Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Την ώρα που οι ελληνικές τράπεζες περιμένουν τις λεπτομέρειες του «Ηρακλή» για να ζητήσουν πιθανές προσαρμογές οι οποίες θα ταιριάζουν καλύτερα στα δικά τους χαρτοφυλάκια, η τεράστια βελτίωση του οικονομικού κλίματος στη χώρα φέρνει πιο κοντά μία εξέλιξη που μετά από τόσα χρόνια τραπεζικής στασιμότητας μοιάζει κοσμογονική και σίγουρα θα φανεί πολύ κρίσιμη στο μέλλον.
Σύμφωνα με όσα αναφέρουν ανώτερα τραπεζικά στελέχη παρατηρείται συνεχής βελτίωση τόσο στο πεδίο των δανείων που «κοκκινίζουν» όσο και στα δάνεια που έχουν ρυθμιστεί και στο παρελθόν γύριζαν στη μεγάλη τους πλειονότητα στο κόκκινο. Τα αρμόδια τμήματα των πιστωτικών ομίλων παρατηρούν πως έχουν σταματήσει οι «γεννήσεις» νέων καθυστερήσεων και παράλληλα είναι εκπληκτική η συμπεριφορά που επιδεικνύουν τα λιγοστά δάνεια που δόθηκαν από τις ελληνικές τράπεζες την τελευταία πενταετία.
Οι τράπεζες καταγράφουν πλέον πολλά διαδοχικά τρίμηνα μείωσης των NPEs, αλλά αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία είναι ότι βλέπουν την οργανική μείωση να εμφανίζει πολύ αισιόδοξα σημάδια. «Είναι η αρχή μιας τάσης και προφανώς θα πρέπει να κάνουμε ακόμη πολλά σε επίπεδο τιτλοποιήσεων – όπως μέσω του Ηρακλή αλλά και άλλων πρωτοβουλιών – όμως είναι μία εξέλιξη που περιμέναμε χρόνια», σημειώνει διοικητικό στέλεχος τράπεζας.
Ο ίδιος αποκαλύπτει πως μέσα στο γ' τρίμηνο του έτους τα defaults και τα redefaults σχεδόν σταμάτησαν ενώ οι ανακτήσεις δανείων αυξήθηκαν. «Αν συνεχιστεί η τάση – πόσω μάλλον αν βελτιωθούν ακόμη περισσότερο οι συνθήκες – τότε στα επόμενα 2,5 χρόνια οι τράπεζες μπορεί να “καθαρίσουν” μέσω ανάκτησης κεφαλαίου ακόμη και 10 δισ. κόκκινων δανείων», προσθέτει.
Η τάση που έχει αρχίσει να διαμορφώνεται, ωστόσο, δεν αφορά το σύνολο των «κόκκινων» δανείων, αλλά κυρίως τα πιο πρόσφατα. Τα… βαθιά και παλιά προβληματικά δάνεια, αλλά και όσα εμφανίζουν μεγάλες καθυστερήσεις και δεν βρίσκονται στο όριο των 90 ημερών, παραμένουν απλήρωτα. Όμως και πάλι, το γεγονός ότι σταμάτησε να «ματώνει» ο τραπεζικός κλάδος είναι μία πολύ καλή ένδειξη τόσο για τις τράπεζες όσο και για το σύνολο της οικονομίας, αφού υποδεικνύει ότι αλλάζει σταδιακά η κουλτούρα πληρωμών και φυσικά το κλίμα.
Όπως έγινε γνωστό στις αρχές Οκτωβρίου, το οικονομικό κλίμα και η καταναλωτική εμπιστοσύνη διαμορφώθηκαν σε υψηλό 11 και 19 ετών αντίστοιχα, αποδεικνύοντας ότι το momentum από το εκλογικό αποτέλεσμα της 7ης Ιουλίου διατηρείται και «οδηγεί» τις προσδοκίες πολιτών και επιχειρήσεων.
Είναι αυτό το momentum που έχει ωθήσει τον κόσμο να πάει στο ταμείο και να πληρώσει τις υποχρεώσεις του. Παράγοντες της αγοράς σημειώνουν ότι σημαντικό ρόλο σε αυτή την εξέλιξη παίζει η ταχύτητα με την οποία η νέα κυβέρνηση εφάρμοσε τις πρώτες φορολογικές ελαφρύνσεις, στέλνοντας μήνυμα στην πραγματική οικονομία για τις γενικότερες προθέσεις της.
Υπάρχει επίσης ένα στοιχείο που αφήνει ακόμη μεγαλύτερα περιθώρια αισιοδοξίας. Σύμφωνα με τον ΙΟΒΕ, η τάση που καταγράφεται αφορά στην ευνοϊκή αξιολόγηση από ιδιώτες και επιχειρήσεις, κυρίως των προγραμματικών κατευθύνσεων της κυβέρνησης και όχι τα μέτρα που εφαρμόστηκαν. Αυτό σημαίνει πως όταν περάσει στις μετρήσεις και το κλίμα που δημιουργείται από τη μείωση του ΕΝΦΙΑ, του ΦΠΑ και του φόρου στις επιχειρήσεις, τότε δεν αποκλείεται να δούμε ιστορικά υψηλά σε οικονομικό κλίμα και καταναλωτική εμπιστοσύνη.
Και επειδή η οικονομία είναι σε μεγάλο βαθμό ψυχολογία γίνεται αντιληπτό ότι αυτή θα είναι η βάση για την ανάκαμψη της δραστηριότητας, σε συνδυασμό πάντα με τη συνέχιση των φιλικών προς την επιχειρηματικότητα πολιτικών.
