H χθεσινή συνέντευξη του Διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, στο Liberal και στον Γιώργο Φιντικάκη, έκανε το γύρο των σημαντικότερων και ισχυρότερων διεθνών οικονομικών ιστοσελίδων, όπως είναι το Bloomberg και το Reuters. Ο Γιάννης Στουρνάρας εστίασε στη μείωση των επιτοκίων της ECB, στην πορεία της Ελληνικής Οικονομίας και στο Χρέος των ΗΠΑ.
Ο Διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος, ανέπτυξε με ιδιαίτερα αναλυτικό τρόπο τις εκτιμήσεις του σχετικά με τις μειώσεις των επιτοκίων της Eυρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, προσεγγίζοντας το θέμα με μια θεώρηση «out of the box», δηλαδή έξω από τα γνωστά και χιλιοειπωμένα. Γι’ αυτόν τον λόγο και αναπαράχθηκε από τα ξένα μέσα.
Ο Διοικητής της ΤτΕ, εξήγησε τη διαφορά των αιτίων των πληθωριστικών πιέσεων ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μια διαφορά που θα επιτρέψει στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), να αποκλιμακώσει πιο γρήγορα το ύψος των επιτοκίων. Ο ευρωπαϊκός πληθωρισμός, οφείλεται κυρίως στην ενεργειακή κρίση, αφού η Ε.Ε. είναι εισαγωγέας ενέργειας και κυρίως φυσικού αερίου. Αντιθέτως, ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ, δεν οφείλεται στην ενέργεια, αφού οι ΗΠΑ αποτελούν σήμερα τον μεγαλύτερο παραγωγό ορυκτών καυσίμων στον κόσμο, με την ημερήσια παραγωγή να ξεπερνά τα 13 εκατ. βαρέλια, με δεύτερη τη Σαουδική Αραβία και τρίτη τη Ρωσία.
Έτσι ο πληθωρισμός της Ε.Ε. βρίσκεται σήμερα στο 2,4% σε ετήσια βάση, ενώ στις ΗΠΑ βρίσκεται στο 3,48%. Με την Ευρώπη λοιπόν αφ’ ενός να βρίσκεται όσον αφορά τον πληθωρισμό, πιο κοντά στον πολυπόθητο στόχο του 2% που έχει θέση η ΕΚΤ και αφ’ ετέρου να εμφανίζει μια ασθενική ανάπτυξη, ωριμάζουν οι συνθήκες για μια πρώτη μείωση των επιτοκίων τον Ιούνιο, ίσως μια δεύτερη μέσα στον Ιούλιο και μια τρίτη μέχρι το τέλος του έτους. Παράλληλα, ο Γιάννης Στουρνάρας εξήγησε ότι παρά τις γερμανικές ενστάσεις για την «επιθετική» μείωση των επιτοκίων, η ευρωπαϊκή οικονομία έχει ανάγκη φθηνότερου χρήματος για να βοηθηθεί η ανάπτυξη της.
Ο Διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος είναι ο πρώτος κεντρικός τραπεζίτης που αναφέρεται στην ανησυχία του σχετικά τη βιωσιμότητα του αμερικανικού χρέους. Που για πολλούς είναι ο αόρατος ελέφαντας που κινείται μέσα στο δωμάτιο. Όπως είχαμε αναλύσει εδώ, οι ΗΠΑ κατέβαλαν $1 τρισεκ. για την εξυπηρέτηση του Δημοσίου Χρέους τους μέσα στο Q1 του 2024. Συγκεκριμένα ανέφερε: «Με ανησυχεί ιδιαίτερα η τρέχουσα δημοσιονομική κατάσταση των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, κυρίως λόγω του κυρίαρχου ρόλου του δολαρίου στην παγκόσμια οικονομία. Ο πρώην Πρόεδρος της Γαλλίας, Ζισκάρ Ντ' Εστέν, είχε μιλήσει για το «υπερβολικό προνόμιο του δολαρίου» στην παγκόσμια οικονομία. Αυτό όμως το προνόμιο πρέπει να συνοδεύεται και από υποχρεώσεις. Η κυριότερη είναι η βιωσιμότητα του αμερικανικού δημοσίου χρέους. Εάν αυτή διαταραχθεί, τότε θα δούμε προβλήματα χρηματοπιστωτικής σταθερότητας σε όλο το πλανήτη».
Όσον αφορά την πορεία της Ελληνικής Οικονομίας, ο Διοικητής της ΤτΕ αναφέρθηκε στην πραγματική οικονομική σύγκλιση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης από το 2021 μέχρι σήμερα. Οι ρυθμοί αύξησης του εγχώριου ΑΕΠ κατά 8,4% το 2021, κατά 5,6% το 2022 και 2% το 2023, ήταν αισθητά μεγαλύτεροι από τους αντίστοιχους ευρωπαϊκούς του 5,9%, 3,4% και 0,4%. Η σημαντική αυτή διαφορά αναμένεται να διατηρηθεί και μέσα στο 2024, με την ελληνική ανάπτυξη να εκτιμάται στο 2,3% και την αντίστοιχη ευρωπαϊκή στο 0,6%.
Ωστόσο, οι μέχρι τώρα επιτυχείς κινήσεις πρέπει να συνεχιστούν κατά τη διάρκεια της επόμενης εικοσαετίας. Απαιτείται να διατηρηθεί μια θετική διαφορά της ανάπτυξης κατά τουλάχιστον 1,5%, σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης, για να φτάσει η Ελλάδα στο 90% του μέσου όρου του κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ευρωζώνης.
Πώς θα επιτευχθεί αυτό; Σύμφωνα με τον Γιάννη Στουρνάρα θα πρέπει να συνεχιστεί όσο πιο δυναμικά γίνεται η αύξηση των εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών, αλλά και η υποκατάσταση μέρους των εισαγωγών με στόχο τη μείωση τους, με δεδομένο ότι το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών έκλεισε το 2023 στο 6,4% του ΑΕΠ. Η Ελλάδα πρέπει να επιταχύνει τη μετατόπιση του οικονομικού της μοντέλου, προς την παραγωγή διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών.
Τι πρέπει να γίνει ακόμα; Θα πρέπει να δούμε μια μετατόπιση πόρων από την κατανάλωση, προς την ιδιωτική και τη δημόσια αποταμίευση. Κάτι που θα οδηγήσει στην αύξηση των επενδύσεων. Οπότε θα πρέπει να μεταβληθεί το αναπτυξιακό πρότυπο της χώρας, που στηρίζεται κατά περίπου 70% στην ιδιωτική κατανάλωση, όταν η υπόλοιπη Ευρωζώνη κινείται στα επίπεδα του 50% και 52%. Αν δεν επιτύχουμε αυτή τη μετατόπιση από την κατανάλωση στην αποταμίευση και στην επένδυση, τα πράγματα θα εξακολουθούν να είναι δύσκολα.
Ο Διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος, εκτιμά ότι το παράθυρο ευκαιρίας για την Ελλάδα είναι ανοικτό. Διότι «πρώτον, το χρέος μας είναι ρυθμισμένο για πολλά ακόμη χρόνια, δεύτερον, διαθέτουμε πολλά ακόμη κεφάλαια από το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης και τρίτον, η χώρα διάγει περίοδο πολιτικής, δημοσιονομικής και χρηματοπιστωτικής σταθερότητας».
