Του Γιώργου Φιντικάκη
Σε αγώνα δρόμου για να ακυρώσουν την απόφαση του Δασάρχη Πειραιά και να «ξηλώσουν» το δάσος του Ελληνικού πρόκειται να επιδοθούν μέσα στην εβδομάδα οι νομικές υπηρεσίες των φορέων που εμπλέκονται στην ολοκλήρωση της αποκρατικοποίησης.
Σε συναντήσεις που θα έχουν μέσα στις επόμενες ημέρες, νομικοί του ΤΑΙΠΕΔ και της Ελληνικόν Α.Ε, θα ξεκινήσουν την σύνταξη της ένστασης κατά της απόφασης χαρακτηρισμού ως δασικών 37 στρεμμάτων στο πιο νευραλγικό σημείο του Ελληνικού- εκεί όπου πρόκειται να ανεγερθεί ο ουρανοξύστης με το ξενοδοχείο -καζίνο- επικαλούμενες τη γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, που καταλήγει στο εντελώς αντίθετο συμπέρασμα.
Αλλά θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι μετά τις τελευταίες εξελίξεις το έργο έχει πάει πίσω τουλάχιστον άλλους δύο μήνες. Αφενός επειδή η νομοθεσία ορίζει ότι οποιαδήποτε αίτηση αναίρεσης δεν μπορεί να κατατεθεί παρά δέκα ημέρες μετά την ανάρτηση της σχετικής απόφασης. Και δεδομένου ότι η απόφαση του Δασάρχη δημοσιεύτηκε στην Διαύγεια την Παρασκευή 12 Μαΐου, η κατάθεση της ένστασης τοποθετείται για μετά τις 23 Μαΐου. Αφετέρου, γιατί ακόμη και άμεσα να συζητηθεί το θέμα στην Επιτροπή Ενστάσεων, η νομοθεσία δίνει περιθώριο δύο μηνών από την υποβολή της ένστασης για την έκδοση της τελικής απόφασης.
Στην περίπτωση δηλαδή που η Επιτροπή Ενστάσεων αποδεχθεί την αίτηση αναίρεσης, αυτή θα εκδοθεί περί τα τέλη Ιουλίου. Στην περίπτωση που δικαιωθεί ο Δασάρχης, τίθεται θέμα αλλαγής ουσιωδών όρων της σύμβασης, βάσει των οποίων ο επενδυτής θα μπορούσε στο ακραίο σενάριο, ακόμη και να αποχωρήσει από το έργο αζημίως, επικαλούμενος ανακολουθία από την πλευρά του Δημοσίου, μεταξύ υποσχέσεων και πράξεων. Υπάρχει όμως και ένα τρίτο σενάριο, το μεσαίο. Να αποφανθεί η Επιτροπή Ενστάσεων πως η απόφαση του Δασαρχείου είναι εν μέρει άκυρη, υποχρεώνοντας τον επενδυτή σε μικρή τροποποίηση της χωροθέτησης του ουρανοξύστη.
Ποιοι κινούν τα νήματα
Στην πραγματικότητα μια μάχη, οι πτυχές της οποίας δεν έρχονται πάντα στο προσκήνιο, συνεχίζει να στοιχειώνει το έργο του Ελληνικού. Στη μία πλευρά βρίσκεται η Ελληνικόν Α.Ε., το ΤΑΙΠΕΔ αλλά και κυβερνητικά στελέχη που χειρίζονται την προσπάθεια ολοκλήρωσης της αποκρατικοποίησης. Στην άλλη πλευρά βρίσκεται η Επιτροπή Αγώνα κατά του Ελληνικού, που προεκλογικά στήριζε τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά μετά το καλοκαίρι του 2015 και την διάσπαση της Αριστερής Πλατφόρμας μετακινήθηκε αριστερότερα. Τα νήματα εκεί κινεί ο καθηγητής του ΕΜΠ Νίκος Μπελαβίλας, εκ των βασικών εκπονητών μελέτης για το Μητροπολιτικό Πάρκο Ελληνικού, ο οποίος βρίσκεται στο ίδιο μήκος κύματος με την Γενική Γραμματέα του υπουργείου Πολιτισμού Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη.
Η τελευταία λέγεται ότι βρίσκεται πίσω από την απόφαση της υπουργού Πολιτισμού Λυδίας Κονιόρδου να χαρακτηρίσει τρία κτίρια στο Ελληνικό ως διατηρητέα (πρώην Δ. Αεροσταθμός, παλαιός Πύργος Ελέγχου, και αμερικανικό κολέγιο θηλέων Pierce), κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής Αγώνα, γεγονός που προκάλεσε την παρέμβαση του Πρωθυπουργού. Μιλώντας προ ημερών στο «Κόκκινο», ο κ. Μπελαβίλας έσπευσε να παράσχει στήριξη στην κα Βλαζάκη, κάνοντας λόγο για στοχοποίησή της, ενώ υπογράμμισε ότι η επένδυση στο Ελληνικό δεν πρόκειται να γίνει όχι γιατί βάζει εμπόδια η κυβέρνηση, αλλά με ευθύνη των επενδυτών, για τους οποίους είπε ότι το μόνο τους μέλημα είναι το καζίνο και να πουλήσουν οικόπεδα. Όλως τυχαίως πάντως, πίσω ακριβώς από τμήμα των 37 στρεμμάτων τα οποία ο Δασάρχης Πειραιά κ. Σακκάς, κήρυξε ως δασικά, βρίσκεται το κολέγιο θηλέων Pierce.
Τα αρχαία, το ΚΑΣ και το μνημόνιο
Αν και είναι προφανές ότι καταβάλλεται μια συντονισμένη προσπάθεια να υπονομευτεί η κατασκευή του ουρανοξύστη, ένα από τα βασικά τοπόσημα του Ελληνικού, στην περιοχή υπάρχουν κι άλλες νάρκες. Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) πρέπει να αποφανθεί πόσα αρχαία έχει το Ελληνικό, αλλά για κάποιο περίεργο λόγο, δεν το έχει ακόμη πράξει. Αν και η σχετική διαβούλευση με τους γύρω δήμους έχει ολοκληρωθεί από την περασμένη χρονιά, εντούτοις το θέμα δεν έχει ακόμη εισαχθεί προς συζήτηση, παρά η σύγκληση του ΚΑΣ μετατίθεται από μήνα σε μήνα. Δεν είναι γνωστός ο λόγος της καθυστέρησης, σύμφωνα ωστόσο με μια ερμηνεία, εφόσον το υπουργείο Πολιτισμού δεχθεί να υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας με την Global Investment Group (η ελληνο-αραβο-κιζενική κοινοπραξία Lamda-Eagle Hills-Fosun), για την αυστηρή επιτήρηση του έργου από τις αρχαιολογικές υπηρεσίες, και την κάλυψη από το επενδυτικό σχήμα του μισθολογικού κόστους των αρχαιολόγων, μπορεί και να μην χρειαστεί να συγκληθεί το ΚΑΣ.
Ακριβώς για να μην βρεθεί στην πορεία προ εκπλήξεων, το επενδυτικό σχήμα έχει επιλέξει να περιμένει τις εξελίξεις με τα δάση και τα αρχαία, και μετά να καταθέσει το από καιρό έτοιμο Σχέδιο Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης (ΣΟΑ) της έκτασης. Δηλαδή το σχέδιο που περιγράφει από την ακριβή χωροθέτηση των προβλεπόμενων εγκαταστάσεων και δραστηριοτήτων μέχρι τις χρήσεις γης και τους όρους δόμησης, την διατήρηση των ρεμάτων, την προστασία χώρων χαρακτηρισμένων ως διατηρητέα, και κάθε στοιχείου του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος.
Μήνες επί μηνών
Σαν αποτέλεσμα των παραπάνω, είναι εξαιρετικά παρακινδυνευμένο να προσδιορίσει κανείς μια νέα ημερομηνία ολοκλήρωσης των παραπάνω, αφού είναι πολύ πιθανό να έχει την τύχη των προηγούμενων χρονοδιαγραμμάτων. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι ακόμη και αύριο να κατατεθεί το ΣΟΑ θα χρειασθεί ένας σημαντικός ακόμη γύρος διαβουλεύσεων πριν αυτό εγκριθεί, αφού νωρίτερα θα πρέπει να έχει γνωμοδοτήσει στον υπουργό ειδική πενταμελής επιτροπή που απαρτίζεται από πρόσωπα διεθνούς κύρους. Εφόσον αυτό συμβεί, τότε το ΣΟΑ μαζί με την Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) που θα το συνοδεύει θα ενταχθούν σε προεδρικό διάταγμα, το οποίο πρέπει να εγκριθεί στη συνέχεια από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) αφού προηγηθεί η διαβούλευση που ορίζει ο νόμος. Ταυτόχρονα εκκρεμεί η προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού για την αδειοδότηση καζίνο στην έκταση του Ελληνικού. Πρόκειται για υποχρέωση που αποτελεί μέρος ρύθμισης, η οποία έχει ψηφιστεί εδώ και μήνες, και αφορά στη συνολική αναμόρφωση της νομοθεσίας για τις άδειες καζίνο στην Ελλάδα. Όταν ολοκληρωθούν όλα αυτά, τότε και μόνο θα θεωρείται ολοκληρωμένη η διαδικασία, και το Δημόσιο θα εισπράξει από την κοινοπραξία την πρώτη δόση ύψους 300 εκατ. ευρώ από το συνολικό τίμημα των 915 εκατ. ευρώ.
Αν οι παραπάνω είναι οι μεγαλύτεροι πονοκέφαλοι, υπάρχουν πολλοί άλλοι μικρότεροι παρά την δουλειά που γίνεται από την Ελληνικόν Α.Ε. Από τις δικαστικές διαδικασίες για την απομάκρυνση από το χώρο μιας σειράς ιδιωτών- χρηστών, μέχρι τις απαιτήσεις τόσο του ΟΑΣΑ που φέρεται να θέλει 90 εκατ. ευρώ για να βρει έκταση που θα φιλοξενήσει το αμαξοστάσιό του, και της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας που ζητά πολύ μεγαλύτερο χώρο από αυτόν που χρειάζεται για το μουσείο της, αλλά και η απομάκρυνση των 3.000 μεταναστών.
Δυόμισι χρόνια μετά την υπογραφή της αρχικής σύμβασης για το Ελληνικό το Νοέμβριο του 2014, επί συγκυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και 11 μήνες μετά την υπογραφή τροποποιητικής-συμπληρωματικής σύμβασης τον Ιούνιο του 2016, επί συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης των εκκρεμοτήτων με το Δημόσιο παραμένει ασαφές.
