί 120 προορισμούς εξωτερικού και μάλιστα σε 44 χώρες.
Πριν πέντε χρόνια, λίγοι ήταν αυτοί, που γνωρίζοντας τα δεδομένα της αεροπορικής αγοράς, με τα στενά και εξειδικευμένα περιθώρια κερδών, πίστευαν πως θα «βγει» το στοίχημα. Όμως, αυτό, όχι απλά κερδήθηκε. Επιπροσθέτως, σήμερα βάζει τις βάσεις για την περαιτέρω επέκταση σε μια διεθνώς υπολογίσιμη αεροπορική που σχεδιάζει το 2023 να έχει στόλο 70-75 αεροσκαφών. Προϋπόθεση γι' αυτό, θα είναι η έναρξη παραλαβής των έως και 42 νέων Airbus, που αγοράζονται στο πλαίσιο του mega deal των 5 δις ευρώ που υπέγραψε η εταιρεία προ μηνών.
Η διαρκής ανανέωση του στόλου μέσα από αλλεπάλληλα επενδυτικά προγράμματα είναι ένα βασικό στοιχείο της συνταγής της Aegean. Τα νέα αεροσκάφη προσφέρουν μεγαλύτερη επιχειρησιακή ευελιξία, έχουν βέλτιστη κατανάλωση, άρα και οικονομία καυσίμου, ενώ ενισχύουν και την εικόνα του προϊόντος στο επιβατικό κοινό.
Ένα δεύτερο στοιχείο της συνταγής είναι η δυνατότητά της να «γεμίζει» τις πτήσεις. Ο παράγοντας του λεγόμενου load factor, είναι καθοριστικός για την επιτυχία του κάθε δρομολογίου και κατ' επέκταση για τα οικονομικά της εταιρείας. Και όπως φάνηκε και από τα αποτελέσματα, οι strategists της Aegean, τα πηγαίνουν εξαιρετικά στον τομέα αυτό. Αν και σε μια δύσκολη χρονιά, με το «φρενάρισμα» του ελληνικού τουρισμού, ο όμιλος της Αεροπορίας Αιγαίου προσέφερε 8% περισσότερες χιλιομετρικές θέσεις, πραγματοποιώντας 5% περισσότερες πτήσεις, κατορθώνοντας την ίδια στιγμή να βελτιώσει τη μέση πληρότητα πτήσεων σε 84,5%. Από 83,6% το 2018. Μεγέθη που βελτιώνουν σημαντικά την εικόνα αν συνεκτιμηθεί ότι το 2016 το load factor ήταν 77,4%.
Ένα τρίτο στοιχείο αφορά την αντιμετώπιση του αυξανόμενου κόστους των καυσίμων. Χάρη στον προνοητική στρατηγική του hedging, από το 2017 η Aegean είχε καταφέρει να καλύψει έτσι το 77% των συνολικών αναγκών της εταιρείας, ενώ όπως διευκρίνισε ο CEO Δημήτρης Γερογιάννης, για το εννεάμηνο του 2019 μέσω του hedging η εταιρεία κατάφερε να καλύψει το σύνολο της επιβάρυνσης από την αύξηση του κόστους των καυσίμων.
Βέβαια, η στρατηγική μιας εταιρείας δεν αποτυπώνεται μόνο στα αποτελέσματα αλλά και στον …χάρτη. Και από αυτόν η Aegean κατάφερε τους προηγούμενους μήνες να εκτοπίσει οριστικά τη Ryanair από το εσωτερικό πεδίο δρομολογίων, καταγράφοντας μια σημαντική νίκη, απέναντι σε έναν αντίπαλο που είχε εμφανιστεί στη χώρα με προφανή επιδίωξη να την εκτοπίσει.
Για την ιρλανδική εταιρεία, λίγα θυμίζουν πλέον τη πολυδιαφημισμένη της «κάθοδο» στη χώρα την άνοιξη του 2014, όταν ο επικεφαλής της, ο εκκεντρικός επιχειρηματίας Michael O'Leary έδινε συνέντευξη στην ελληνική πρωτεύουσα δηλώνοντας αποφασισμένος να «φέρει» στην χώρα μας 8-10 εκατ. επιβάτες το 2018 και να καταστήσει την Ryanair την μεγαλύτερη αεροπορική εταιρία στην Ελλάδα.
Απέναντι στον «γίγαντα» του χαμηλού κόστους, η Aegean δεν ενέδωσε στον πόλεμο τιμών. Προσάρμοσε όμως τη στρατηγική της, αλλά και τα δικά της πλεονεκτήματα, και κατάφερε να επικρατήσει. Το φθινόπωρο του 2017, η Ryanair έκλεισε τη βάση των Χανίων, ενώ ακολούθησε και ο περιορισμός άλλων δρομολογίων, με τελική κατάληξη τη διακοπή του Αθήνα – Θεσσαλονίκη. Ίσως μια απόδειξη ότι στην αεροπορική μάχη της Ελλάδας δεν επικράτησε ο «φθηνότερος» αλλά ο καλύτερος…