Πολλές οι ερμηνείες που δόθηκαν για τη σημερινή αιφνιδιαστική εξαγγελία του πρωθυπουργού για μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 353 εκατ. ευρώ, δηλαδή κατά ένα ποσό πέντε φορές μεγαλύτερο σε σχέση με αυτό που είχε προβλεφθεί στον προϋπολογισμό. Κάποιοι έσπευσαν να μιλήσουν για κίνηση προεκλογικού χαρακτήρα γνωρίζοντας τον δεσμό των Ελλήνων με το σπίτι τους.
Κάποιοι άλλοι ερμήνευσαν την ανακοίνωση ως προσπάθεια της κυβέρνησης να «σκεπάσει» την είδηση της εκτόξευσης του πληθωρισμού στα υψηλότερα επίπεδα από τα μέσα του 2010 με το ποσοστό του 5,5% που «έβγαλε» η Eurostat να είναι το τρίτο μεγαλύτερο που έχει καταγραφεί στην Ελλάδα από τότε που μπήκαμε στην ευρωζώνη.
Ανεξάρτητα όμως από τις όποιες ερμηνείες, υπάρχουν τα γεγονότα: πρώτον, ο νέος ΕΝΦΙΑ σχεδιαζόταν εδώ και μήνες, εδώ είχε εξαγγελθεί η πρόθεση της κυβέρνησης παρά τις αυξήσεις των αντικειμενικών αξιών, να υπάρξει ελάφρυνση για τον μεγαλύτερο αριθμό των ιδιοκτητών.
Δεύτερον, η κυβερνητική πρόθεση να μειωθεί ο λογαριασμός του ΕΝΦΙΑ κατά 353 εκατ. ευρώ αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς στο πλαίσιο της 13ης αξιολόγησης για την ολοκλήρωση της μεταμνημονιακής εποπτείας.
Και εκεί αναγνωρίστηκε το δικαίωμα της Ελλάδας να αξιοποιήσει δημοσιονομικό χώρο της τάξεως του 0,1-0,2% (ως έχει δικαίωμα βάσει των όρων που διέπουν τη λεγόμενη ρήτρα διαφυγής) για μέτρα μόνιμου χαρακτήρα προκειμένου να στηρίξει το εισόδημα των πολιτών. Έτσι, η σημερινή εξαγγελία Μητσοτάκη, συνιστά ένα μέτρο που επιδιώκει να πετύχει ταυτόχρονα πολλούς στόχους:
1. Πρώτον, να υλοποιήσει μια βασική προεκλογική δέσμευση για μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά τουλάχιστον 30% σε σχέση με το ποσό που βεβαιώθηκε το 2018. Ήδη, μετά τη σημερινή ανακοίνωση, το ποσοστό της έκπτωσης φτάνει στο 34%.
2. Δεύτερον, να υλοποιήσει τη βασική επιλογή για στήριξη των νοικοκυριών προκειμένου να αντιμετωπίσουν το κύμα ακρίβειας με μόνιμες μειώσεις φόρου και επίσης μόνιμες αυξήσεις εισοδήματος. Έτσι, η μείωση του ΕΝΦΙΑ θα αποτελέσει μια πράξη από τη σειρά των δρομολογημένων αποφάσεων.
Εκτός από τη συγκεκριμένη απόφαση που συνιστά άμεση εισοδηματική ενίσχυση ύψους 355 εκατ. ευρώ, θα ακολουθήσει η αύξηση του κατώτατου μισθού η οποία με τη σειρά της θα παρασύρει και τα επιδόματα (με κύριο το επίδομα ανεργίας), αλλά και συνολικά τους μισθούς στον ιδιωτικό τομέα.
Σε συνδυασμό δε με τα μέτρα αντιμετώπισης των υψηλών τιμών στην ενέργεια (ανακοινώσεις αναμένονται μέσα στις επόμενες ημέρες) εκτιμάται ότι θα αναπληρωθεί σημαντικό μέρος της απώλειας εισοδήματος από τις μεγάλες ανατιμήσεις κυρίως σε ενέργεια (σ.σ ο κλαδικός δείκτης τρέχει πλέον με +40%) και τρόφιμα (σ.σ ήδη ο κλαδικός δείκτης έχει αύξηση 4,4%).
Τα πρόσθετα μέτρα στήριξης όπως οι μειώσεις ΦΠΑ και ειδικών φόρων κατανάλωσης, δεν έχουν αποκλειστεί. Ωστόσο, όπως είπε και σήμερα ο πρωθυπουργός, το ζητούμενο είναι να διασφαλιστεί ότι δεν θα «πληγωθεί» ο προϋπολογισμός του τρέχοντος έτους δηλαδή ότι δεν θα διευρυνθεί το πρωτογενές έλλειμμα πάνω από το προϋπολογισθέν επίπεδο των περίπου 2 δισ. ευρώ.
Τα 353 εκατ. ευρώ του ΕΝΦΙΑ, είναι προφανές ότι θα «χτυπήσουν» στο σκέλος των εσόδων. Ωστόσο, στο οικονομικό επιτελείο εκτιμούν ότι η τελική απώλεια θα είναι πολύ μικρότερη. Πρώτον διότι αναμένεται αύξηση της εισπραξιμότητας του φόρου (και λόγω μείωσης του φόρου και λόγω αύξησης των δόσεων) και δεύτερον διότι ούτως ή άλλως ο υψηλός πληθωρισμός φέρνει αύξηση φορολογικών εσόδων.
Αναλυτικά παραδείγματα:
- Διαμέρισμα στη Νέα Σμύρνη, 1ου ορόφου, 100 τ.μ., εικοσαετίας, με τιμή ζώνης, 1.200 ευρώ, πλήρωσε το 2021 φόρο 310,80 ευρώ. Το 2022 η τιμή ζώνης αυξήθηκε σε 1.500 ευρώ και ο φόρος που αναλογεί είναι 235,20 ευρώ, μειωμένος κατά 24,32%.
- Διαμέρισμα στην Πετρούπολη, 1ου ορόφου, 220 τ.μ., εικοσαετίας, με τιμή ζώνης 1.150 ευρώ, πλήρωσε το 2021 φόρο 279,92 ευρώ. Το 2022 η τιμή ζώνης αυξήθηκε σε 1.500 ευρώ και ο φόρος που αναλογεί είναι 198,45 ευρώ, μειωμένος κατά 29,05%.
- Διαμέρισμα στο Λαύριο, 1ου ορόφου, 110 τ.μ., εικοσαετίας, με τιμή ζώνης 1.100 ευρώ, πλήρωσε το 2021 φόρο 341,88 ευρώ. Το 2022 η τιμή ζώνης ανέρχεται στα 1.300 ευρώ και ο φόρος που αναλογεί είναι 258,72 ευρώ, μειωμένος κατά 24,32%.
- Διαμέρισμα στον Πλατύ Γιαλό της Μυκόνου, 1ου ορόφου, 200 τ.μ., εικοσαετίας, με τιμή ζώνης 2.500 ευρώ, πλήρωσε το 2021 φόρο 1.828 ευρώ. Το 2022, με την τιμή ζώνης να διαμορφώνεται στα 3.250 ευρώ, ο φόρος που αναλογεί είναι 2.424 ευρώ, αυξημένος κατά 32,60%.
- Διαμέρισμα στην Αγία Παρασκευή, 1ου ορόφου, 300 τ.μ., εικοσαετίας, με τιμή ζώνης, 1.250 ευρώ, πλήρωσε το 2021 φόρο 1.217,40 ευρώ. Το 2022 η τιμή ζώνης αυξήθηκε σε 1.500 ευρώ και ο φόρος που αναλογεί είναι 1.027 ευρώ, μειωμένος κατά 15,64%.
- Διαμέρισμα στη Σαντορίνη, 1ου ορόφου, 100 τ.μ., εικοσαετίας, με τιμή ζώνης 4.950 ευρώ, πλήρωσε το 2021 φόρο 1.744 ευρώ. Το 2022 η τιμή ζώνης ανέρχεται στα 5.050 ευρώ και ο φόρος που αναλογεί είναι 1.991,75 ευρώ, αυξημένος κατά 14,21%.
- Διαμέρισμα στη Μύκονο, 1ου ορόφου, 250 τ.μ., εικοσαετίας, με τιμή ζώνης 4.900 ευρώ, πλήρωσε το 2021 φόρο 10.206 ευρώ. Το 2022, με την τιμή ζώνης να διαμορφώνεται στα 5.900 ευρώ, θα πληρώσει φόρο 11.891,24 ευρώ, αυξημένος κατά 16,51%.
