Τη νευρικότητα που διακρίνει τις αγορές δείχνει το μίνι ράλι σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο, την οποία τροφοδοτεί η ανησυχία για τις συνέπειες στην παραγωγή της Μέσης Ανατολής, χωρίς να υπάρχει κάποια διαταραχή στην τροφοδοσία.
Το δείχνουν τόσο η άνοδος του πετρελαίου που κινείται πέριξ των 88 δολαρίων (+4%), όσο το ράλι στο φυσικό αέριο που έχει εκτιναχτεί πάνω από τα 43 ευρώ, με ημερήσια αύξηση 13%, μετά την ανακάλυψη διαρροής σε αγωγό στην περιοχή της Βαλτικής, τροφοδοτώντας ανησυχίες ότι το συμβάν θα μπορούσε να είναι παρόμοιο με τις εκρήξεις στους αγωγούς Nord Stream πριν από ένα χρόνο.
Στην πραγματικότητα, οι ενεργειακές αγορές, με την κρίση στη Μ.Ανατολή σε πλήρη εξέλιξη, τιμολογούν κάθε κίνδυνο πολύ ακριβότερα και ζυγίζουν πολύ πιο έντονα κάθε γεγονός - όπως η διαρροή στον υποθαλάσσιο αγωγό που συνδέει τα δίκτυα της Φινλανδίας και της Εσθονίας - απ’ ότι θα έκαναν αν δεν είχε ξεσπάσει ο πόλεμος του Ισραήλ εναντίον της Χαμάς. Ειδικά, όταν υπάρχει το περσινό προηγούμενο με τις εκρήξεις στους αγωγούς Nord Stream.
Το ίδιο ισχύει και για την περίπτωση του πετρελαίου. Η σημερινή άνοδος κατά 4% είναι περισσότερο μια νευρική αντίδραση και πιθανότατα προσωρινή, σύμφωνα με τους αναλυτές. Η εικόνα θα αλλάξει εάν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις πολλών αναλυτών ότι η Ουάσινγκτον θα αναγκαστεί να αυστηροποιήσει τις κυρώσεις στις εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν, το οποίο στηρίζει τη Χαμάς. «Για να αποκτήσει η σύγκρουση στη Μ. Ανατολή μόνιμο και ουσιαστικό αντίκτυπο στις αγορές πετρελαίου, θα πρέπει να υπάρξει συνεχής μείωση της προσφοράς πετρελαίου ή των μεταφορών», σύμφωνα με όσα λέει στο CNBC αναλυτής της Commonwealth Bank.
Είναι τόσο εύθραυστες οι συνθήκες ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης που κάθε φορά που σημειώνεται κάποιο γεγονός, ο φόβος εκτόξευσης των τιμών ενόψει του χειμώνα επιστρέφει, πόσω μάλλον όταν υπάρχουν ερωτηματικά ως προς την αιτία του, όπως στην περίπτωση της διαρροής στον αγωγό φυσικού αερίου στη Βαλτική.
Ενώ το περιστατικό δείχνει περιορισμένο, έρχεται ακριβώς τη στιγμή που το βόρειο ημισφαίριο πλησιάζει στον χειμώνα, κυρίως όμως όταν στη Μ.Ανατολή μαίνεται μια σύγκρουση στο κατώφλι μιας βασικής περιοχής παραγωγής και εξαγωγής πετρελαίου για τους παγκόσμιους καταναλωτές. Έτερο θέμα, η αβεβαιότητα για τις προμήθειες υγροποιημένου φυσικού αερίου. Τα εργατικά συνδικάτα στην Αυστραλία αναμένεται τη Δευτέρα να καταθέσουν νέα προειδοποίηση επτά ημερών για την επανέναρξη των απεργιών στα δύο εργοστάσια LNG της Chevron Corp.
Το συμπέρασμα είναι ότι η κρίση εξακολουθεί να υπάρχει αν κοιτάξει κανείς τις τιμές. «Η διπλάσια τιμή αερίου (σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα) σήμερα δεν είναι φυσιολογική», όπως παραδέχτηκε προ ημερών ο υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θ. Σκυλακάκης, «ούτε η τετραπλάσια τιμή του CO2 που αλλάζει την εξίσωση για αρκετές τεχνολογίες, όπως ο λιγνίτης».
Όχι, στον εφησυχασμό για την ασφάλεια εφοδιασμού με ηλεκτρικό ρεύμα κατά τον επικείμενο χειμώνα, είναι το μήνυμα και από τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER). Σε έκθεση που δημοσιοποίησε για τα διδάγματα από την ενεργειακή κρίση του 2022, ο ACER επισημαίνει ότι οι αβεβαιότητες εξακολουθούν να υπάρχουν και σχετίζονται καταρχήν με τις καιρικές συνθήκες που θα επικρατήσουν και συνακόλουθα θα επηρεάσουν άμεσα τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας. Και μπορεί οι αποθήκες φυσικού αερίου στην Ευρώπη να έχουν φθάσει ή και να υπερβούν τον στόχο πλήρωσης του 90%, ωστόσο, ένας βαρύς χειμώνας είναι πιθανό, σύμφωνα με τον ACER, να εκτοξεύσει την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για θέρμανση και να επηρεάσει αρνητικά την εκπλήρωση των υποχρεώσεων αποθήκευσης για το 2024.
