Περισσότερα από 32 δισ. ευρώ «κόκκινων» και καθυστερημένων δανείων πούλησαν σε funds οι τράπεζες μέσα σε εννέα μήνες το 2021 και τώρα τα διαχειρίζονται ελληνικές εταιρείες. Η Eurobank ήταν η πρώτη τράπεζα που έριξε το δείκτη των NPE κάτω από το 10% και η Εθνική είναι τώρα έτοιμη να κόψει επίσης το νήμα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι υστερούν Πειραιώς και Alpha Bank που έχουν θέσει τις βάσεις για να επιτύχουν το στόχο πιθανότατα εντός του α' εξαμήνου του 2022.
Οι τράπεζες με το προστατευτικό δίχτυ των εγγυήσεων του προγράμματος Ηρακλής Ι και τώρα του Ηρακλής ΙΙ που ισχύει μέχρι τον Οκτώβριο του 2022, επιτάχυναν τιτλοποιήσεις και πωλήσεις μετά το πρώτο τρίμηνο του 2021 και είναι χαρακτηριστικό ότι από τα 32,24 δισ. ευρώ των ΜΕΑ (Μη Εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων) τα οποία πουλήθηκαν στο εννεάμηνο τα 30 δισ. ευρώ, πουλήθηκαν στο δεύτερο και το τρίτο τρίμηνο. Ειδικά στο δεύτερο τρίμηνο, όπου πουλήθηκαν σχεδόν τα 2/3 του συνόλου…
Η επιτάχυνση οφείλεται ασφαλώς σε πολλούς παράγοντες. Ένας κρίσιμος παράγοντας ήταν να αντέξουν τα ίδια κεφάλαια των τραπεζών να πάρουν τη ζημιά, γιατί αυτά τα πακέτα των δανείων πωλούνται συχνά στο 1/5 της αξίας τους, ενώ όταν πρόκειται για καταναλωτικά δάνεια που δεν έχουν υποθήκες και εξασφαλίσεις, το 5% θεωρείται μεγάλο ποσοστό.
Εδώ έπαιξαν μεγάλο ρόλο οι αυξήσεις κεφαλαίου στις οποίες υποχρεώθηκαν η Πειραιώς και η Alpha Bank για να ενισχυθούν και να προχωρήσουν, ενώ στο δεύτερο τρίμηνο βοήθησε και το κλίμα «απελευθέρωσης» της αγοράς μετά τη λήξη των περιοριστικών μέτρων και την άνοδο του ηθικού. Η σημασία της ψυχολογίας δεν πρέπει να υποτιμάται, ειδικά αν υπολογισθεί ότι οι περιορισμοί και η πανδημία, ήρθαν μετά από 10 χρόνια παρατεταμένης ύφεσης και κρίσης.
Σε κάθε περίπτωση οι τράπεζες πέτυχαν ένα πολύ δύσκολο στόχο, γιατί έπρεπε να ισορροπήσουν ανάμεσα στα εποπτικά τους κεφάλαια τα οποία έπρεπε να αντέξουν, στα κέρδη που έπρεπε να βγάλουν για να ικανοποιήσουν τους επενδυτές και στις ζημιές που έπρεπε να γράψουν για να πετάξουν τους σκελετούς από τη ντουλάπα. Στην πράξη, έπρεπε να εκτελέσουν την πιρουέτα στο κενό από μεγάλο ύψος. Επιβίωσαν κι είναι μεγάλο επίτευγμα.
Παράλληλα αύξησαν τα οργανικά τους κέρδη και πέτυχαν μέχρι ενός σημείου μείωση των κόκκινων δανείων μέσω αυτών και μέσω της πώλησης περιουσιακών στοιχείων όπως τις δραστηριότητες POS στις οποίες προχώρησαν. Επίσης Η Εθνική πούλησε και την Εθνική Ασφαλιστική στη CVC, η Alpha Bank τη θυγατρική της Αλβανίας, ενώ η Πειραιώς έδωσε τη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων κυρίως ακινήτων και μεριδίων αξίας σε εταιρείες αξίας 200 εκατ. ευρώ, στη Blantyre.
Θα πρέπει να τονισθεί ιδιαίτερα, πως ότι δεσμεύτηκαν να κάνουν όλες ανεξαιρέτως οι διοικήσεις των τραπεζών στο πρώτο τρίμηνο της χρονιάς, τηρήθηκε στο ακέραιο και οι στόχοι τους επιτεύχθηκαν απολύτως.
Αυτή τη στιγμή οι τράπεζες έχοντας ολοκληρώσει τις δεσμεύσεις που πήραν στην αρχή όταν ανακοίνωναν τους στόχους τους, βρίσκονται σε πολύ καλύτερη θέση ενόψει του επόμενου έτους.
Το σύνολο των ΜΕΑ των συστημικών τραπεζών στο εννεάμηνο ήταν 18,4 δισ. ευρώ και ένα ποσοστό μικρότερο από το 1/3 (πλην κατανεμημένο σωστά), θα ήταν αρκετό για να βρεθούν όλες με μονοψήφιο ποσοστό NPE.
Αυτή τη στιγμή η εικόνα τους έχει ως εξής:
Eurobank
Ανακοίνωσε δείκτη μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPE) 7,3% με υπόλοιπο δανείων ΜΕΑ 2,9 δισ. ευρώ στο εννεάμηνο του 2021. Μείωσε κατά 3,2 δισ. ευρώ τα ΜΕΑ σε ετήσια βάση και μέσα στο εννεάμηνο από 14,9% σε 7,3%.
Η μεγάλη συναλλαγή τη χρονιάς ήταν η τιτλοποίηση Mexico, ονομαστικής αξίας 5,2 δισ. ευρώ και λογιστικής αξίας 3,2 δισ. ευρώ. Πουλήθηκε το 95% τίτλων δανείων μεσαίας κατάταξης και το 955 των τίτλων χαμηλής κατάταξης. Η διαχείριση δόθηκε στην doValue Group.
Πέραν αυτού η τράπεζα έκανε δύο συνθετικά swap, το πρώτο για εξυπηρετούμενα δάνεια ΜμΕ ύψους ενός δισ. ευρώ προς τη Magnetar Capital και το δεύτερο για εγγύηση επί του πρώτου τμήματος ζημιών ενήμερων δανείων σε ΜμΕ και μεγάλες επιχειρήσεις ύψους 700 εκατ. ευρώ με τον Όμιλο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, υπό το Ευρωπαϊκό Ταμείο Εγγυήσεων.
Εθνική Τράπεζα
Ανακοίνωσε στο εννεάμηνο του 2021 πτώση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων στα 3,7 δισ. ευρώ συνολικά. Το ενδιαφέρον είναι ότι στην Ελλάδα τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα σε ένα ποσοστό περίπου κατά το 1/3 είναι ρυθμισμένα δάνεια με καθυστέρηση κάτω των 30 ημερών και αν για παράδειγμα ξεπεραστεί γρήγορα αυτό το πανδημικό κύμα το αναπτυξιακό κύμα είναι αρκετά ισχυρό για να διασωθούν τόσο οι δανειζόμενοι όσο και το ρίσκο της ΕΤΕ.
Ο δείκτης NPE (ΜΕΑ), είναι 11,9% στην Ελλάδα και 11,8% για τον όμιλο συνολικά και μειώθηκε σχεδόν κατά μία ποσοστιαία μονάδα (0,90 μονάδες βάσης) εντός του τρίτου τριμήνου.
Η μεγάλη συναλλαγή με τιτλοποιημένα δάνεια της ΕΤΕ φέτος ήταν το Frontier. Ένα μεγάλο πακέτο δανείων με λογιστική αξία ισοδύναμη των 6 δισ. ευρώ. Η συναλλαγή που έλαβε δύο πιστοληπτικές αξιολογήσεις, δεν απαίτησε απόσχιση κλάδου και ενίσχυσε την κεφαλαιακή επάρκεια της ΕΤΕ με 1,5 ποσοστιαίες μονάδες.
Η Εθνική κράτησε τις υψηλής προτεραιότητας ομολογίες και το 5% των ομολογιών της μεσαίας και χαμηλής εξοφλητικής προτεραιότητας και το 95% των ομολογιών μεσαίας και χαμηλής προτεραιότητας πουλήθηκε σε κοινοπραξία θυγατρικών των funds Bain Capital Credit και Fortress Investment Group καθώς και την doValue Greece.
Νωρίτερα στη χρονιά η ΕΤΕ είχε πουλήσει ένα μικρό χαρτοφυλάκιο της Ρουμανίας ενώ ολοκλήρωσε τον Φεβρουάριο το deal από το 2020 για το Icon με ΜΕΑ από επιχειρηματικά δάνεια με εμπράγματες εξασφαλίσεις ύψους 1,6 δισ. ευρώ προς την Bain Capital.
Τράπεζα Πειραιώς
Η Τράπεζα Πειραιώς είχε να κάνει μεγάλο δρόμο το 2021. Και ίσως είναι η πιο εντυπωσιακή περίπτωση από αυτή την άποψη, γιατί πέτυχε να μειώσει τα ΜΕΑ από 22,5 δισ. ευρώ στην αρχή της χρονιάς στα 5,9 δισ. ευρώ στο εννεάμηνο. Τιτλοποίησε και διέθεσε πακέτα δανείων 16,4 δισ. ευρώ μέσα σε λίγους μήνες και έριξε το δείκτη των NPE από το 45% στο 16% περίπου δηλαδή στο 1/3.
Η Πειραιώς διέθεσε δύο μεγάλα πακέτα τιτλοποιημένων δανείων μέσα στη χρονιά: Τα Phoenix και Vega συνολικής μεικτής λογιστικής αξίας περίπου 7 δισ. ευρώ στην Intrum αρχικά και αργότερα, το Sunrise I μεικτής λογιστικής αξίας, ύψους 7,2 δισ. ευρώ, στις Intrum επίσης και Serengeti.
Η πρώτη μεταβίβαση αφορούσε ποσοστό 30% των ομολογιών μεσαίας εξοφλητικής προτεραιότητας και 50% των ομολογιών χαμηλής εξοφλητικής προτεραιότητας των τιτλοποιήσεων Phoenix και Vega. Στη δεύτερη περίπτωση πούλησε σε Intrum AB (publ) και Serengeti Asset Management LP το 49% και 2% αντίστοιχα των ομολογιών ενδιάμεσης και χαμηλής εξοφλητικής προτεραιότητας από περίπου 205.000 μη εξυπηρετούμενα δάνεια ιδιωτών και επιχειρήσεων. Η Πειραιώς κράτησε το 5% των ομολογιών ενδιάμεσης και χαμηλής εξοφλητικής προτεραιότητας.
Στη συνέχεια έγινε και η συναλλαγή Sunrise II συνολικής μεικτής λογιστικής αξίας ύψους 2,7 δισ. ευρώ με τις ίδιες εταιρίες Η Πειραιώς μεταβίβασε 44% στην Intrum και 7% στη Serengeti επί των ομολογιών ενδιάμεσης εξοφλητικής προτεραιότητας. H Τράπεζα Πειραιώς κράτησε 5% των ομολογιών ενδιάμεσης και χαμηλής εξοφλητικής προτεραιότητας της τιτλοποίησης Sunrise ΙI και προτίθεται να το διαθέσει στους μετόχους της.
Alpha Bank
H Alpha Bank εντυπωσίασε επίσης με τον τρόπο που μείωσε τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα σε 5,9 δισ. ευρώ το τρίτο τρίμηνο επιταχύνοντας τις προσπάθειές της να περάσει σε μονοψήφιο δείκτη με ισορροπημένο τρόπο από το 2022.
O Δείκτης ΜΕΑ στην Ελλάδα (NPE ratio), διαμορφώθηκε σε 16,6% , ενώ σε επίπεδο Ομίλου, δρομολογήθηκε από το εννεάμηνο η περαιτέρω μείωσή του σε 13% έως το τέλος του έτους (με στόχο το μονοψήφιο ποσοστό έως τα μέσα του 2022).
Έτσι έγιναν προς το τέλος του έτους και οι σχετικές ενέργειες, με επιπλέον μικρές τιτλοποιήσεις και την οριστικοποίηση της πώλησης της Alpha Bank Αλβανίας.
Οι μεγάλες μεταβιβάσεις τιτλοποιημένων δανείων της Alpha Bank ήταν οι Galaxy και Cosmos. Και οι δύο συναλλαγές έγιναν με εταιρίες της Davidson Kempner.
Με τη συναλλαγή Galaxy ύψους 10,8 δισ. ευρώ έγινε και πώληση του 80% της Cepal. Με τη συναλλαγή η Alpha Bank βελτίωσε δραστικά τα μεγέθη της και αύξησε το δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας κατά 2,8 ποσοστιαίες μονάδες.
Με τη μεταβίβαση του πακέτου Cosmos η Alpha Bank πούλησε το 51% των ομολογιών μεσαίας και χαμηλής εξοφλητικής προτεραιότητας μεικτής λογιστικής αξίας 3,4 δισ. ευρώ. Η Τράπεζα κράτησε το σύνολο των ομολογιών υψηλής προτεραιότητας και το 5% των ομολογιών μεσαίας και χαμηλής προτεραιότητας. Η Cepal ανέλαβε διαχειριστής.
Πρόσφατα η Alpha προχώρησε σε συνθετική τιτλοποίηση 1,9 δισ. ευρώ εξυπηρετούμενα δάνεια μικρομεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων (Aurora). Η συναλλαγή έγινε με τους Christofferson, Robb & Company (CRC) ως κύριο επενδυτή, AnaCap Financial (AnaCap) καθώς και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD).
Η συναλλαγή μείωσε τα σταθμισμένα στοιχεία του ενεργητικού της τράπεζας κατά περίπου 1,2 δισ. ευρώ.
