Τα σενάρια για μειώσεις και καταργήσεις φόρων
SHUTTERSTOCK/TippaPatt
SHUTTERSTOCK/TippaPatt

Τα σενάρια για μειώσεις και καταργήσεις φόρων

Η ψηφιοποίηση των ελέγχων, οι διασυνδέσεις των συστημάτων αλλά και ο εκσυγχρονισμός του ελεγκτικού μηχανισμού φαίνεται ότι θα λειτουργήσουν καταλυτικά, ώστε μέσα στην επόμενη τριετία να θεσπιστούν επιπλέον μέτρα ελάφρυνσης για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις.

Ο στόχος που έχει θέσει το οικονομικό επιτελείο είναι να αντληθούν από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής τουλάχιστον 2,5 δισ. ευρώ μέχρι το 2027. Ένα ποσό επαρκές για να προχωρήσει το φορολογικό «λίφτινγκ» που επιθυμεί η κυβέρνηση προκειμένου να δώσει πολύτιμες ανάσες στη μεσαία τάξη που έχει πληγεί σημαντικά κατά τη διάρκεια της κρίσης.

Η συζήτηση για τα μέτρα που θα «κλειδώσουν» στο τέλος είναι πρώιμη. Ωστόσο, έχουν ήδη αρχίσει να πέφτουν στο τραπέζι προτάσεις για νέες φοροελαφρύνσεις που αγγίζουν σχεδόν όλους τους φορολογούμενους. Τα τελικά μέτρα που θα αποφασιστούν, θα έχουν πρώτα «ζυγιστεί» δημοσιονομικά, ώστε η αναμόρφωση ή κατάργηση τους να μην επηρεάζει τον οικονομικό προγραμματισμό της χώρας τα επόμενα χρόνια.

Στην κορυφή της λίστας βρίσκονται τα τεκμήρια διαβίωσης, η αναμόρφωση των οποίων αποτελεί προτεραιότητα του οικονομικού επιτελείου αλλά και επιτακτική ανάγκη λόγω των στρεβλώσεων που προκαλούν στους φορολογούμενους. Η λειτουργία των τεκμηρίων μέχρι και σήμερα μαρτυρά, δυστυχώς, ότι οι φορολογούμενοι με πολύ χαμηλά εισοδήματα πληρώνουν το... μάρμαρο, δηλαδή φόρους εισοδήματος δυσανάλογα υψηλούς σε σχέση με τα πραγματικά τους εισοδήματα. Μάλιστα, οι περισσότεροι που... πιάνονται από τη «φάκα» των τεκμηρίων είναι μισθωτοί και συνταξιούχοι.

Το τέλος επιτηδεύματος έχει ήδη αρχίσει να μπαίνει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Το 2025 θα αποτελεί παρελθόν για το σύνολο των φυσικών προσώπων, ενώ ο στόχος που φαίνεται ότι βάζει μπροστά πλέον το οικονομικό επιτελείο είναι να καταργήσει το επίμαχο μέτρο και για τα νομικά πρόσωπα. Το 2025 τα νομικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική επιχείρηση και έχουν την έδρα τους σε πόλεις με πληθυσμό πάνω από 200.000 κατοίκους, θα πληρώσουν τέλος επιτηδεύματος 1.000 ευρώ ετησίως, ενώ όσες εταιρείες λειτουργούν σε πόλεις ή χωριά με πληθυσμό έως 200.000 κατοίκους θα καταβάλλουν ετησίως τέλος επιτηδεύματος ύψους 800 ευρώ.

Στη δεξαμενή των μέτρων που εξετάζονται βρίσκεται και η επιπλέον μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Από το 2019 μέχρι σήμερα οι εισφορές έχουν μειωθεί κατά 5,4 ποσοστιαίες μονάδες, φτάνοντας το 35,16% από 40,56% που ήταν πριν περίπου πέντε χρόνια. Η κυβερνητική ατζέντα περιλαμβάνει επιπλέον μείωση 0,5 π.μ το 2027, ενώ κύκλοι του υπουργείου Εργασίας δεν αποκλείουν η μείωση αυτή να φτάσει ακόμη και τη μια ποσοστιαία μονάδα, ώστε η ελάφρυνση για εργαζόμενους και επιχειρήσεις να είναι μεγαλύτερη.

Το μεγάλο στοίχημα, όμως, είναι η μερική αναμόρφωση της φορολογικής κλίμακας για τα φυσικά πρόσωπα. Το 2019 η σημερινή κυβέρνηση πραγματοποίησε την πρώτη βελτίωση στη φορολογική κλίμακα, ενισχύοντας κυρίως όσους έχουν εισόδημα έως 15.000 ευρώ. Τώρα εξετάζεται να υπάρξει τροποποίηση της κλίμακας με στόχευση την ενίσχυση των μεσαίων εισοδημάτων, δηλαδή όσων λαμβάνουν από 20.000 ευρώ έως 40.000 ευρώ. 

Προς την ίδια κατεύθυνση αναμένεται να κινηθεί το οικονομικό επιτελείο, εφόσον αποφασιστεί η λήψη ελαφρυντικών μέτρων, και στη φορολογική κλίμακα για τις επιχειρήσεις. Το σενάριο που βρίσκεται στο τραπέζι προβλέπει μείωση του συντελεστή φόρων των νομικών προσώπων και όλων των νομικών οντοτήτων από το 22% που είναι σήμερα στο 20%. 

Όλα τα παραπάνω είναι προτάσεις που βρίσκονται στα υπηρεσιακά τραπέζια του υπουργείου Οικονομικών, ενώ η υλοποίηση και το εύρος των ωφελούμενων συνδέονται άμεσα με το τελικό ποσό που θα μπει στον κρατικό κορβανά μετά τη μάχη κατά της φοροδιαφυγής.