Μετά από περίπου έξι μήνες που «είχε να χτυπήσει σφυρί» οι διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης παίρνουν και πάλι μπροστά. Το μορατόριουμ το είχε επιβάλει η κυβέρνηση στις σχετικές διαδικασίες σχεδόν ταυτόχρονα με το τελευταίο lock down, τον περασμένο Νοέμβριο, προκειμένου να προφυλαχθούν οι πιο ευάλωτοι δανειολήπτες στις ιδιαίτερες αυτές συνθήκες.
Ταυτόχρονα, όμως, το καθεστώς αυτό ασυλίας προκάλεσε και αρκετές παρενέργειες και στρεβλώσεις καθώς όπως συμβαίνει σε οριζόντιες ρυθμίσεις με καθολική εφαρμογή, μαζί με τα «ξερά καίγονται και τα χλωρά». Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στις εταιρείες που διαχειρίζονται κόκκινα δάνεια και στις τιτλοποιήσεις καθώς η ασυλία αυτή είχε ως αποτέλεσμα τα έσοδα από τις ανακτήσεις των δανείων αυτών να είναι σχεδόν μηδενικά.
Από τις 14 Μαΐου αναμένεται να αρχίσει η αποστολή των πρώτων επιδόσεων από τις τράπεζες και τις εταιρείες διαχείρισης δανείων μέσω των δικαστικών επιμελητών. Για τα ευάλωτα νοικοκυριά που αποδεδειγμένα έχουν πληγεί από την πανδημία το «ξεπάγωμα» των διαδικασιών μετατίθεται για το τέλος του μήνα. Βέβαια, αν λάβουμε υπόψιν τη διαδικασία ανακοπής κατά της απόφασης πλειστηριασμού στην οποία μπορούν να προσφύγουν οι παραλήπτες, και η οποία διαρκεί 45 ημέρες, τότε πρακτικά η ημερομηνία των πρώτων πλειστηριασμών μετατίθεται για τις αρχές Ιουλίου.
Ήδη στην ηλεκτρονική πλατφόρμα έχουν προγραμματιστεί 3.123 πλειστηριασμοί μέχρι το τέλος του 2021, ενώ από την αρχή του δεύτερου lockdown έως σήμερα έχουν αναρτηθεί ήδη 6.521 πλειστηριασμοί. Πρακτικά η όλη διαδικασία αναμένεται να επιταχυνθεί και να μπει σε μία κανονική ροή μετά το Σεπτέμβριο.
Οι τραπεζίτες εκτιμούν ότι το ξεπάγωμα των πλειστηριασμών θα διευκολύνει τη μείωση των κόκκινων δανείων, πολλά από τα οποία σήμερα όπως ανέφερε ο Ευρωπαίος επόπτης και επικεφαλής του SSM An. Enria «κρύβονται κάτω από το χαλί».
Είναι γεγονός ότι οι τράπεζες στο περιβάλλον «έκτακτης ανάγκης» που ισχύει από την έναρξη σχεδόν της πανδημίας ήταν αρκετά διστακτικές στο περάσουν κάποια προβληματικά δάνεια από το «στάδιο ένα» στο «στάδιο δύο», βάζοντας τα έτσι στον «προθάλαμο των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων».
Η αναγνώριση του προβλήματος σε όλη του την έκταση θα ανάγκαζε τις τράπεζες να πάρουν μεγαλύτερες προβλέψεις την ίδια στιγμή που τα «χέρια τους ήταν δεμένα» με τη διαχείριση του προβληματικού τους χαρτοφυλακίου. Ακόμη και για τα δάνεια που ήταν «ώριμα» για να τιτλοποιηθούν» το καθεστώς αυτό της ασυλίας είχε τινάξει στον αέρα τους «στόχους» και τα «business plans» που έπρεπε να θέσουν οι servicers. Και τούτο διότι υπολογίζεται ότι πάνω από το 1/3 των εσόδων για τις εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων προέρχεται από τις ρευστοποιήσεις περιουσιακών στοιχείων.
Το παράδοξο είναι ότι παρά τις συνθήκες αυτές οι οποίες κατά τεκμήριο καλλιεργούν τη λεγόμενη «κουλτούρα των μπαταχτσήδων» οι λεγόμενοι στρατηγικοί κακοπληρωτές στην Ελλάδα δεν αυξήθηκαν την περίοδο της πανδημίας. Τούτο διαπιστώνει η Standard & Poors σε έκθεση της αναγνωρίζοντας ότι η ελληνική κυβέρνηση και οι τράπεζες κατόρθωσαν να «βάλουν φρένο» στους στρατηγικούς κακοπληρωτές.
Ο διεθνής οίκος αξιολόγησης κάνει λόγο για «φως στο τέλος του τούνελ», καθώς τα περισσότερα μορατόρια έληξαν στα τέλη του Μαρτίου με τις τράπεζες να μην πλήττονται από ένα κύμα χρεοκοπιών. Η θετική αυτή εξέλιξη «πιστώνεται» στην εφαρμογή των δύο προγραμμάτων Γέφυρα που έθεσε σε εφαρμογή η Κυβέρνηση.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύει η S&P, η Τράπεζα Πειραιώς έθεσε σε καθεστώς αναστολής της δόσης δάνεια συνολικού ύψους 5 δισ. ευρώ από την αρχή της πανδημίας και στα τέλη του Φεβρουαρίου, περίπου 500 εκατ. ευρώ καλύπτονταν από το ΓΕΦΥΡΑ.
Η τράπεζα υπολογίζει ότι άλλα 1,2 δισ. ευρώ θα καλυφθούν είτε από το ΓΕΦΥΡΑ 2 ή από εσωτερικές λύσεις για τη διευκόλυνση των αποπληρωμών. Δάνεια περίπου 200 εκατ. ευρώ βρίσκονται σε παύση πληρωμών και άλλα 800 εκατ. ευρώ αναμένεται να μπουν. Από τα συνολικά δάνεια που μπήκαν σε μορατόριουμ, η Πειραιώς έχει εκτιμήσει ότι το 45% θα επιστρέψει σε κανονικό ρυθμό εξυπηρέτησης.
Στη Eurobank, το 20% από τα δάνεια των 4,9 δισ. ευρώ που «πάγωσε» καλύπτονται είτε από το ΓΕΦΥΡΑ 1 ή θα ενταχθούν στο ΓΕΦΥΡΑ 2, ενώ το 42% έχει επιστρέψει οικειοθελώς σε κανονικές αποπληρωμές.
Στην Alpha Bank, από τα 5,5 δισ. ευρώ των δανείων που μπήκαν σε μορατόριουμ, το 10% θα καλυφθεί από το ΓΕΦΥΡΑ και το 63% είναι και πάλι εξυπηρετούμενα, σύμφωνα με την τράπεζα.
