Η πολυπληθέστερη χώρα στον πλανήτη αναζητά εδώ και καιρό τους δικούς της εμπορικούς διαδρόμους προς την Ευρώπη, ανταγωνιζόμενη ευθέως πλέον την Κίνα.
Και η Ελλάδα έχοντας με το μέρος της τη γεωγραφία, ούσα δηλαδή η κοντινότερη στην Ινδία, δια θαλάσσης, χώρα της ΕΕ, θα μπορούσε να διαδραματίσει ένα κομβικό γεωστρατηγικό ρόλο για τους δρόμους που αναζητά το Ν. Δελχί, ως πύλη εισόδου των ινδικών προϊόντων προς τις ευρωπαϊκές αγορές.
Το θέμα είχε τεθεί προς την ελληνική κυβέρνηση, πέρυσι τον Αύγουστο, κατά την επίσκεψη του Ινδού Πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι, την πρώτη Ινδού ηγέτη στην Ελλάδα μετά από τέσσερις δεκαετίες και εκτιμάται πως θα τεθεί ξανά κατά την ανταπόδοση της επίσκεψης από τον Κυριάκο Μητσοτάκη στο Ν. Δελχί, τη Τετάρτη και τη Πέμπτη, συνοδευόμενος από 70 και πλέον στελέχη ελληνικών επιχειρήσεων. Ανάμεσά τους, οι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Eurobank, Mytilineos, Dynacom, Viohalco, ΟΛΘ, Goldair, κ.ά.
Το προφίλ των μεγάλων επιχειρήσεων που συνοδεύουν τον Πρωθυπουργό δείχνει και τους τομείς όπου δίδεται έμφαση για συνεργασίες : Ναυτιλία, πράσινη ενέργεια, logistics, τεχνολογία, τουρισμός.
Ένα σημαντικό βήμα στη κατεύθυνση των νέων δρόμων που επιχειρεί να κτίσει η Ινδία είχε γίνει πέρυσι το Σεπτέμβριο στο περιθώριο της Συνόδου των G-20. Η συμφωνία που υπέγραψαν οι ηγέτες των ΗΠΑ, της Ινδίας, της Σ.Αραβίας, της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας και της ΕΕ, για τη δημιουργία ενός νέου μεγάλου οικονομικού, εμπορικού και ενεργειακού Διαδρόμου, του India- Middle East - Europe Economic Corridor (IMEC), μήκους 4.800 χλμ, που θα συνέδεε το λιμάνι της Βομβάης με εκείνο της Χάιφα, το οποίο ήδη ελέγχουν Ινδοί επενδυτές, και μετά με την Ευρώπη, ήταν σαφές από την πρώτη στιγμή ότι ανοίγει μια τεράστια ευκαιρία για την Ελλάδα.
Τίποτα δεν προμήνυε την ανατροπή που θα επακολουθούσε έναν μήνα μετά, όταν στις 7 Οκτωβρίου ξέσπασε η επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, ανατρέποντας τις ισορροπίες στην περιοχή και υπονομεύοντας τα μέχρι τότε σημαντικά βήματα προσέγγισης του Ριάντ με το Τελ Αβίβ.
Έκτοτε το σχέδιο του IMEC έχει μπει στον πάγο και θα παραμείνει εκεί, άγνωστο για πόσο, όντας έρμαιο των γεωπολιτικών εξελίξεων, καθώς απέχει πολύ όπως φαίνεται η στιγμή που Ισραήλ και Σαουδική Αραβία, θα ξανακαθίσουν στο ίδιο τραπέζι. Το Ισραήλ φαίνεται να το θέλει, με τον πρόεδρο της χώρας, Ι. Χέρτζογκ να απευθύνει κάλεσμα στο Ριάντ και να δηλώνει το Σάββατο από τη Διάσκεψη του Μονάχου ότι η συνέχιση της διμερούς συνεργασίας και η εγκαθίδρυση σχέσεων ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Σ. Αραβία θα ήταν «μια νίκη» επί της Χαμάς. Η απάντηση ήρθε άμεσα από το ίδιο βήμα, μέσω του Σαουδάραβα ΥΠΕΞ, πρίγκιπα Φ. Μπιν Φαρχάν, ότι αυτό θα συμβεί μόνο όταν το Τελ Αβίβ αναγνωρίσει ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος, κάτι που το Ισραήλ δεν συζητά.
*Πηγή φωτογραφίας: frontline.thehindu.com
Ο διάδρομος IMEC μπορεί να παραμένει στο τραπέζι, όμως καμία εκτίμηση δεν μπορεί να γίνει σε αυτή τη φάση, λόγω της Γάζας και της αβεβαιότητας για την επόμενη μέρα, όσο και να το θέλουν οι Ινδοί, αλλά και οι Αμερικανοί, που τον βλέπουν ως το αντίπαλο δέος στον κινεζικό διάδρομο «One Belt one Road» και αναφέρονται εσχάτως σε αυτόν, όλο και συχνότερα, όπως ο Τζέφρι Πάιατ.
Δείγμα της σημασίας που αποδίδουν σε αυτόν οι Αμερικανοί είναι τα όσα είπε τη περασμένη εβδομάδα στην Ουάσιγκτον, σε πάνελ του 5ου Φόρουμ για τη ΝΑ Ευρώπη και την Αν. Μεσόγειο, ο υφυπ. Εξωτερικών για τους ενεργειακούς πόρους των ΗΠΑ, κάνοντας ιδιαίτερη μνεία τόσο στο διάδρομο Ινδίας - Μ. Ανατολής - Ευρώπης, όσο και στην επίσκεψη Μητσοτάκη στο Νέο Δελχί.
«Η συμμαχία μεταξύ των δύο χωρών (Ελλάδας- ΗΠΑ) και τα οφέλη της συνεργασίας θα αποτυπώνονται όλο και περισσότερο, καθώς η Ελλάδα αναπτύσσει ένα πιο φιλόδοξο όραμα για τον στρατηγικό της ρόλο, που εκτείνεται μέχρι την Ανατολική Ευρώπη και ελπίζω μέχρι τον Κόλπο, μετά και την επίσκεψη Μητσοτάκη στον Ινδικό Ωκεανό», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ.Πάιατ.
Σε άλλο μάλιστα σημείο, αναφέρθηκε σε συζήτηση που είχαν στη Νέα Υόρκη, ο ίδιος και η αναπληρώτρια υπ. Εξωτερικών Βικτόρια Νούλαντ με τον Νίκο Χριστοδουλίδη, όπου απευθυνόμενος στον Κύπριο Πρόεδρο, διερωτήθηκε «προς τα που άραγε θα μπορούσε να κατευθυνθεί ο IMEC, μετά το λιμάνι της Χάιφα στο Ισραήλ;», υπονοώντας ότι η τελική του διαδρομή προς την Ευρώπη, περνά υποχρεωτικά από τη Κύπρο (και την Ελλάδα), προσδίδοντάς τους περαιτέρω στρατηγική υπεραξία και οικονομικό βάρος.
Οι Αμερικανοί γνωρίζουν καλά ότι όσο παραμένει η εκκρεμότητα στη Γάζα και το Ισραήλ αρνείται να βάλει νερό στο κρασί του ως προς το καθεστώς της επόμενης μέρας, δεν πρόκειται να υπάρξει, έστω και ατύπως, εξομάλυνση των σχέσεων με τις αραβικές χώρες, άρα σχέδια όπως του IMEC θα μείνουν παγωμένα και κλειδωμένα στο συρτάρι.
Δεν παύουν ωστόσο να αναφέρονται στη σημασία του project, ακριβώς για να το συντηρούν ζωντανό και να θυμίζουν πόσο σημαντικά θα ήταν για τις χώρες της περιοχής τα οικονομικά οφέλη από ένα τέτοιο άξονα εμπορίου, ενέργειας και τεχνολογίας, αλλά και ασφάλειας και σταθερότητας σε μια τόσο ευαίσθητη και εκτεταμένη ζώνη, από τη Μεσόγειο μέχρι τα βάθη της Ασίας. Ειδικά σε μια περίοδο ολοένα και πιο μεγάλης αντιπαλότητας ανάμεσα στη Δύση και τη Κίνα, και φυσικά τη Ρωσία.
Η Αθήνα από πλευράς της βλέπει στην επίμονη αναζήτηση από την Ινδία των νέων εμπορικών δρόμων που ψάχνει προς την Ευρώπη, τη τεράστια ευκαιρία που θα συνεπάγονταν για την Ελλάδα να αποτελούσε τμήμα τους. Η αναφορά τον περασμένο Σεπτέμβριο, του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη κατά την Τριμερή Ελλάδας- Κύπρου - Ισραήλ στη Λευκωσία, για την προοπτική διεύρυνσης του σχήματος με πρόσκληση και της Ινδίας, προφανώς δεν ήταν τυχαία.
Ακόμη βέβαια και αν δεν υπήρχε η εμπλοκή στις σχέσεις Ισραήλ - Σ.Αραβίας, και πάλι τα ερωτηματικά ως προς το πως θα μπορούσε η Ελλάδα να αποτελέσει μέρος ενός ινδικού διαδρόμου προς την Ευρώπη, θα ήταν πολλά. Ο έλεγχος του λιμανιού του Πειραιά, ανήκει στην Cosco, δηλαδή σε κρατική εταιρεία της Κίνας, την οποία η Ινδία ανταγωνίζεται πλέον ευθέως. Θα έπρεπε να βρεθεί κάποιο άλλο μεγάλο ελληνικό λιμάνι ως εναλλακτική, όπως η Θεσσαλονίκη και ο Βόλος.
Επίσης, αν θέλει η Ελλάδα να παίξει κάποια μέρα ένα τέτοιο ρόλο, που θα της προσδώσει όχι στρατηγική και οικονομική υπεραξία, θα πρέπει να εκσυγχρονίσει επιτέλους το σιδηροδρομικό της δίκτυο, το οποίο παραμένει προβληματικό από κάθε άποψη. Το δίκτυο είναι κομβικής σημασίας για το έργο, το οποίο με βάση τον αρχικό σχεδιασμό θα συνέδεε τα ινδικά λιμάνια Mundra and Kandla με τα Fujairah και Jebel Ali στο Αμπου Ντάμπι και μέσω ενός πλήθους σιδηροδρομικών γραμμών μήκους 2.650 χλμ θα διέσχιζε τη Σ. Αραβία και την Ιορδανία για να καταλήξει στη Χάιφα στη Μεσόγειο.
Έχει πάντως ενδιαφέρον ότι η επίσκεψη Μητσοτάκη συμπίπτει χρονικά με το "Raisina Dialogue", το κορυφαίο συνέδριο της Ινδίας για τη γεωπολιτική και τη γεωοικονομία που διεξάγεται κάθε χρόνο τέτοια εποχή στο Νέο Δελχί, με προσκεκλημένους ξένους ηγέτες και κορυφαία στελέχη επιχειρήσεων με ατζέντα τα φλέγοντα διεθνή ζητήματα, τις νέες διεθνείς ισορροπίες και την εξερεύνηση ευκαιριών για συνεργασία σε ένα ευρύ φάσμα τομέων.
